Magnus (ur. 1051 - zm. po 1109) – komes wrocławski (druga połowa XI w.), komes Mazowsza (pierwsza połowa XII w.)[1], syn Harolda II króla Anglii i Edyty zwanej Łabędzią Szyją. Brat Godwina, Edmunda i Gythy.

Magnus
Magnus Haroldson
Ilustracja
Data urodzenia

1051

Data śmierci

po 1109

Zawód, zajęcie

komes

Po klęsce pod Hastings, w której zginął Harold II, Magnus i jego bracia znaleźli schronienie w Irlandii. Nie byli jednak w stanie odzyskać tronu Anglii utraconego przez ojca. W 1069 roku Magnus udał się do Danii, aby pozyskać tamtejszego króla do pomocy przeciwko Normanom – zdobywcom Anglii. W swych podróżach odwiedził także południowe wybrzeże Bałtyku. Polski książę Bolesław Śmiały nie wziął udziału w wyprawie, ale zezwolił na to polskim możnym z Pomorza. Duński król zgodził się udzielić braciom pomocy. Na Anglię wyprawiła się flota duńska wraz z sojusznikami. Jak podaje kronikarz Orderyk Vitalis (na ogół wiarygodny) wśród sojuszników Duńczyków i Anglików byli Polacy, Fryzowie, Saksończycy i Lucice.

Po nieudanej wyprawie, Magnus znowu znalazł się w Polsce. W 1074 roku jego siostra Gytha z Wesseksu poślubiła księcia ruskiego Włodzimierza Monomacha. Jedynym źródłem mówiącym o nim w tamtym okresie jest „Kronika polska” Galla Anonima. Mnich z Wenecji wspomina o Magnusie pod rokiem 1093. Wymienia go jako komesa Wrocławia, który z racji funkcji podlegał jedynie palatynowi i księciu.

W 1093 doszło do buntu na Śląsku. Komes Magnus podporządkował się Zbigniewowi. Mniej więcej w tym czasie związał się z potężnym rodem Awdańców, którzy w 1093 roku poparli Zbigniewa przeciwko Sieciechowi. W 1097 roku Awdańcy zmienili front i opuścili Zbigniewa, a sprzymierzyli się z jego młodszym bratem Bolesławem Krzywoustym. Źródła milczą na temat roli, jaką odgrywał Magnus w czasie wojen domowych toczonych przez Zbigniewa i Bolesława z ojcem Władysławem Hermanem.

Bolesław Krzywousty nadał mu urząd komesa Mazowsza. Rezydował od tej pory w grodzie w Czersku. Do jego zadań należało m.in. zabezpieczenie Mazowsza przed najazdami pogańskich Pomorzan. Magnus wspierał również biskupa płockiego Szymona. Współfinansował budowę romańskiej świątyni na zamku w Czersku. Królewicz Haroldson, syn ostatniego anglosaskiego króla Anglii zmarł po 1109 r. (dokłada data nie jest znana).

W 1966 r. archeolodzy odkryli w pobliżu romańskiej świątyni w Czersku średniowieczny grób[2]. Znaleziono w nim trumnę okutą żelazem w środku której znajdował się szkielet mężczyzny z mieczem i włócznią. U jego stóp, zgodnie ze skandynawskim zwyczajem, znajdowały się dwie brązowe misy i drewniane wiaderko. Na lewej dłoni widniał złoty pierścień. Ułożenie ciała wskazywało na rycerza. W czaszce zachowało się kompletne uzębienie. Wiek pochowanego ustalono na 55-60 lat, wzrost na 1,80 m. Istnieje bardzo duże prawdopodobieństwo, że jest to grób Magnusa Haroldsona.

Przypisy edytuj

  1. Komes wrocławski Magnus. [dostęp 2015-01-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-07-16)].
  2. Sekrety Mazowsza: Magnus Haroldson z Czerska [online], Warszawa i Mazowsze - najnowsze wiadomości w RDC [dostęp 2021-10-14] (pol.).