Kościół św. Pawła Rozbitka w Munxar

Kościół Świętego Pawła Rozbitka (malt. Il-Knisja ta’ Nawfraġju ta’ San Pawl, ang. Church of Saint Paul Shipwreck), znany lokalnie jako kościół św. Pawła (malt. Il-Knisja ta’ San Pawl, ang. Saint Paul’s Church) – rzymskokatolicki kościół parafialny znajdujący się w miejscowości Munxar na Gozo w Republice Malty[1].

Kościół św. Pawła Rozbitka
w Munxar
Il-Knisja ta’ Nawfraġju ta’ San Pawl
01032 NICPMI (2012-08-27)
Kościół parafialny
Ilustracja
Państwo

 Malta

Miejscowość

Munxar, Gozo

Adres

Triq San Pawl

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Diecezja

Gozo

Wezwanie

św. Pawła Rozbitka

Położenie na mapie Malty
Mapa konturowa Malty, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Pawła Rozbitka w Munxar”
Ziemia36°01′51,0″N 14°14′04,6″E/36,030833 14,234611

Historia

edytuj

Geograficznie Munxar zawsze stanowił integralną, ale peryferyjną część Sannat. Mieszkańcy Munxar uczestniczyli w nabożeństwach religijnych w kościele parafialnym św. Małgorzaty w Sannat. Jednak udokumentowane historycznie dowody wskazują na obecność w Munxar małych kaplic, które już nie istnieją[2]. Kaplica poświęcona Nawiedzeniu Matki Bożej stała w Forn il-Gir, miejscu pomiędzy Xlendi i Munxar. Wspomina się o niej podczas wizyty pasterskiej w 1615, lecz została w 1657 „odświęcona”. Kolejna kaplica pod wezwaniem św. Szymona stała w Ras il-Bajjada. Jedynym zachowanym reliktem tej świątyni jest wzniesiony na jej miejscu krucyfiks. Dokument wizyty duszpasterskiej z 1621 ujawnia istnienie jeszcze innej kaplicy w miejscu zwanym ta’ Norata. Jej patronem była św. Agnieszka, rzymska dziewica-męczennica. Kaplica ta również już nie istnieje[3].

Pierwsze działania mające na celu uzyskanie zezwolenia, a następnie zbudowanie kościoła w Munxar podjęte zostały pod koniec XIX wieku przez ówczesnego proboszcza w Sannat. 24 marca 1913 trójka rodzeństwa z Munxar podarowała parafii działkę, z myślą o przeznaczeniu jej pod nową świątynię. Plan budynku sporządzony został przez Luigiego Vellę i 2 lutego 1914 rozpoczęto pierwsze prace ziemne[4]. Zdecydowano, że kościół powinien nosić wezwanie św. Pawła Rozbitka[3].
22 marca 1916 położono kamień węgielny, prace konstrukcyjne prowadzone były pod nadzorem mistrzów Francisca Farrugii i Luigiego Velli. 19 lutego 1921 budowa nowej świątyni została ukończona; jej konsekracji dokonał 18 października 1925 biskup Gozo Mikiel Gonzi[3][5].

12 grudnia 1957 biskup Gozo Giuseppe Pace wydał dekret Pro Munere Nostro Pastorali, na mocy którego Munxar zostało oficjalnie uznane za samodzielną parafię, z kościołem św. Pawła jako parafialnym[3][5].

Architektura

edytuj
 
Fasada kościoła

Fasada jest prosta i symetryczna. Można ją podzielić na dwie kondygnacje – dolna zawiera duże, centralnie umieszczone drzwi w kamiennej ramie, zwieńczonej zaokrąglonym, segmentowym frontonem. Po obu stronach portalu para prostych pilastrów, wzniesionych na wysokich cokołach, z dekoracją wolutową na kapitelach. Poniżej, równolegle do belkowania, biegnie goły fryz. Belkowanie zwieńczone jest ciężkim gzymsem[2].
Górny poziom jest powtórzeniem niższego, ale zamiast mieć wolutowe kapitele, pilastry mają odwrócony trapezowy kapitel. Bezpośrednio nad głównymi drzwiami znajduje się nisza, w której znajduje się posąg Chrystusa dźwigającego krzyż. Wnęka ta wsparta jest na cokołach znacznie wyższych od tych pod pilastrami. Niszę zdobią dwa gładkie pilastry z odwróconym trapezowym kapitelem, oraz proste belkowanie zwieńczone trójkątnym frontonem. Pomiędzy pilastrami wkomponowane są dwie tarcze zegarowe. Najwyższa kondygnacja składa się z dwóch dzwonnic z piramidalnymi iglicami, pomiędzy którymi segmentowy fronton z krzyżem. Przed kościołem znajduje się niewielki plac (parvis)[2].

Ochrona dziedzictwa kulturowego

edytuj

27 sierpnia 2012 kościół wpisany został na listę National Inventory of the Cultural Property of the Maltese Islands pod nr. 01032[2].

Przypisy

edytuj
  1. Nawfragju ta' San Pawl / St. Paul Shipwreck. Quddies.com.mt. [dostęp 2024-06-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-09-23)]. (ang.).
  2. a b c d Parish Church of St. Paul’s Shipwreck. NICPMI, 2012-08-27. [dostęp 2024-06-03]. (ang.).
  3. a b c d The Parish. Il-Munxar Local Council, 2018-03-27. [dostęp 2024-06-03]. (ang.).
  4. Munxar. Gozo Diocese. [dostęp 2024-06-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2024-02-27)]. (ang.).
  5. a b Munxar. Gozo Diocese. [dostęp 2024-06-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2024-02-27)]. (ang.).