Manuel Holobol (gr: Μανουήλ Ηολοβολος, Manuel Holobolos) – poeta bizantyński, żyjący w drugiej połowie XIII wieku.

Manuel Holobol
Μανουήλ Ηολοβολος
ilustracja
Data urodzenia

XIII wiek

Data śmierci

XIII wiek

Język

grecki

Dziedzina sztuki

hymn, dialogi

Życie

edytuj

Manuel Holobol żył w drugiej połowie XIII stulecia. Jego biografię napisał historyk Jerzy Pachymeres. Holobol był osobistym sekretarzem Michała VIII Paleologa. Za krytykę postępowania cesarza został ukarany obcięciem nosa i warg. Schronił się wówczas do klasztoru Studios, gdzie zasłynął jako nauczyciel logiki i płomienny kaznodzieja. W 1267 roku został powołany w miejsce Jerzego Akropolity na stanowisko profesora logiki wyższej szkoły patriarchalnej i na kaznodzieję w świątyni Hagia Sophia. Sprzeciwiał się unii kościelnej z Zachodem, do której zmierzał cesarz, co spowodowało jego wygnanie do klasztoru w Nicei[1].

Twórczość

edytuj

Holobol napisał 20 hymnów religijnych, zadedykowanych cesarzowi Michałowi VIII i jego synowi Andronikowi II. W hymnach opisuje święta kościelne wtrącając w tekst utworów pochlebstwa skierowanymi do władców. Dwa z tych hymnów można datować na lata 1279 i 1281. Holobol napisał również mniejsze utwory: hymny na cześć obrazu Matki Bożej, monostychy o Męce Pańskiej i o relikwiach św. Jana Chryzostoma[1]. Dwa wiersze w formie dialogu są poetyckimi mowami żałobnymi na śmierć Komnenów: Konstantyna Maliasena i Andronika Tornikesa. Holobolos był również autorem listu pocieszającego do kuzynki cesarza Manuela, Teodory Paleologiny Raulajny[2]. Panegiryk Holobola na cześć Michała VIII ma pewną wartość historyczną[3].

Oprócz poezji Holobol zajmował się też filologią. Dał komentarz, schólion, do Analityk (Analytiká) Arystotelesa i dokonał przekładu z języka łacińskiego De differentiis topicis i De syllogismo hypothetico Boecjusza[4].

Przypisy

edytuj
  1. a b O. Jurewicz: Historia literatury bizantyńskiej. s. 295.
  2. O. Jurewicz: Historia literatury bizantyńskiej. s. 296.
  3. G. Ostrogorski: Dzieje Bizancjum. s. 442.
  4. O. Jurewicz: Historia literatury bizantyńskiej. s. 319.

Bibliografia

edytuj