Konstanty Danielewicz

Konstanty Danielewicz (ur. 1809 w Białej Cerkwi, zm. 1842[1] w Monachium[2]) – polski filozof, heglista.

Konstanty Danielewicz
Data i miejsce urodzenia

1809
Biała Cerkiew

Data i miejsce śmierci

1842
Monachium

Zawód, zajęcie

filozof

Narodowość

polska

Partnerka

Delfina Schaunroth-Hill Handley

Życiorys edytuj

Pochodził z rodziny lekarskiej. W Lublinie ukończył szkołę średnią. W 1827 rozpoczął studia na Uniwersytecie Warszawskim, gdzie zapoznał się z Zygmuntem Krasińskim[1] (relegowano go w listopadzie 1828[2]). Wraz z Konstantym Gaszyńskim stanął w obronie Krasińskiego podczas zajść na Uniwersytecie Warszawskim 14 marca 1829. Leon Łubieński znieważył wówczas Krasińskiego, który jako jeden z nielicznych nie brał udziału w patriotycznej manifestacji, w jaką przerodził się pogrzeb senatora Piotra Bielińskiego (był w tym kierunku naciskany przez ojca)[3].

Rozpoczął pracę jako aplikant Wydziału Skarbowego Komisji Wojewódzkiej Lubelskiej[2]. Walczył w powstaniu listopadowym i został ranny podczas bitwy pod Ostrołęką. Po upadku powstania wyjechał wraz z Krasińskim z kraju i towarzyszył mu jako powiernik w europejskich podróżach. Pośredniczył w niełatwych relacjach Krasińskiego z ojcem. Był mentorem poety w zakresie heglizmu i recenzentem jego projektów artystycznych. Zmarł przedwcześnie po ciężkiej chorobie[1] w Wielkanoc. Pochowano go w katakumbach monachijskiego Starego Cmentarza Południowego. Neogotycką tablicę nagrobną ufundował Krasiński[2].

Od 1840 był narzeczonym Delfiny Schaunroth-Hill Handley, damy dworu i pianistki królowej bawarskiej[2].

Dzieła edytuj

Do jego głównych dzieł należały trzy niedokończone rozprawy filozoficzne:

  • O odbiciu się historii w poezji,
  • Historyczna zasada: "Jako rozłożoną na przestrzeń widzimy ludzkość w czworakiej głównej towarzyskiej postaci",
  • O woli[1].

Wydano je we fragmentach z inicjatywy Krasińskiego w latach 1842-1844 w ramach "Biblioteki Warszawskiej"[1]. Był współwydawcą czasopisma „Pamiętnik dla Płci Pięknej” o charakterze literackim (poezja, proza, recenzje)[3].

W swoich pracach próbował połączyć poglądy Georga Wilhelma Friedricha Hegla i Augusta Cieszkowskiego. Dowodził słabości zasady heglowskiej w postaci czystej, wysuwając postulat uzupełnienia filozofii teologią. Twierdził, że motorem dziejów jest wola, natomiast jej źródłem – Bóg[2].

Przypisy edytuj

  1. a b c d e Andrzej Wawrzynowicz (red.), Spór o mesjanizm. T. 1: Rozwój idei, Klasycy Polskiej Nowoczesności, Warszawa: Fundacja Augusta hrabiego Cieszkowskiego, 2015, s. 176-177, ISBN 978-83-62609-46-8
  2. a b c d e f Marek Jerzy Minakowski (red.), Konstanty Danielewicz (ID: psb.3895.1), [w:] Sejm Wielki [online].
  3. a b Jacek Lyszczyna, Zygmunt Krasiński o sonecie, [w:] Małgorzata Burzka-Janik, Jarosław Ławski (red.), Krasiński. Żywioły kultury, żywioły natury, Białystok-Opole: Wydawnictwo Stowarzyszenia Absolwentów Wydziału Prawa Uniwersytetu w Białymstoku, 2019, s. 256.