Maczużnik główkowaty

Maczużnik główkowaty (Tolypocladium capitatum (Holmsk.) C.A. Quandt, Kepler & Spatafora) – gatunek grzybów z rodziny Ophiocordycipitaceae[1].

Maczużnik główkowaty
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

workowce

Klasa

Sordariomycetes

Rząd

rozetkowce

Rodzina

Ophiocordycipitaceae

Rodzaj

Tolypocladium

Gatunek

maczużnik główkowaty

Nazwa systematyczna
Tolypocladium capitatum (Holmsk.) C.A. Quandt, Kepler & Spatafora
IMA Fungus 5(1): 126 (2014)

Systematyka i nazewnictwo edytuj

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Tolypocladium, Ophiocordycipitaceae, Hypocreales, Hypocreomycetidae, Sordariomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy zdiagnozował go w 1790 r. Theodor Holmskiold nadając mu nazwę Clavaria capitata. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadali mu C.A. Quandt, Kepler & Spatafora w 2014 r.[1]

Dawniej zaliczany był do rodzaju Cordyceps (maczużnik), stąd jego polska nazwa – maczużnik główkowaty (w języku łac. capitatulum oznacza główkę). Nazwa ta jest obecnie niespójna z nazwą naukową, gatunek ten nie należy już bowiem do rodzaju Cordyceps, ponadto w 2003 r. Wiesław Fałtynowicz nazwał maczużnikiem inny rodzaj grzybów – Sphinctrina[2].

Niektóre synonimy naukowe:

  • Cordyceps capitata (Holmsk.) Link 1833
  • Elaphocordyceps capitata (Holmsk.) G.H. Sung, J.M. Sung & Spatafora, 2007
  • Helvella agariciformis Bolton 1789
  • Sphaeria capitata Holmsk. 1790
  • Torrubia capitata (Holmsk.) Cooke[3].

Charakterystyka edytuj

Jest pasożytem podziemnych owocników jeleniaków (Elaphomyces).

W Polsce gatunek rzadki. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status R – potencjalnie zagrożony z powodu ograniczonego zasięgu geograficznego i małych obszarów siedliskowych[4]. Drugim europejskim gatunkiem maczużnika pasożytującego na jeleniakach jest maczużnik nasięźrzałowy[5].

Przypisy edytuj

  1. a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2023-02-01] (ang.).
  2. Wiesław Fałtynowicz, Krytyczna lista porostów i grzybów naporostowych Polski, Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, 2003, ISBN 83-89648-06-7.
  3. Species Fungorum [online] [dostęp 2023-02-01] (ang.).
  4. Zbigniew Mirek i inni, Czerwona lista roślin i grzybów Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, PAN, 2006, ISBN 83-89648-38-5.
  5. E.B.Mains, Species of Cordyceps Parasitic on Elaphomyces, „Bulletin of the Torrey Botanical Club”, 84 (4), 1957, s. 243–251.