Kompania graniczna KOP „Kudryńce”

Kompania graniczna KOP „Kudryńce”pododdział graniczny Korpusu Ochrony Pogranicza pełniący służbę ochronną na granicy polsko-radzieckiej.

Kompania graniczna KOP „Kudryńce”
Historia
Państwo

 Polska

Rozformowanie

1939

Organizacja
Dyslokacja

Kudryńce

Formacja

Korpus Ochrony Pogranicza

Podległość

batalion KOP „Borszczów”

Rozmieszczenie batalionu KOP „Borszczów” w 1931

Formowanie i zmiany organizacyjne

edytuj

Na podstawie rozkazu Ministra Spraw Wojskowych nr 1600/tjn./O.de B/25, w drugim etapie organizacji Korpusu Ochrony Pogranicza, w terminie do 1 marca 1925 sformowano 14 batalion graniczny [1], a w jego składzie 3 kompanię graniczną KOP. W listopadzie 1936 kompania liczyła 2 oficerów, 9 podoficerów, 5 nadterminowych i 96 żołnierzy służby zasadniczej[a].

W 1939 3 kompania graniczna KOP „Kudryńce” nadal podlegała dowódcy batalionu KOP „Borszczów”[2].

Służba graniczna

edytuj

Podstawową jednostką taktyczną Korpusu Ochrony Pogranicza przeznaczoną do pełnienia służby ochronnej był batalion graniczny. Odcinek batalionu dzielił się na pododcinki kompanii, a te z kolei na pododcinki strażnic, które były „zasadniczymi jednostkami pełniącymi służbę ochronną”, w sile półplutonu. Służba ochronna pełniona była systemem zmiennym, polegającym na stałym patrolowaniu strefy nadgranicznej i tyłowej, wystawianiu posterunków alarmowych, obserwacyjnych i kontrolnych stałych, patrolowaniu i organizowaniu zasadzek w miejscach rozpoznanych jako niebezpieczne, kontrolowaniu dokumentów i zatrzymywaniu osób podejrzanych, a także utrzymywaniu ścisłej łączności między oddziałami i władzami administracyjnymi[3]. Miejscowość, w którym stacjonowała kompania graniczna, posiadała status garnizonu Korpusu Ochrony Pogranicza[4]. Po stronie sowieckiej granicę ochraniały zastawy „Niewiarówka”, „Czarnokozińce”, „Milowce” i „Zawale” z komendantury „Żwaniec”[5].

Kompanie sąsiednie:

Działania kompanii we wrześniu 1939

edytuj

17 września 1939 na batalion KOP „Borszczów” kpt. Krakowskiego, strzegący granicy polsko-radzieckiej i polsko-rumuńskiej uderzyły główne siły 5 Korpusu Kawalerii komdiwa Ganina, 13 Korpusu Strzeleckiego komdiwa Nikołaja Kiriłłowa, część sił 25 Korpusu Pancernego komdiwa Riepina i 23 Oddziału Wojsk Pogranicznych NKWD[11].

3 kompania graniczna „Kudryńce” w tym dniu przekroczyła granicę z Rumunią[11].

Struktura organizacyjna

edytuj

Strażnice kompanii w latach 1928 – 1929[6][7]

Strażnice kompanii w latach 1931 – 1934[5][8][9][c]:

Strażnice kompanii w 1938[10]

Organizacja kompanii 17 września 1939[12]:

Dowódcy kompanii

edytuj
  • kpt. Jan Curzytek (31 III 1930 - )
  • kpt. Mieczysław Stecewicz (12 III 1931[13])
  • kpt. Maciej Wojciechowski[i] (– 1939)
  • por. Karol Andruchow (IX 1939)
  1. Wykaz stanów etatowych oficerów, podoficerów i żołnierzy KOP przesłanych przez ppłk. dypl. Franciszka Węgrzyna ze sztabu KOP do I oficera do zleceń GISZ płk. dypl. Kazimierza Glabisza. → Jabłonowski i in. 2001 ↓, s. 369
  2. wieś Paniowce, gmina Kudryńce, powiat borszczowski, województwo tarnopolskie → Baza miejscowości kresowych
  3. W 2000 roku Rajmund Szubański napisał, że sformułowania zawarte w artykule „Bataliony, kompanie, strażnice KOP” z 1993 roku, odnoszą się do stanu sprzed 1937 roku → Szubański 2000 ↓, s. 87. Podał następujące strażnice: „Zalesie”, „Nowosiółki”, „Zielona”, „Zawale”, „Wygoda”, „Okopy św. Trójcy” → Szubański 1993 ↓, s. 278
  4. wieś Zalesie, gmina Germakówka, powiat borszczowski, województwo tarnopolskie → Baza miejscowości kresowych
  5. wieś Nowosiółka Biskupia, gmina Kudryńce, powiat borszczowski, województwo tarnopolskie → Baza miejscowości kresowych
  6. przysiółek Zielona, gmina Kudryńce, powiat borszczowski, województwo tarnopolskie → Baza miejscowości kresowych
  7. miasteczko Kudryńce, gmina Kudryńce, powiat borszczowski, województwo tarnopolskie → Baza miejscowości kresowych
  8. wieś Zawale, gmina Kudryńce, powiat borszczowski, województwo tarnopolskie → Baza miejscowości kresowych
  9. Wojciechowski Maciej Piotr, mjr piech., w KOP od 1938. Do mobilizacji dca 3 kompanii granicznej „Kudryńce”. We wrześniu 1939 dowódca odtworzonego baonu KOP „Rokitno“. 1 października pod Wytycznem dostał się do niewoli sowieckiej. Widziany 2 października w rejonie m. Wielki Łań. Prawdopodobnie zamordowany wraz z innymi jeńcami w Lasach Włodawskich[14].

Przypisy

edytuj

Bibliografia

edytuj