Kościół św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Piotrowicach
Kościół św. Katarzyny Panny i Męczennicy – gotycka świątynia katolicka w Piotrowicach.
 A/1165/1663 z 22.03.1966[1]
| |||||||||||
| kościół parafialny | |||||||||||
 Wejście do kościoła | |||||||||||
| Państwo | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Miejscowość | |||||||||||
| Adres |
Fatimska 7, Piotrowice | ||||||||||
| Wyznanie | |||||||||||
| Kościół | |||||||||||
| Parafia | |||||||||||
| Wezwanie |
św. Katarzyny Aleksandryjskiej | ||||||||||
| |||||||||||
| |||||||||||
Położenie na mapie gminy Kostomłoty  | |||||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||||
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |||||||||||
Położenie na mapie powiatu średzkiego  | |||||||||||
 51°02′00″N 16°40′59″E/51,033333 16,683056
| |||||||||||
Historia edytuj
O istnieniu kościoła w Piotrowicach w 1298 roku wnosi się w związku ze świadkowaniem w dokumencie z tego roku proboszcza Benedykta. Obecny budynek świątynny został wzniesiony najwcześniej w drugiej połowie XV wieku. Patronat nad kościołem przysługiwał pod koniec XIX w. hrabiom Limburg-Stirum[2]. W 1753 roku został przebudowany; wnętrza świątyni otrzymały barokowy wystrój w pierwszej połowie XVII wieku[3][4]. Kolejne przebudowy miały miejsce w XIX wieku[3], a także w roku 1937 i po 2008 roku, kiedy to w wyniku źle prowadzonego remontu bez zgody konserwatora zabytków zniszczono barokową polichromię znajdującą się na sklepieniu prezbiterium[5].
Opis architektoniczny edytuj
Kościół jest orientowany, jednonawowy, w części zachodniej znajduje się wieża. Prezbiterium na planie ośmioboku zamknięte jest z trzech stron, przyparte przyporami i nakryte sklepieniem krzyżowo-żebrowym charakterystycznym dla okresu późnośredniowiecznego[2]. W 1753 roku sklepienie zostało ozdobione barokową polichromią. Okna świątyni były dwuczęściowe zakończone maswerkami[2].
W 1937 roku świątynia została gruntownie wyremontowana. Wówczas spod tynku ścian wewnętrznych wydobyto epitafia z XVI wieku. Obecnie jest to dziewięć nagrobków figuralnych należących do rodzin Niemitzów i Seidlitzów (Silbitzów) datowanych na lata 1567–1610. Najstarszy z nich poświęcony jest Konradowi von Nimitz zmarłemu w 1563 roku oraz jego żonie Margarecie z domu Gotsch von der Schwartzbach (Schaffgotsch), zmarłej w 1567 roku. Ich epitafium zostało ustawione przy ścianie prezbiterium. Początkowo epitafia miały oryginalne obramienia z pilastrów zakończone belkowaniem z bogato zdobionym fryzem herbowym oraz akroterionami[2]. Wypełnienia pilastrów wczesnorenesansowymi liśćmi należały do najnowszych rozwiązań w ówczesnym okresie[2].
Pozostałe epitafia należą do kolejnych członków rodziny i znajdują się wewnątrz kościoła. Wśród nich znajdują się m.in.[6]
- epitafium niemowlaka, syna Christopha von Nimitza, zmarłego w 1594 roku;
- epitafium Christopha von Nimitza, zmarłego 22 sierpnia 1595 roku w wieku 7 lat, 19 tygodni i 2 dni, syna Christopha von Nimitza;
- epitafium syna Christopha von Nimitza, zmarłego w 1595 roku;
- epitafium Anny von Niemitz zd. von Seidlitz, zmarłej w 1610 roku;
- epitafium Friedricha von Niemitza, zmarłego 8 września 1615 roku w wieku 28 lat;
- epitafium George’a von Seidlitza z Szymanowic, zmarłego w maju 1607 roku w wieku 38 lat;
- epitafium Cunradta von Niemitza, zmarłego w 1656 roku;
- epitafium Davida Zuckmantela, z 1708 roku
We wnętrzu kościoła zachowały się również późnogotyckie sakramentarium przyścienne oraz renesansowa chrzcielnica z 1616 roku[7].
W zachodniej części kościoła znajduje się pomnik poświęcony ofiarom hitlerowskiego obozu pracy, którzy zostali zamordowani w Piotrowicach w 1945 roku[8].
Przypisy edytuj
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo dolnośląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023.
- ↑ a b c d e Lutsch 1891 ↓, s. 480.
- ↑ a b Zabytki w Polsce w:dziedzictwo.pl.
- ↑ Zdjęcie polichromii istniejącej jeszcze w 2008 roku.
- ↑ Zdjęcie podczas remontu kościoła i usunięcia polichromii
- ↑ Adrian Josef von Hoverden-Plencken, „Schlesiens Grab-Denkmale und Grab-Inschriften”, Breslau 1870-1872.
- ↑ dziedzictwo.pl.
- ↑ Pałac w Piotrowicach.
Bibliografia edytuj
- Hans Lutsch: Die Kunstdenkmäler der Landkreise des Reg.-Bezirks Breslau. Breslau: 1891.