Wikipedia

Kościół Świętej Trójcy w Tykocinie

kościół 1742 - 1745 - Tykocin

Kościół parafialny pod wezwaniem Trójcy Przenajświętszej w Tykocinie oraz zespół klasztorny pomisjonarski został wzniesiony z fundacji hetmana Jana Klemensa Branickiego i jest wiązany z twórczością Jana Henryka Klemma. Kościół powstał w dwóch etapach. Budowę rozpoczęto w roku 1742, a wieże powstały pod koniec roku 1748[2].

Kościół p.w. Trójcy Przenajświętszej w Tykocinie
114 (120) z dnia 30.04.1958 r.[1]
kościół parafialny
Ilustracja
Kościół parafialny w Tykocinie
Państwo

 Polska

Województwo

 podlaskie

Miejscowość

Tykocin

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

Trójcy Przenajświętszej w Tykocinie

Wezwanie

Świętej Trójcy

Położenie na mapie Tykocina
Mapa konturowa Tykocina, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kościół p.w. Trójcy Przenajświętszej w Tykocinie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Kościół p.w. Trójcy Przenajświętszej w Tykocinie”
Położenie na mapie województwa podlaskiego
Mapa konturowa województwa podlaskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kościół p.w. Trójcy Przenajświętszej w Tykocinie”
Położenie na mapie powiatu białostockiego
Mapa konturowa powiatu białostockiego, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Kościół p.w. Trójcy Przenajświętszej w Tykocinie”
Położenie na mapie gminy Tykocin
Mapa konturowa gminy Tykocin, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kościół p.w. Trójcy Przenajświętszej w Tykocinie”
Ziemia53°12′27,42″N 22°46′26,41″E/53,207617 22,774003
Multimedia w Wikimedia Commons
Kościół Trójcy Przenajświętszej – widok znad rzeki Narew

Architektura edytuj

Późnobarokowy kościół zamyka wschodnią ścianę Dużego Rynku w Tykocinie, jest budowlą typu bazylikowego, z okazałą elewacją frontową określaną jako fasada parawanowa. Charakterystycznie dla tego regionu pokryty jasnożółtym tynkiem glinowym oraz czerwonym pokryciem dachowym. Po obu stronach elewacji frontowej znajdują się dwie wieże połączone z korpusem kościoła łukami i arkadami w kształcie półkolistych skrzydeł wykończonych w części dachowej misternie wykonanymi rzeźbami. Dziedziniec świątyni zamknięty jest od czoła żelaznym ogrodzeniem i bramą zdobioną popiersiami czterech ewangelistów.

Wyposażenie edytuj

 
Ołtarz główny

Trójnawowe wnętrze kościoła zdobią polichromie ścienne z 1749 r. wykonane przez Sebastiana Ecksteina. Barokowo-rokokowy ołtarz główny z ok. 1750 r. jest pozłacany i bogato zdobiony. W bocznych nawach, znacznie mniejszych i wspartych na czterech potężnych filarach, znajduje się sześć ołtarzy również polichromowanych i złoconych.

Wszystkie obrazy w nawach bocznych namalowane zostały przez Szymona Czechowicza. Na ścianach po obu stronach wejścia dwa portrety małżonków Branickich, Jana Klemensa i Izabeli z Poniatowskich autorstwa Augusta Mirysa – nadwornego malarza Branickich. Polichromie sklepień nawy głównej i naw bocznych są dziełem Władysława Drapiewskiego z lat 1910–1912 wykonanymi zgodnie z trendami malarstwa XVIII w. Konfesjonały, bogato zdobiona ambona i chrzcielnica pochodzą z ok. 1750 r.

Nad kruchtą rozciąga się balkon chóralny z rokokowymi organami. Zbudowane one zostały około 1760 r. podobnie jak towarzyszący kościołowi zespół klasztorny z fundacji Jana Klemensa Branickiego. Organy odrestaurowane zostały w latach 1997–1999.

W kościele znajduje się kielich, którego papież Jan Paweł II używał w czasie mszy świętej podczas swojej pielgrzymki do Łomży w 1991 r. Kielich od 2 kwietnia 2005 (dnia śmierci papieża) jest używany przy odprawianiu mszy w największe uroczystości kościelne.

Otoczenie edytuj

Tuż za kościołem znajduje się plebania przeznaczona przez misjonarzy na seminarium duchowne, a obecnie plebanię parafii rzymskokatolickiej.

Filatelistyka edytuj

Poczta Polska wyemitowała 28 kwietnia 2022 r. znaczek pocztowy upamiętniający kościół w Tykocinie, o nominale 3,60 zł, w serii Piękno Polski. Wydrukowano 90 000 sztuk, techniką offsetową, na papierze fluorescencyjnym. Autorem projektu znaczka był Jarosław Ochendzan[3].

Galeria edytuj

  •  
    Nawa główna
  •  
    Organy kościoła
  •  
    Ołtarz boczny
  •  
    Dawny klasztor misjonarzy

Przypisy edytuj

  1. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo podlaskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2010-06-13].
  2. ↑ E.Żyłko, Architektura i Urbanistyka Tykocina w XVIII w. w świetle nieznanych materiałów archiwalnych, KAiU, 7, 1962, s. 101–114
  3. ↑ Marek Jedziniak: Piękno Polski. kzp.pl. [dostęp 2023-05-21]. (pol.).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kościół_Świętej_Trójcy_w_Tykocinie&oldid=73577643”