Lilly Sueß-Eisenlohr
Lilly Sueß-Eisenlohr, także Lili Valenty[1] (ur. 17 sierpnia 1900 w Łodzi jako Ellinor Maritana Suess[potrzebny przypis], zm. 11 marca 1987 w Hollywood[2]) – niemiecko-amerykańska aktorka teatralna, filmowa i telewizyjna.
Działalność edytuj
W latach 1923–1933 Lilly Sueß-Eisenlohr występowała m.in. w teatrach Królewca, Hamburga, Mannheim, Wiednia i Berlina[3]. Po emigracji do Stanów Zjednoczonych początkowo zamieszkała i grała na scenach Nowego Jorku.
Jeszcze w Niemczech rozpoczęła karierę filmową, występując w filmach niemych[4] oraz w pierwszych filmach dźwiękowych[5]. W latach sześćdziesiątych zaczęła występować w filmach i serialach telewizyjnych[6]. Grała m.in. u boku Anny Magnani oraz Elvisa Presleya[7].
Życie prywatne edytuj
Rodzicami Ellinor Maritany Suess byli skrzypaczka Rosa Schindler-Süss i łódzki kupiec Georg Süss (data i miejsce urodzenia nieznane, zm. 16 marca 1919 roku w Łodzi, pochowany tamże na cmentarzu ewangelicko-augsburskim). 14 sierpnia 1904 roku Suess została ochrzczona w kościele ewangelickim w Oleśnie. Po ojcu, niemieckim ewangeliku żydowskiego pochodzenia, nabyła obywatelstwo niemieckie, którego zrzekła się w 18 października 1920 roku na rzecz obywatelstwa polskiego.
3 lutego 1921 roku w Monachium wyszła za mąż za niemieckiego dramaturga, pisarza i wydawcę, Friedricha Eisenlohra (ur. 26 maja 1887, zm. 18 października 1954), z którym rozwiodła się w 1935 roku. Na skutek antysemickich prześladowań opuściła Europę i wyjechała do Stanów Zjednoczonych, gdzie kontynuowała karierę aktorską.
Była siostrą tłumaczki i pisarki Ilony Ralf Sues oraz Harrego Egona Arno Suessa (ur. 7 września 1905 w Łodzi, zm. 24 kwietnia 1970, tamże, pochowany na cmentarzu ewangelicko-augsburskim).
Przypisy edytuj
- ↑ Frithjof Trapp, Handbuch des deutschsprachigen Exiltheaters 1933–1945, Saur, 1999, s. 213, ISBN 978-3-598-11375-8 [dostęp 2022-11-10] (niem.).
- ↑ Lily Valenty; Immigrant Character Actress in Television Series, Movies, Los Angeles Times, 18 kwietnia 1987 [dostęp 2022-11-08] (ang.).
- ↑ Biographisches Lexikon der Theaterkünstler, Teil 1, pp. 213-214.
- ↑ Lilly Sueß-Eisenlohr [online], IMDb [dostęp 2022-11-08].
- ↑ Sort by Popularity – Most Popular Movies and TV Shows With Lilly Eisenlohr [online], IMDb [dostęp 2022-11-08].
- ↑ Sort by Popularity – Most Popular Movies and TV Shows With Lili Valenty [online], IMDb [dostęp 2022-11-08].
- ↑ Lili Valenty [online], IMDb [dostęp 2022-11-08].