Marcin z Łęczycy (również Martin z Lančic, Martinus de Lancicia i Martinus de Knez Lancicia, ur. ok. 1410, zm. ok. 1474) – profesor i rektor Uniwersytetu Karola w Pradze zasłużony w dziedzinach astronomii, astrologii, filozofii i medycyny, lekarz kapituły poznańskiej[1]

Życiorys edytuj

Urodził się prawdopodobnie pod Łęczycą, co sugeruje przydomek łaciński de Knez Lancicia zachowany w jednym z praskich rękopisów[1]. Początkowo kształcił się w szkole przy kolegiacie w Tumie[2], a następnie rozpoczął studia na Uniwersytecie Karola w Pradze. Z tą uczelnią związany był zawodowo do 1464 r. W okresie studiów sprawował kierownictwo nad jedną z praskich szkół parafialnych. Po 1464 r. przez pewien czas przebywał w Krakowie, a następnie w Poznaniu (1473), gdzie pełnił funkcję lekarza kapituły poznańskiej[3]. Był związany z husytyzmem[1].

Kariera akademicka edytuj

W 1432 r. uzyskał bakalaureat sztuk wyzwolonych na Uniwersytecie Karola w Pradze. Następnie podjął wykłady w Kolegium Nazareńskim przy kaplicy Betlejemskiej. W 1443 r. uzyskał stopień licencjata oraz mistrzostwo sztuk wyzwolonych. W 1445 r. został wybrany dziekanem. W tym samym roku rozpoczął prowadzanie wykładów z zakresu filozofii arystotelesowskiej. W latach 1455–1456 pełnił funkcję rektora. Był związany głównie z Wydziałem Sztuk Wyzwolonych (przynajmniej do roku 1462), jednak od 1455 współpracował również z Wydziałem Lekarskim. Pełniąc funkcje akademickie, działał na rzecz wzmocnienia kulturalnej współpracy polsko-czeskiej i chętnie obejmował opieką Polaków studiujących w Pradze[1].

Upamiętnienie edytuj

Marcin z Łęczycy jest bohaterem utworu dla dzieci pt. Per aspera ad astra autorstwa Piotra Banasika. Utwór został opublikowany w zbiorze Łęczycki elementarz (2022)[4].

Przypisy edytuj

  1. a b c d Henryk Barycz, Marcin z Łęczycy, [w:] Polski słownik biograficzny. T. XIX, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1974, s. 567–568.
  2. Piotr Banasik, Łęczycki elementarz, Łęczyca: Impet, 2022, s. 38.
  3. Z Łęczycy Marcin, [w:] Stanisław Kośmiński, Słownik lekarzów polskich, Przedruk techniką fotooffsetową., Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1977, s. 288.
  4. Piotr Banasik, Łęczycki elementarz, Łęczyca: Impet, 2022, ISBN 978-83-965495-0-1 [dostęp 2022-10-25].