Kraj Zadunajski
Kraj Zadunajski (węg. Dunántúl) – jeden z trzech głównych regionów geograficznych, obok Małej (Kisalföld) i Wielkiej Niziny Węgierskiej (Alföld), wyróżnianych w obrębie Kotliny Panońskiej przez geografię węgierską.
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/Dun%C3%A1nt%C3%BAl_t%C3%A9rk%C3%A9pe.png/220px-Dun%C3%A1nt%C3%BAl_t%C3%A9rk%C3%A9pe.png)
Kraj Zadunajski obejmuje regiony geograficzne leżące na zachód od południkowego odcinka Dunaju, między Małą Niziną Węgierską na północnym zachodzie, przedgórzem Alp (Alpokalja) na południowym zachodzie i doliną Drawy na południu. Kraj Zadunajski jest różnorodny pod względem form ukształtowania powierzchni – w jego skład obok pasm gór i wzgórz wchodzą również równiny i kotliny.
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/Hills_in_baranya_county%2C_hungary.jpg/220px-Hills_in_baranya_county%2C_hungary.jpg)
O odmienności ukształtowania Kraju Zadunajskiego od Wielkiej i Małej Niziny Węgierskiej zadecydowała tektonika – podłoże Kraju Zadunajskiego w czwartorzędzie nie uległo procesowi intensywnego zapadania, który dotknął obie Niziny, lecz pozostało na tej samej wysokości, a nawet zostało gdzieniegdzie wypiętrzone. W efekcie powierzchnia Kraju Zadunajskiego nie jest płaska, lecz zróżnicowana wysokościowo.
Przez środek Kraju Zadunajskiego, w przybliżeniu wzdłuż osi jeziora Balaton, biegnie uskok tektoniczny, który dzieli region na dwie główne części:
- na północy Średniogórze Zadunajskie (Dunántúli-középhegység) – pas gór zrębowych, średnich i niskich, zbudowanych głównie z mezozoicznych skał osadowych, z najwyższym i najrozleglejszym Lasem Bakońskim,
- na południu Kotlina Zadunajska (Dunántúli-dombság) – kotliny, równiny i obszary pagórkowate ograniczone na południowym skraju pasmem gór wyspowych Mecsek.
Regionalizacja fizycznogeograficzna według UKD nie wyróżnia Kraju Zadunajskiego jako odrębnego regionu, lecz w jego miejscu lokuje dwie mniejsze jednostki – Średniogórze Zadunajskie i Wysoczyzny Zadunajskie. Odmiennie też określa granice regionu, między innymi równinę Mezőföld zalicza już do Wielkiej Niziny Węgierskiej.
Zobacz też
edytujBibliografia
edytuj- Przemysław Burchard Węgry, PW „Wiedza Powszechna”, Warszawa 1988, ISBN 83-214-0554-1.
- Jerzy Midzio , Krajobrazy węgierskie, Warszawa: WSiP, 1988, ISBN 83-02-03732-X, OCLC 749352013 .
- Wiesława Rusin , Węgry, Bielsko-Biała: Wydawnictwo Pascal, 2005, ISBN 83-7304-416-7, OCLC 69312478 .
- Magyarország. Domborzata és vizei, 1:800 000, Topográf Kft 2002