Krynicznik połyskujący
Krynicznik połyskujący (Nitella translucens) – gatunek makroglona[1] z rodziny ramienicowych[2].
 Krynicznik połyskujący, Niemcy | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Gromada | |
| Klasa | |
| Rząd |
ramienicowce (Charales) |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
krynicznik połyskujący |
| Nazwa systematyczna | |
| Nitella translucens C. Agardh, 1824 | |
Znany z pojedynczych stanowisk w Europie m.in. w Skandynawii, Niemczech i na Słowacji oraz z jeszcze rzadszych na innych kontynentach[1]. W wielu krajach klasyfikowany jako krytycznie zagrożony wyginięciem, natomiast w Polsce jako wymarły[3]. W Polsce po raz ostatni odnotowany w latach 60. XX wieku na dwóch stanowiskach[1]. W 2013 i 2018 roku odkryty ponownie w jeziorze Jeleń[3] w Bytowie[1] na podstawie badań morfologicznych i molekularnych[3] przez zespół z Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu[4].
Gatunek słodkowodny[2], poszczególne okazy są długie, smukłe[5], zwykle dorastają do 40 cm wysokości[2] (długość największych znanych okazów dochodziła do 2 m), charakteryzujące się jasnozieloną barwą. Może być błędnie uznany za roślinę wyższą, gdyż wytwarza struktury podobne do liści i łodyg – grupy 6–8 ząbkowanych wypustek rosną okółkowo w regularnych odstępach na pseudołodydze. Rozmnaża się płciowo oraz wegetatywnie[5]. Gatunek wychwytuje nadmiar fosforu i azotu, transportując je do osadów na dnie[4].
Zasiedla dna jezior i sztucznych zbiorników wodnych, przytwierdzony do podłoża chwytnikami lub unoszący się nad dnem[5]. Przyjmuje się, że występuje w niewielkich[1], rzadkich kępach[4] na głębokości od 0,3[2] do 4 m i wymaga dużej ilości światła oraz miękkiej wody o niskiej zawartości soli mineralnych, jednak na stanowisku w jeziorze Jeleń gatunek bytował na głębokości 6 m i w dużym zagęszczeniu, wypierając inne gatunki[1], w efekcie czego zajął 80% dna jeziora[4]. Prawdopodobnie sprzyja mu proces eutrofizacji[3].
Stanowi miejsce bytowania niektórych ryb, jak również pożywienie części gatunków ryb. Kolonie krynicznika stabilizują również dno zbiorników wodnych[5].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f Wymarła w Polsce od 60 lat roślina - ponownie się pojawiła. [w:] Nauka w Polsce [on-line]. PAP SA, 2019-09-08. [dostęp 2019-09-10]. (pol.).
- ↑ a b c d Nitella translucens (Persoon) C.Agardh. [w:] Algaebase [on-line]. M.D. Guiry.. [dostęp 2019-09-10]. (ang.).
- ↑ a b c d The Reappearance of An Extremely Rare and Critically Endangered Nitella translucens (Charophyceae) in Poland1 | Request PDF [online], ResearchGate [dostęp 2019-09-10] (ang.).
- ↑ a b c d Mateusz Sowiński, Naukowcy odkryli roślinę, którą 60 lat temu uznano w Polsce za wymarłą [online], wyborcza.pl, 9 września 2019 [dostęp 2019-09-10].
- ↑ a b c d Translucent Stonewort [online], NCN atlas.