Królewszczyzna (obwód witebski)
Królewszczyzna (biał. Каралеўшчына lub Крулеўшчына) – wieś w rejonie dokszyckim w obwodzie witebskim na Białorusi. Centrum sielsowietu Królewszczyzna.
.jpg) Stacja kolejowa (1930) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Obwód | |
| Wysokość |
196 m n.p.m. |
| Populacja (2009) • liczba ludności |
|
| Nr kierunkowy |
2157 |
| Kod pocztowy |
211716 |
Położenie na mapie obwodu witebskiego  | |
Położenie na mapie Białorusi  | |
Położenie na mapie Polski w 1939  | |
 55°06′35″N 27°54′00″E/55,109722 27,900000
| |
Siedziba parafii prawosławnej (pw. Narodzenia św. Jana Chrzciciela)[1] i rzymskokatolickiej (pw. Najświętszego Serca Jezusowego).
Stacja kolejowa Królewszczyzna na trasie Mołodeczno – Połock.
Historia edytuj
W czasach zaborów w granicach Imperium Rosyjskiego.
W dwudziestoleciu międzywojennym wieś leżała w Polsce, w województwie wileńskim[a], w powiecie dziśnieńskim, w gminie Dokszyce, następnie w gminie Porpliszcze[2].
Według Powszechnego Spisu Ludności z 1921 roku zamieszkiwało tu 245 osób, 127 była wyznania rzymskokatolickiego, 86 prawosławnego a 32 mojżeszowego. Jednocześnie 126 mieszkańców zadeklarowali polską przynależność narodową, 111 białoruską a 8 żydowską. Było tu 45 budynków mieszkalnych[3]. W r. 1930 zamieszkana przez 538 osób w 116 domach. W 1931 w 122 domach zamieszkiwały 892 osoby[4].
Miejscowość należała do parafii rzymskokatolickiej w m. Zaszcześle i prawosławnej w Porpliszczach. Podlegała pod Sąd Grodzki w Głębokiem i Okręgowy w Wilnie; znajdował się tu urząd pocztowy, który obsługiwał znaczną część terenu gminy[5].
Zabytki edytuj
- cmentarz żołnierzy rosyjskich z lat 1915–1918 i prawosławna kaplica filialna pw. Przemienienia Pańskiego z lat 1915–1916, przebudowana w latach 1990.
- cmentarz żołnierzy polskich poległych w wojnie polsko-bolszewickiej w 1920 roku[6], zdewastowany w czasach sowieckich, odnowiono z inicjatywy ks. Jerzego Borowniowa, proboszcza parafii w Królewszczyźnie w 2015 roku[7][8]. W 2019 r. z funduszy MKiDN betonowe nagrobki zastąpiono kamiennymi[9].
- budynki mieszkalne i administracyjne z pierwszej połowy XX wieku.
Parafia rzymskokatolicka edytuj
Parafia Najświętszego Serca Jezusowego w Królewszczyźnie wchodzi w skład dekanatu dokszyckiego w diecezji witebskiej. Kościół parafialny został wybudowany w 1994 roku. Poprzedni drewniany kościół zbudowany w latach 1931–1937 istniał do 1965 (1967) roku[10].
Przypisy edytuj
- ↑ Докшицкое благочиние. eparhia992.by. [dostęp 2021-03-17]. (ros.).
- ↑ Dz.U. z 1929 r. nr 22, poz. 224.
- ↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych., t. 7, część 2, 1924, s. 21.
- ↑ Wykaz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej, t. 1, Warszawa 1938, s. 18.
- ↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej z oznaczeniem terytorjalnie im właściwych władz i urzędów oraz urządzeń komunikacyjnych, Przemyśl, Warszawa 1933, s. 387.
- ↑ [OSR] Cmentarze i pomniki walk o utrwalenie granic (1918-21r.): Królewszczyzna (Круляўшчызна) [online], www.rowery.olsztyn.pl [dostęp 2020-05-06].
- ↑ Królewszczyzna – бел. Каралеўшчына, рус. Крулеўшчына [online], minsk.msz.gov.pl [dostęp 2016-04-19].
- ↑ Odznaczenie „Pro Memoria” dla proboszcza z Królewszczyzny [online], minsk.msz.gov.pl [dostęp 2016-04-19].
- ↑ Białoruś: Kolejne polskie cmentarze odnowione [online], belsat.eu [dostęp 2020-04-29] (pol.).
- ↑ Catholic.by – Крулеўшчына – парафія Найсвяцейшага Сэрца Пана Езуса [online], catholic.by [dostęp 2016-04-20].
Uwagi edytuj
- ↑ Przynależność wojewódzka zmieniała się. Wieś leżała w województwie nowogródzkim (1921–1922), w Ziemi Wileńskiej (1922–1926) i w województwie wileńskim (od 1926).