Maria von Linden

Maria von Linden
Data i miejsce urodzenia	18 lipca 1869 ; Zamek Burgberg, Badenia-Wirtembergia, Niemcy
Data i miejsce śmierci	25 sierpnia 1936 ; Schaan, Liechtenstein
Zawód, zajęcie	zoolog
Tytuł naukowy	profesor
Alma Mater	Uniwersytet w Tybindze
	Multimedia w Wikimedia Commons

Maria von Linden (ur. 18 lipca 1869 na zamku Burgberg, powiat Heidenheim, zm. 25 sierpnia 1936 w Schaan w Liechtensteinie) – niemiecka zoolog, pierwsza kobieta studiująca na uniwersytecie w Tybindze i pierwsza kobieta w Niemczech, której nadano tytuł naukowy profesora (1910).

Życiorys

Grób w Schaan, który von Linden dzieli ze swoją wieloletnią przyjaciółką Gabriele von Wartensleben

Maria von Linden pochodziła z rodziny szlacheckiej, urodziła się 18 lipca 1869 roku w rodzinnym zamku Burgberg^[1]. Pierwsze nauki pobierała prywatnie w domu, później uczęszczała do szkoły dla dziewcząt w Karlsruhe (1883–1887)^[1]. Po powrocie do domu dokonała pierwszego odkrycia mineralogicznego i napisała artykuł na temat osadów kredowych w rzece Hürbe, który został odczytany na spotkaniu stowarzyszenia geologicznego w Karlsruhe przez mężczyznę^[2].

W XIX wieku kobiety nie mogły kształcić się w uczelniach wyższych ani w Badenii, ani w Wirtembergii^[3]. W 1888 roku w sprawie jej dalszej edukacji interweniował w ministerstwie edukacji wuj Joseph von Linden (1804–1895), sprawujący funkcję ministra spraw wewnętrznych w rządzie Wirtembergii^[2]. Von Linden miała otrzymać miejsce na studiach na uniwersytecie w Tybindze. Wymagany egzamin maturalny zdała eksternistycznie w gimnazjum chłopięcym w Stuttgarcie w 1891 roku, a wiosną następnego roku wystąpiła do uczelni o zezwolenie na naukę, a senat uniwersytetu przychylił się do jej prośby^[2].

W 1893 roku von Linden rozpoczęła studia w zakresie matematyki, chemii, zoologii i fizjologii^[2]. Po śmierci ojca w 1894 roku, by ukończyć naukę, otrzymała stypendium naukowe ufundowane przez niemiecki ruch feministyczny (Allgemeiner Deutscher Frauenverein), którego przywódczyni Mathilde Weber (1829–1901) wspierała starania von Linden w uzyskaniu wyższego wykształcenia^[2]. W 1896 roku obroniła doktorat Die Entwicklung der Zeichnung und der Skulptur der Gehäuseschnecken des Meeres, a jej promotorem był Theodor Eimer^[2]. Von Linden została na uczelni i pracowała jako asystentka Eimera do jego śmierci w 1898 roku^[2]. W 1899 roku została asystentką Huberta Ludwiga (1852–1913) w Instytucie Higieny na uniwersytecie w Bonn^[3], a w 1908 roku objęła kierownictwo nowo powstałego Instytutu Parazytologii^[2]. Ministerstwo edukacji nie wydało jej jednak zezwolenia na prowadzenie działalności pedagogicznej i nie mogła nauczać studentów^[2]. W 1910 roku uzyskała jako pierwsza kobieta w Niemczech tytuł naukowy profesora, jednakże bez prawa do prowadzenia zajęć dydaktycznych^[2]. Jej wynagrodzenie było dużo niższe niż pensje innych profesorów i dopiero w 1920 roku otrzymała podwyżkę, która pozwoliła jej na samodzielne utrzymanie^[3].

Odkryła antyseptyczne właściwości miedzi, jej odkrycie zostało opatentowane i wykorzystane przy produkcji sterylnych bandaży oraz opatrunków^[2]. Jej zainteresowania naukowe skupiły się na chorobach płuc. Do leczenia gruźlicy chciała stosować miedź^[2].

Po przejęciu władzy w Niemczech przez narodowych socjalistów musiała odejść z uczelni^[2] – została odesłana na wcześniejszą emeryturę^[3]. Von Linden była przeciwna ideologii narodowosocjalistycznej i zaangażowała się w pomoc przy wyjeździe do Norwegii rodziny fizyka żydowskiego pochodzenia Heinricha Hertza (1857–1894), u której mieszkała w Bonn^[3].

Z powodu problemów finansowych sprzedała rodzinny zamek i przeniosła się do Liechtensteinu, gdzie zmarła na zapalenie płuc w 1936 roku^[2].

Publikacje

Die Entwicklung der Zeichnung und der Skulptur der Gehäuseschnecken des Meeres, Zeitschrift für wissenschaftliche Zoologie 61 (1895–1896), s. 261–317^[2]
Die entwicklungshemmende Wirkung von Kupfersalzen auf Krankheit erregende Bakterien, [w:] Medizinischhygienische Bakteriologie, Virusforschung und Parasitilogie, Teil 1, Zentralbatt für Bakteriologie, Parasitenkunde, Infektionskrankheiten und Hygienie, 1920–1921^[2]
Die Farben der Schmetterlinge und ihre Ursachen, [w:] Leopoldina. Mitteilungen der Deutschen Akademie der Naturforscher Leopoldina 38 (1902), s. 124–133^[3]

Upamiętnienie

W 1999 roku imieniem Marii von Linden nazwano gimnazjum w Calw-Stammheim^[3].
W 2006 roku na uniwersytecie w Bonn stworzono program wsparcia kobiet im. Marii von Linden^[3].

Przypisy

↑ ^a ^b Marilyn Ogilvie, Joy Harvey: The Biographical Dictionary of Women in Science: Pioneering Lives From Ancient Times to the Mid-20th Century. Routledge, 2003, s. 791. ISBN 978-1-135-96343-9. [dostęp 2015-12-12].
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p Marilyn Ogilvie, Joy Harvey: The Biographical Dictionary of Women in Science: Pioneering Lives From Ancient Times to the Mid-20th Century. Routledge, 2003, s. 792. ISBN 978-1-135-96343-9. [dostęp 2015-12-12].
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Christian George: Maria von Linden (1869-1936), Zoologin, erste Professorin der Universität Bonn. [w:] Landschaftsverband Rheinland [on-line]. 2011-12-19.12. [dostęp 2015-12-12]. (niem.).

[Ogilvie791-1] Marilyn Ogilvie, Joy Harvey: The Biographical Dictionary of Women in Science: Pioneering Lives From Ancient Times to the Mid-20th Century. Routledge, 2003, s. 791. ISBN 978-1-135-96343-9. [dostęp 2015-12-12].

[Ogilvie792-2] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p Marilyn Ogilvie, Joy Harvey: The Biographical Dictionary of Women in Science: Pioneering Lives From Ancient Times to the Mid-20th Century. Routledge, 2003, s. 792. ISBN 978-1-135-96343-9. [dostęp 2015-12-12].

[lvr-3] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Christian George: Maria von Linden (1869-1936), Zoologin, erste Professorin der Universität Bonn. [w:] Landschaftsverband Rheinland [on-line]. 2011-12-19.12. [dostęp 2015-12-12]. (niem.).

[1]

[2]

[3]