Kuryłowce Murowane
Kuryłowce Murowane (ukr. Муровані Курилівці, Murowani Kuryliwci) – osiedle typu miejskiego na Ukrainie, w obwodzie winnickim, nad rzeką Żwan, siedziba administracyjna rejonu kuryłowieckiego. Leży na Podolu.
 Pałac Komarów w Kuryłowcach, wrzesień 2018 | |||
| |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Obwód | |||
| Rejon | |||
| Powierzchnia |
8,27 km² | ||
| Populacja (2001) • liczba ludności |
| ||
| Nr kierunkowy |
+380 4356 | ||
| Kod pocztowy |
23400 | ||
Położenie na mapie obwodu winnickiego  | |||
Położenie na mapie Ukrainy  | |||
 48°43′20″N 27°30′54″E/48,722222 27,515000
| |||
Siedziba rzymskokatolickiej parafii Matki Bożej Nieustającej Pomocy w Kuryłowcach Murowanych.
Historia edytuj
 |
Ta sekcja od 2018-02 wymaga zweryfikowania podanych informacji. |
Pierwsza wzmianka o miejscowości pochodzi z roku 1453. Osada została założona przez rodzinę Czuryłów stąd pierwotna nazwa miejscowości to Czuryłowce. Miejscowość znajdowała się początkowo na pograniczu województwa podolskiego, a następnie znalazła się w składzie wyodrębnionego z niego województwa bracławskiego. W czasie powstania Kozaków Chmielnickiego pozostała pod kontrolą oddziałów Rzeczypospolitej. Zdewastowana podczas Ruiny i przez Turków podczas okupacji w latach 1672-99. Ożywienie gospodarcze w XVIII wieku. Od 1775 roku Kuryłowce miały prawo do organizowania dwóch jarmarków co miesiąc. W 1776 roku było tu 166 domów. Po II rozbiorze Polski w 1793 roku miejscowość znalazła się w zaborze rosyjskim. Do 1870 własność rodziny Komarów.
Podczas okupacji hitlerowskiej, w listopadzie 1941 roku Niemcy utworzyli getto dla żydowskich mieszkańców. Przebywało w nim około 2300 osób. 30 października 1942 roku Niemcy zlikwidowali getto, a Żydów zamordowali niedaleko wsi Popow[2].
Zabytki edytuj
- Fragmenty murów bastionów zamkowych nad rzeką Żwan. Pierwszy zamek w Kuryłowcach zbudowano w XVI wieku, a następnie został wzmocniony o umocnienia bastionowe. Od połowy XVII w. własność Kossakowskich. Zamek został zaznaczony w XVII wieku na mapie Guillaume de Beauplana, jako sprzężony z wałami otaczającymi osadę. W 1683 r. za zasługi w bitwie pod Żurawnem król Jan III Sobieski podarował zamek miecznikowi żydaczowskiemu Samuelowi Hołubowiczowi. Na początku XIX wieku w obrębie zrujnowanego zamku zbudowano pałac.
- Pałac klasycystyczny wybudowany w 1805 roku z ciosanego kamienia zwany był podolskim Luwrem[3]. Od frontu portyk z kolumnadą podtrzymującą trójkątny fronton[4].
- cerkiew Narodzenia Bogurodzicy o błękitnej fasadzie
Urodzeni edytuj
- Stefan Krupko – polski embriolog i mykolog;
- Delfina Potocka – polska szlachcianka, uczennica Fryderyka Chopina, przyjaciółka Zygmunta Krasińskiego;
- Antoni Wacyk – polski pisarz i publicysta.
Literatura edytuj
- Kuryłowce, nad Żwanem, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 941.
- Kuryłowce na stronie Rady Najwyższej Ukrainy
- Aftanazy Roman, Dzieje Rezydencji T.9, s. 167-178
- Urbański Antoni, Podzwonne na zgliszczach Litwy i Rusi, Warszawa 1928, s 31-32
Galeria edytuj
-
Pałac -
Pałac Komarów w Kuryłowcach, wrzesień 2018 -
Pałac Komarów w Kuryłowcach, wrzesień 2018 -
Cerkiew
Przypisy edytuj
- ↑ Liczby ludności miejscowości obwodu winnickiego na podstawie spisu ludności wg stanu na dzień 5 grudnia 2001 roku. (ukr.).
- ↑ Geoffrey P. Megargee (red.), Encyclopedia of camps and ghettos, 1933-1945, t. II, part B, s. 1433.
- ↑ Roman Aftanazy, Dzieje rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej, wyd. drugie przejrzane i uzupełnione, t. 9: Województwo podolskie, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1996, s. 167-178, ISBN 83-04-04268-1, ISBN 83-04-03701-7 (całość).
- ↑ Antoni Urbański: Podzwonne na zgliszczach Litwy i Rusi, (II cz. książki Memento kresowe). Warszawa: 1928, s. 32.