Maca (hebr. ‏מצה‎) – chleb przaśny, przaśniki, spożywany przez Żydów podczas święta Pesach. Nawiązuje on do chleba, który spożywali Izraelici przed wyruszeniem z Egiptu. Przyrządzany jest ze specjalnie w tym celu przygotowanej mąki, bez użycia zakwasu, którego posiadania w domu podczas Paschy zakazuje żydowskie prawo religijne. Mąkę pszenną miesza się z wodą i piecze. Czas od wymieszania mąki z wodą do włożenia do pieca nie powinien przekroczyć osiemnastu minut, by nie powstał chamec (zakwas)[1][2][3][4][5]. Ma ona postać płaskich placków o kształcie owalnym bądź kwadratowym. Współcześnie macę wyrabia się również maszynowo, wypieka w piecach wyposażonych w palniki zamontowane w komorze wypieku, ale jej używanie podczas święta nie jest zgodne z żydowską ortodoksją.

Maca przygotowana maszynowo

Przez kilkaset lat, aż do połowy XX wieku, w Europie Środkowej i Wschodniej istniały pogłoski, iż maca zawiera krew zamordowanych chrześcijańskich niemowląt[6]. Pogłoski te wywodziły się z Europy Zachodniej, gdzie najdawniejsze wzmianki o takim pomówieniu pochodzą z XII-wiecznej Anglii i dotyczą śmierci Williama z Norwich, i były podstawą do oskarżeń Żydów o mord rytualny. Pomimo oczywistej nieprawdy (jakakolwiek krew jest dla ortodoksyjnych żydów niekoszerna) owa plotka przyczyniała się do propagowania antysemityzmu. W Polsce rzucania takich oszczerstw zabraniał już Statut kaliski Bolesława Pobożnego z roku 1264.

Przypisy

edytuj
  1. Pesach – Święto Przaśników [online], Żydowski Instytut Historyczny [dostęp 2022-08-02] (pol.).
  2. Pascha – obrzędy i obyczaje na Lubelszczyźnie - Leksykon - Teatr NN [online], teatrnn.pl [dostęp 2022-08-02] (pol.).
  3. Pesachowe porządki [online], Lente, 22 marca 2021 [dostęp 2022-08-02] (pol.).
  4. Przaśniki szczerości i prawdy [online], epatmos.pl [dostęp 2022-08-02].
  5. Pesach, czyli Święto Paschy [online], Izrael24.pl, 15 kwietnia 2022 [dostęp 2022-08-02] (pol.).
  6. Agnieszka Sabor, Michał Okoński: Oszczerstwo krwi. Tygodnik Powszechny, 2005-03-06. [dostęp 2010-11-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-03-30)].