Majerova skala (pomnik przyrody)
Majerova skala (pomnik przyrody) (słow. Prírodná pamiatka Majerova skala) – chroniony twór przyrody w grupie górskiej Wielkiej Fatry na Słowacji.
| pomnik przyrody ustanowiony 1992 | |
.JPG) Majerova skala od zachodu | |
| Państwo | |
|---|---|
| Kraj | |
| Lokalizacja | |
Położenie na mapie kraju bańskobystrzyckiego  | |
Położenie na mapie Słowacji  | |
 48°51′44″N 19°06′25″E/48,862222 19,106944
| |
.JPG)
Położenie edytuj
Obszar chroniony, o powierzchni 8,84 ha, obejmuje podszczytowe, w większości skaliste partie Majerovej skaly, szczytu wznoszącego się w pd.-wsch. części Wielkiej Fatry, ok. 2,5 km na pd.-wsch. od wierzchołka Krížnej. Leży w granicach katastralnych wsi Staré Hory w powiecie Bańska Bystrzyca, ok. 2 km na pn. od centrum tej wsi. Najbardziej charakterystycznym elementem jest wysokie urwisko skalne zakończone u góry wydatnym „balkonem”.
Pomnik przyrody Majerova skala znajduje się w granicach Parku Narodowego Wielka Fatra.
Historia edytuj
Ochrona obiektu została ustanowiona w 1992 r. na powierzchni 9,41 ha. Nowelizacja w 1994 r. zarządzeniem Powiatowego Urzędu Środowiska Przyrodniczego (Okresný úrad životného prostredia) w Bańskiej Bystrzycy nr vl/3/183/94-Js z dnia 28 listopada 1994 r. Na jego terenie obowiązuje 5. (najwyższy) stopień ochrony.
Przedmiot ochrony edytuj
Przedmiotem ochrony jest wyrazisty twór skalny, budowany wapiennymi i dolomitowymi utworami płaszczowiny choczańskiej, spoczywającymi na podłożu należącym do płaszczowiny kriżniańskiej, wraz z występującymi na nim zbiorowiskami rzadkich i zagrożonych gatunków flory i fauny.
Flora i fauna edytuj
Najcenniejsze z przyrodniczego punktu widzenia są niewielkie łączki podszczytowe oraz trawiaste zespoły roślinności naskalnej. Węglanowe podłoże decyduje o bogactwie występujących tu roślin zielnych. W zbiorowiskach naskalnych występują tu m.in. goryczka Kluzjusza, pierwiosnek łyszczak, goździk wczesny, na łączkach zawilec narcyzowaty i storczyk męski, a na skraju lasu, złożonego głównie z karłowaciejących buków – lilia bulwkowata i czosnek niedźwiedzi. Na skalistych upłazkach rośnie tu także jarząb nieszpułkowy[1].
Faunę reprezentują tu głównie liczne gatunki bezkręgowców, w tym zwłaszcza motyli (m.in. górówka manto) oraz chrząszczy (m.in. biegacz Scheidlera i biegacz pomarszczony). Spośród ptaków godne uwagi są dzięcioł trójpalczasty i czarny oraz gołąb siniak. Na skalnych urwiskach spotykany jest skrajnie rzadki pomurnik[1]. W skalnych jaskiniach w masywie Majerovej skaly lub w wykrotach u jej podnóży gawruje czasem niedźwiedź brunatny.
Turystyka edytuj
Przez teren chroniony i przez szczyt Majerovej skaly biegnie niebiesko 
znakowany szlak turystyczny ze Starych Hor na Krížną. Na „balkon” (krawędź urwiska niezabezpieczona!) doprowadza krótkie, nieznakowane dojście.
Przypisy edytuj
Bibliografia edytuj
- Hochmuth Zdenko a kolektív: Veľká Fatra. Turistický sprievodca ČSSR č. 3, wyd. Šport, slovenské telovýchovné vydavateľstvo, Bratislava 1980;
- Veľká Fatra. Turistická mapa 1:50 000. Edícia turistických máp č. 121, wyd. VKÚ Harmanec 1994. ISBN 80-85510-41-3;
- Podstawowe informacje o obiekcie na enviriportal.sk [1]