Konstal 14N
Konstal 14N – typ prototypowego wagonu tramwajowego, wyprodukowanego w 1963 r. oraz w 1967 r. w zakładach Konstal w Chorzowie. Ogółem powstały trzy egzemplarze (dwa wagony silnikowe i jeden doczepny). W założeniu tramwaje 14N miały być uproszczoną konstrukcyjnie wersją stworzonego dla Warszawy tramwaju Konstal 13N, opracowaną na potrzeby pozostałych polskich miast z transportem tramwajowym[1]. Z powodu awaryjności prototypów nie rozpoczęto produkcji seryjnej.
,_Katowice.png) Rekonstrukcja wyglądu katowickich tramwajów 14N+14ND | |
| Dane ogólne | |
| Kraj produkcji | |
|---|---|
| Producent | |
| Miejsce produkcji | |
| Lata produkcji |
1963, 1967 |
| Dane techniczne | |
| Liczba członów |
1 |
| Długość |
13 390 mm |
| Szerokość |
2400 mm |
| Wysokość |
3060 mm |
| Rozstaw wózków |
1435 mm |
| Rozstaw osi w wózkach |
1900 mm |
| Układ osi |
Bo’Bo’ |
| Moc silników |
4 × 41,5 kW |
| Typ silników | |
| Napięcie zasilania |
600 V |
| Wnętrze | |
| Wysokość podłogi |
850 mm |
Konstrukcja edytuj
Konstal 14N był jednoczłonowym, jednokierunkowym tramwajem silnikowym. Pod względem mechanicznym jest identyczny ze swoim poprzednikiem, tramwajem 13N. Nadwozie oparte było na dwóch dwuosiowych wózkach napędowych; każdą oś napędzał jeden silnik prądu stałego. Z prawej strony nadwozia umieszczono troje czteroczęściowych drzwi harmonijkowych. Motorniczy kierował tramwajem za pomocą nastawnika jazdy w formie kierownicy[1]. Energia elektryczna pobierana była z sieci trakcyjnej poprzez pantograf nożycowy. W porównaniu z tramwajami 13N zmieniono sposób rozruchu silników na bezpośredni[2]. Prąd zatem był sterowany bezpośrednio za pomocą nastawnika (jak w wagonach typu N), zamiast styczników.
Prototypowe wagony silnikowe odróżniały się kilkoma rozwiązaniami konstrukcyjnymi. Pierwszy prototyp z 1963 r. nie mógł być eksploatowany w składzie z innym tramwajem, podczas gdy drugi prototyp z 1967 r. wyposażono już w gniazda sterowania wielokrotnego. Ponadto w 1967 r. powstał prototyp wagonu doczepnego biernego o oznaczeniu 14ND. W porównaniu z wagonami silnikowymi doczepa 14ND pozbawiona była kabiny motorniczego i pantografu, a także nie posiadała napędu (silników). Natomiast jej ściana przednia była identyczna z tylną.
Dostawy edytuj
| Państwo | Miasto | Typ | Lata dostaw | Liczba | Numery taborowe | Uwagi | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Polska
|
konurbacja górnośląska | 14N | 1963, 1967 | 2 | 129, 140 | prototypy, po 1969 r. nr 140 przebudowano na 13NS | [3] |
| 14ND | 1967 | 1 | 141 | prototyp, po 1969 r. przebudowana na 13NSD | |||
| Łączna liczba: | 3 | ||||||
Pierwszy prototyp 14N dostarczono do konurbacji górnośląskiej, gdzie kursował z numerem taborowym 129. Został wycofany z eksploatacji w 1971 r. lub w 1975 r. i zezłomowany[1][4]. Drugi prototyp wraz z doczepą bierną także dostarczono do konurbacji górnośląskiej. Silnikowy 14N otrzymał numer taborowy 140, natomiast doczepa 14ND numer 141[4]. Z uwagi na wysoką awaryjność prototypowego składu (problemy z hamulcami w doczepie, niewielka wytrzymałość nastawnika jazdy i silników na udar prądowy podczas rozruchu[2]) obydwa wagony przebudowano na typ 13NS oraz 13NSD poprzez montaż stycznikowego układu rozruchu[5]. Ich eksploatacja została zakończona w 1985 r.[1]
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d www.kmk.krakow.pl – najpopularniejszy tramwaj na świecie – PCC, część 4: Polska [online], www.kmk.krakow.pl [dostęp 2020-04-18].
- ↑ a b Tomasz Igielski, Od tramwaju N do 116N, „Technika Transportu Szynowego”, 3, 1998, s. 5–14.
- ↑ -=[Fotogaleria Transportowa]=- – Phototrans.eu [online], phototrans.pl [dostęp 2020-04-18].
- ↑ a b WPK » Baza taboru [online], tabor.wpk.katowice.pl [dostęp 2020-04-18] [zarchiwizowane z adresu 2019-08-24].
- ↑ Prywatna Strona Miłośnika Komunikacji Miejskiej i Szynowej – Powrót wagonu 13N na Śląsk [online], www.psmkms.krakow.pl [dostęp 2020-04-18].
