Kazimierz Bogacz (podpułkownik)
Kazimierz Tomasz Bogacz ps. „Bławat”, „Wiktor” (ur. 28 marca 1914 w Ocicach, zm. 11 listopada 2015 w Bielsku-Białej) – podpułkownik Wojska Polskiego, działacz podziemia niepodległościowego w czasie II wojny światowej w ramach Armii Krajowej oraz działacz powojennego podziemia antykomunistycznego w ramach Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”, Honorowy Obywatel Gminy Nowa Dęba[1].
 podpułkownik Wojska Polskiego
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne |
|
| Główne wojny i bitwy | |
_-_tablica.jpg)
Życiorys
edytujNa stopień podporucznika został mianowany ze starszeństwem z 1 stycznia 1938 i 3077. lokatą w korpusie oficerów rezerwy piechoty[2]. Był uczestnikiem polskiej wojny obronnej września 1939 roku, dostając się do niewoli radzieckiej, z której zbiegł, angażując się następnie w działalność partyzancką. Działał w ramach struktur AK, a jego grupa brała udział w szeregu akcji dywersyjnych. Po rozbiciu przez UB w październiku 1944 roku jego oddziału, udało mu się uniknąć aresztowania. 4 listopada 1944 roku w pojedynkę dokonał rozbicia więzienia UB w Tarnobrzegu i uwolnienia swoich 15 podkomendnych[1]. Po tej akcji przebywał w Krośnie, a następnie w Zabrzu, gdzie wszedł w skład sztabu Okręgu Śląsko-Dąbrowskiego WiN. W październiku 1946 roku został zatrzymany przez funkcjonariuszy katowickiego UB i do marca 1947 roku przebywał w katowickim więzieniu. Został zwolniony na mocy amnestii uchwalonej przez Sejm Ustawodawczy 22 lutego 1947 i powrócił do rodzinnego Tarnobrzega, gdzie ponownie został zatrzymany przez funkcjonariuszy UB. Skazany na sześć lat pozbawienia wolności wyrok odbywał w Rzeszowie, Przemyślu i Raciborzu.
Po zwolnieniu z więzienia w 1953 roku, już w następnym roku podjął pracę w Rejonie Lasów Państwowych w Tarnobrzegu, a w 1960 roku uzyskał tytuł inżyniera rolnictwa w Wyższej Szkole Rolniczej w Lublinie (obecnie Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie). W 2014 roku w Bielsku-Białej, gdzie mieszkał od 2011 roku, z okazji setnych urodzin Kazimierza Bogacza odbyła się uroczystość z udziałem władz samorządowych[3]. W tym samym, 2014 roku miasto Tarnobrzeg Uchwałą Nr LVII/09/2014 Rady miasta Tarnobrzega z dnia 24 kwietnia 2014 przyznało tytuł Honorowego Obywatela Miasta Kazimierzowi Bogaczowi[4]. Uchwałą Rady Miejskiej z 29 października 2015 został Honorowym Obywatelem Gminy Nowa Dęba, której był mieszkańcem w latach 1957–2011[5]. Zmarł w dniu Narodowego Święta Niepodległości, 11 listopada 2015 roku[1]. 14 listopada 2015 został pochowany na cmentarzu komunalnym w Nowej Dębie[6].
Upamiętnienie
edytuj- 11 listopada 2007 roku na budynku byłego więzienia Urzędu Bezpieczeństwa w Tarnobrzegu odsłonięto tablicę upamiętającą akcję przeprowadzoną przez podpułkownika Bogacza[7].
- W listopadzie 2022 roku na ścianie bloku przy ul. Krasickiego w Nowej Dębie odsłonięto tablicę pamiątkową poświęconą Kazimierzowi Bogaczowi[8].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c Grzegorz Lipiec: Zmarł Kazimierz Bogacz pseudonim „Bławat”. echodnia.eu, 2015-11-13. [dostęp 2015-11-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-05-23)]. (pol.).
- ↑ Rybka i Stepan 2003 ↓, s. 246.
- ↑ Łukasz Klimaniec: Płk. Kazimierz Bogacz obchodził setne urodziny. bielskobiala.naszemiasto.pl, 2014-03-28. [dostęp 2015-11-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-11-13)]. (pol.).
- ↑ Uchwała Nr LVII/09/2014. [w:] Urząd Miasta Tarnobrzega [on-line]. tarnobrzeg.pl, 2014-04-24. [dostęp 2020-05-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-05-23)]. (pol.).
- ↑ Honorowi Obywatele Gminy. [w:] UMiG Nowa Dęba [on-line]. nowadeba.pl, 2015-10-30. [dostęp 2015-11-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-11-20)]. (pol.).
- ↑ Nowa Dęba pożegnała “Bławata” z honorami. [w:] UMiG Nowa Dęba [on-line]. infonowadeba.pl, 2015-11-17. [dostęp 2015-11-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-03-19)]. (pol.).
- ↑ WW, Tarnobrzeg > Tablica pamiątkowa upamiętni akcję Bławata [online], Echo Dnia, 11 listopada 2007 [dostęp 2023-05-03] (pol.).
- ↑ Dominik Siatrak, Nowa Dęba. Ku pamięci Bławata [online], Radio Leliwa, 12 listopada 2022 [dostęp 2023-05-03] (pol.).
Bibliografia
edytuj- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935-1939. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego, 2003. ISBN 83-7188-691-8.