Maria Wacholc
Maria Wacholc (ur. 1943[1] w Wyrzysku k. Nakła) – polska teoretyk muzyki, pedagog, autorka podręczników, śpiewników oraz licznych publikacji z dziedziny muzyki, profesor.
| Data i miejsce urodzenia |
1943 |
|---|---|
| Zawód, zajęcie |
teoretyk muzyki, pedagog |
| Odznaczenia | |
   
| |
Córka Leona. Naukę muzyki rozpoczęła w wieku 9 lat, pobierając prywatne lekcje gry na fortepianie u Czesława Dyląga, muzyka rozrywkowego. W 1957 podjęła naukę w Państwowej Szkole Muzycznej w Gdyni pod kierunkiem Wandy Stankiewiczowej (fortepian) i Bolesława Pawelczyka (przedmioty teoretyczne), którą ukończyła z wyróżnieniem. Kontynuowała muzyczną edukację w Państwowej Średniej Szkole Muzycznej w Gdańsku-Wrzeszczu, którą ukończyła w 1965 równocześnie w klasie fortepianu Józefa Sekury[4] oraz na Wydziale Pedagogicznym pod kierunkiem Wandy Dubanowicz[5]. W latach 1965–1973 studiowała w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Warszawie m.in. u Józefa Boka, Marii Dziewulskiej, Kazimierza Gierżoda, Zofii Kielanowskiej, Wincentego Laskiego, Witolda Rudzińskiego, Stefana Śledzińskiego i Macieja Zalewskiego. W 1969 ukończyła z wyróżnieniem Wydział Wychowania Muzycznego tej uczelni a w 1973 Wydział Teorii, Kompozycji i Dyrygentury.
Działalność dydaktyczna
edytujNauczyciel w szkolnictwie muzycznym I i II stopnia
Pracę dydaktyczną rozpoczęła w 1967 w szkołach muzycznych I stopnia. Prowadziła wtedy chóry szkolne oraz uczyła przedmiotów teoretycznych. W latach 1970–1984 pracowała w Państwowej Szkole Muzycznej II stopnia Nr 2 im. Fryderyka Chopina w Warszawie jako nauczyciel zasad muzyki, kształcenie słuchu i harmonii. Na stanowisko to powróciła w 1993.
Nauczyciel akademicki
Od 1969 związana się z Akademią Muzyczną im. Fryderyka Chopina w Warszawie, gdzie na Wydziale Wychowania Muzycznego (obecnie przemianowanym na Wydział Dyrygentury Chóralnej, Edukacji Muzycznej, Muzyki Kościelnej, Rytmiki i Tańca) prowadzi wykłady z kształcenia słuchu oraz z ćwiczeń harmonicznych. Obecnie jest profesorem nadzwyczajnym tej uczelni. Ponadto reprezentuje Uniwersytet Muzyczny Fryderyka Chopina w Warszawie w pracach Międzyuczelnianej Katedry Kształcenia Słuchu[6] grupujących specjalistów z zakresu kształcenia słuchu z akademii muzycznych w Warszawie, Bydgoszczy, Gdańsku, Katowicach, Łodzi, Poznaniu, Wrocławiu i Krakowie.
W pracy dydaktycznej stosuje nowatorską metodę nauczania kształcenia słuchu wykorzystującą oryginalne utwory chóralne a cappella i wokalno-instrumentalne z różnych epok. Odpowiednio dobrane, stanowią cenny materiał dydaktyczny rozwijający u studentów umiejętności słuchowej analizy dzieła muzycznego oraz uczą technik zapisu utworów do postaci nutowej ze słuchu. Metoda ta służy również rozwijaniu biegłości w czytaniu nut głosem oraz pozwala poznawać twórczość muzyczną wszystkich epok przez pryzmat warsztatu kompozytorskiego.
Kariera naukowa
edytuj- 1987 – kwalifikacje naukowe I stopnia (stopień doktora nauk humanistycznych w zakresie teorii muzyki)[7],
- 1997 – kwalifikacje naukowe II stopnia (habilitacja)[8] w zakresie teorii muzyki w Akademii Muzycznej im. Artura Malawskiego w Krakowie[9],
- 2012 – tytuł profesora sztuk muzycznych w specjalnościach muzykologia i teoria muzyki[10].
Wydawnictwa szkolne (podręczniki):
- Czytanie nut głosem (1992, 1993,1994) – tom I, II, III dla klas I - VI szkół muzycznych II stopnia oraz do użytku na niektórych wydziałach w akademiach muzycznych. Zatwierdzony do użytku szkolnego przez Ministerstwo Kultury. Wydawany również w wersji brajlowskiej.
- Solfeż elementarny (2001) - sześcioczęściowy podręcznik do kształcenia słuchu przeznaczony dla klas I - VI szkół muzycznych I stopnia[12][13]. Zawiera ponad 1000 ćwiczeń pochodzących z twórczości muzycznej różnych epok. Stanowi propozycję nowej koncepcji nauczania kształcenia słuchu w szkołach muzycznych I stopnia, adekwatną do wymagań stawianych temu przedmiotowi przez muzykę współczesną. Wydawany również w wersji brajlowskiej.
W związku z tą publikacją autorka uczestniczyła w wielu sesjach naukowych, seminariach i spotkaniach autorskich (m.in. Warszawa AMFC 2000, 2001; Gdańsk 2000, Słupca 2001, Związek Niewidomych w Warszawie 2001, Przemyśl 2001, Żyrardów 2002), omawiając założenia metodyczne podręcznika i zastosowaną w nim nowatorską koncepcję kształcenia słuchu.
- Repertuar i wiadomości o muzyce. Podręcznik dla klas I - III szkół średnich (1988, 1994, 1997, 1999).
- Kształcenie poczucia tonalnego i słuchu harmonicznego w szkole muzycznej I stopnia[14] - podręcznik metodyczny dla nauczycieli, tom I, dla klas I - III (2009)
- Kształcenie poczucia tonalnego i słuchu harmonicznego w szkole muzycznej I stopnia[15] - podręcznik metodyczny dla nauczycieli, tom II, dla klas IV - VI (2011)
- Śpiewam i komponuję, kl. I - ćwiczenia pomocnicze do kształcenia słuchu, zeszyty I, II i III (2009)
- Harmoniczne ćwiczenia solfeżowe i improwizacyjne, kl. IV - ćwiczenia pomocnicze do kształcenia słuchu, zeszyty IV, V i VI (2012)
Programy nauczania:
- Program nauczania kształcenia słuchu dla szkół muzycznych II stopnia (klasy I - VI wydziału instrumentalnego i I - IV wydziału wokalnego),
- Program nauczania przedmiotu kształcenie słuchu przeznaczony dla uczniów klas I - VI szkół muzycznych i ogólnokształcących szkół muzycznych I stopnia[16], który w 2006 roku został przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego dopuszczony do użytku szkolnego[17].
- Programy nauczania dla przedmiotu zasady muzyki dla szkół muzycznych II stopnia (klasy I - II)
- Amabile 1 - program komputerowy do kształcenia słuchu dla szkoły muzycznej I stopnia (2011) - jako współautorka
Śpiewniki
edytuj- Pieśni dla chórów szkolnych na trzy głosy mieszane (1989),
- Zaśpiewajmy! Pieśni dla chórów szkolnych na głosy równe,
- Śpiewnik polski (1991, 2003) - zawiera ponad sto najbardziej znanych polskich pieśni w układzie na śpiew i fortepian, podanych w porządku chronologicznym i opatrzonych komentarzem historycznym.
Monografie
edytuj- Ks. Antoni Hlond (Chlondowski). Tom I — Życie, działalność, twórczość kompozytorska. Tom II — Katalog twórczości kompozytorskiej (1996).
- Jan Adam Maklakiewicz. Monografia (2000).
Publikacje prasowe
edytujPierwszy artykuł jej autorstwa pt. Twórczość chóralna Stanisława Wiechowicza. W dwudziestą rocznicę śmierci kompozytora ukazał się w 1983 w biuletynie Polskiej Sekcji ISME. Od tej pory opublikowała ponad 80 recenzji z koncertów festiwali i konkursów chóralnych, ponad 20 artykułów biograficznych i wywiadów, 70 recenzji publikacji muzycznych oraz komentarzy do płyt z muzyką polskich kompozytorów współczesnych. Na stałe współpracuje z takimi periodykami, jak „Ruch Muzyczny”, „Życie Muzyczne”, „Przegląd Powszechny”, „Liturgia Sacra”, Biuletyn ISME, „Wychowanie Muzyczne w Szkole”, „Twoja Muza”, Muzyka 21” oraz „Nasz Dziennik”. Publikuje również w Zeszytach Naukowych akademii muzycznych w Gdańsku i w Warszawie.
Odznaczenia
edytuj- Złoty Krzyż Zasługi (2002)[18],
- Srebrny Krzyż Zasługi (23 sierpnia 1994)[19],
- Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (28 lutego 2007)[20],
- Odznaka Honorowa „Zasłużony dla Kultury Polskiej” (2010)[21].
Przypisy
edytuj- ↑ Katalog Biblioteki Narodowej
- ↑ Zofia Peret-Ziemlańska: Poświęciłam się muzyce - rozmowa z profesor Marią Wacholc. Twoja muza, nr 5/2007. [dostęp 2012-07-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-04-08)].
- ↑ Maria Wacholc, biogram. Strona internetowa UM Fryderyka Chopina w Warszawie, www.chopin.edu.pl. [dostęp 2012-07-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-04-08)].
- ↑ Strona internetowa Zespołu Szkół Muzycznych w Gdańsku-Wrzeszczu - Absolwenci klasy fortepianu. [dostęp 2012-07-07].
- ↑ Strona internetowa Zespołu Szkół Muzycznych w Gdańsku-Wrzeszczu - Absolwenci Wydziału Wychowania Muzycznego. [dostęp 2012-07-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-21)].
- ↑ Strona internetowa Uniwersytetu Muzyczny Fryderyka Chopina w Warszawie - Międzyuczelniana Katedra Kształcenia Słuchu. www.chopin.edu.pl, 29.06.2012r.. [dostęp 2012-07-07].
- ↑ Rozprawa naukowa pt. Jan Adam Maklakiewicz. Opublikowana przez AMFC w Warszawie, 2000. Promotor: ks. prof. dr hab. Jerzy Pikulik.
- ↑ Prof. Maria Wacholc, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2012-07-07].
- ↑ Na podstawie monografii pt. Ks. Antoni Hlond (Chlondowski). T. I — Życie, działalność, twórczość kompozytorska; t. II — Katalog twórczości kompozytorskiej (wyd.: Wydawnictwa Salezjańskie, Warszawa, 1996) oraz wykładu na temat: Wpływ muzyki współczesnej na ewolucję koncepcji kształcenia słuchu w Polsce w latach powojennych
- ↑ Uroczystość wręczenia nominacji profesorskich. Strona internetowa Prezydenta RP – Nominacje, WWW.prezydent.pl, 29.06.2012r.. [dostęp 2012-07-07].
- ↑ Strona internetowa Uniwersytetu Muzyczny Fryderyka Chopina w Warszawie - Maria Wacholc, publikacje. [dostęp 2012-07-07].
- ↑ Zofia Peret-Ziemlańska: O nowych podręcznikach do kształcenia słuchu. Rozmowa z Marią Wacholc.. Ruch muzyczny, nr 9/2007. [dostęp 2012-07-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-11-20)].
- ↑ Mirosława Jankowska: Nowe wydanie Śpiewnika polskiego Marii Wacholc. Wychowanie Muzyczne w Szkole, 2003, nr 3, s. 161 – 162. [dostęp 2012-07-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-11-20)].
- ↑ Barbara Stencel: Uchwycić akord i tonację. Ruch muzyczny, nr 8/2009. [dostęp 2012-07-07].
- ↑ Barbara Stencel: Uchwycić piękno harmoniki Chopina. Ruch muzyczny, nr 13/2012. [dostęp 2012-07-07].
- ↑ Barbara Stencel: Program od dawna oczekiwany. Ruch muzyczny, nr 2/2007. [dostęp 2012-07-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-11-20)].
- ↑ Wykaz programów nauczania i podręczników szkolnych dopuszczonych do użytku szkolnego przez ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego. Strona internetowa Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, www.mkidn.gov.pl. [dostęp 2012-07-07].
- ↑ Odznaczenia dla zasłużonych wykładowców i pracowników Akademii Muzycznej im. F.Chopina [online], www.prezydent.pl [dostęp 2020-02-25].
- ↑ M.P. z 1994 r. nr 60, poz. 523 „za wzorowe, wyjątkowo sumienne wykonywanie obowiązków wynikających z pracy zawodowej”.
- ↑ MKiDN - Medal Zasłużony Kulturze - Gloria Artis [online] [dostęp 2020-02-25] (pol.).
- ↑ Uroczystość wręczenia orderów i odznaczeń. Strona internetowa Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina w Warszawie - Uroczystość wręczenia orderów i odznaczeń. [dostęp 2012-07-07].