Medal za Wybitne Osiągnięcia Sportowe

polskie resortowe odznaczenie cywilne

Medal za Wybitne Osiągnięcia Sportowe, do 1984 pod nazwą: Medal „Za Wybitne Osiągnięcia Sportowe” – polskie resortowe odznaczenie cywilne, nagroda państwowa w postaci medalu nadawanego sportowcom, którzy uzyskali wyniki światowej rangi. Przyznawany przez Przewodniczącego Głównego Komitetu Kultury Fizycznej (od 1985 r. Przewodniczącego Głównego Komitetu Kultury Fizycznej i Sportu). Było to najwyższe rangą odznaczenie sportowe[1].

Medal za Wybitne
Osiągnięcia Sportowe
Awers
Awers wzoru medalu
Rewers
Rewers wzoru medalu
Ustanowiono

7 lipca 1954 /
zref. 26 czerwca 1985

Wycofano

6 kwietnia 1996

Dewiza

ZA
WYBITNE
OSIĄGNIĘCIA
SPORTOWE

Wielkość

∅ 40 mm

Kruszec

metal w kolorze właściwym dla każdego stopnia

Poniżej

Odznaka „Zasłużony Mistrz Sportu”

Powiązane

Odznaka „Za Zasługi dla Sportu”

Historia

edytuj

Medal „Za Wybitne Osiągnięcia Sportowe” został ustanowiony 7 lipca 1954 przez Józefa Cyrankiewicza[1]. Nowa ustawa z 1984 o kulturze fizycznej zmieniła nazwę medalu na „Medal za Wybitne Osiągnięcia Sportowe”[2], którego przepisy i tryb nadawania określiła ustawa z 26 czerwca 1985[3]. Z dniem 6 lipca 1996 uchwała o „Medalu za Wybitne Osiągnięcia Sportowe” uznana została za nieobowiązującą ze względu na uchyloną podstawę prawną[4] w związku z uchwaleniem 18 stycznia 1996 ustawy o kulturze fizycznej modyfikującej Urząd Kultury Fizycznej i Turystyki, która weszła w życie 6 kwietnia 1996[5].

Obecnie jedynym resortowym wyróżnieniem honorowym w zakresie sportu jest Odznaka „Za Zasługi dla Sportu” ustanowiona w 2007[6][7].

Medal posiadał trzy stopnie:

  • I stopień – Medal Złoty;
  • II stopień – Medal Srebrny;
  • III stopień – Medal Brązowy[8].

Medal nadawał Przewodniczący Głównego Komitetu Kultury Fizycznej (i jego następcy prawni) z własnej inicjatywy lub na wniosek właściwych związków sportowych[1][3].

Kryteria nadawania

edytuj
W latach 1954–1985

Przyznawano:

  1. medal złoty – za zdobycie tytułu mistrza świata, mistrza olimpijskiego lub mistrza Europy, pobicie rekordu światowego lub rekord Europy;
  2. medal srebrny – za zdobycie wicemistrzostwa świata lub Europy, za zdobycie drugiego lub trzeciego miejsca w igrzyskach olimpijskich, za uzyskanie tytułu akademickiego mistrza świata lub za uzyskanie innego wybitnego sukces międzynarodowego;
  3. medal brązowy – za pobicie rekordu Polski przewyższającego normę klasy Mistrza Sportu lub uzyskanie znacznego sukcesu międzynarodowego[1].
W latach 1985–1996

Przyznawano:

  1. medal złoty – za zdobycie tytułu mistrza olimpijskiego, mistrza świata lub Europy, pobicie rekordu świata lub Europy albo za uzyskanie innego osiągnięcia sportowego o najwyższej randze międzynarodowej;
  2. medal srebrny – za zdobycie wicemistrzostwa olimpijskiego, wicemistrzostwa świata lub Europy, za uzyskanie tytułu Mistrza Uniwersjady, Mistrza Spartakiady Armii Zaprzyjaźnionych lub za uzyskanie innego szczególnie wybitnego osiągnięcia sportowego o międzynarodowym znaczeniu;
  3. medal brązowy – za zdobycie trzeciego miejsca w igrzyskach olimpijskich, mistrzostwach świata lub Europy albo innego znaczącego osiągnięcia sportowego w zawodach międzynarodowych[3].

Opis medalu (wzór 1985)

edytuj

Medal miał kształt okrągły i średnicę 40 mm. Na licowej stronie znajdowały się dwie głowy w wieńcach laurowych. W górnej części znajdował się oparty na wąskim prostokącie wieniec laurowy z czerwoną baretką, w środku podzieloną paskami metalu w kolorze medalu. Na odwrotnej stronie medalu znajdował się napis „Za Wybitne Osiągnięcia Sportowe”, a pod nim element dekoracyjny. Medal był wykonywany z metalu w kolorze właściwym dla każdego stopnia; nosiło się go na prawej stronie piersi[3].

Odznaczeni

edytuj
Z tym tematem związana jest kategoria: Odznaczeni Medalem za Wybitne Osiągnięcia Sportowe.

Przypisy

edytuj
  1. a b c d Uchwała nr 422 Rady Ministrów z dnia 7 lipca 1954 r. w sprawie ustanowienia państwowych nagród sportowych (M.P. z 1954 r. nr 69, poz. 861, s. 885-886)
  2. Ustawa z dnia 3 lipca 1984 r. o kulturze fizycznej (Dz.U. z 1984 r. nr 34, poz. 181. Art. 22)
  3. a b c d Uchwała nr 90 Rady Ministrów z dnia 30 maja 1985 r. w sprawie określenia zasad i trybu nadawania "Medalu za Wybitne Osiągnięcia Sportowe", tytułów "Mistrz Sportu" i "Zasłużony Mistrz Sportu" oraz ustalenia wzorów Medalu i odznak tych tytułów, a także sposobu ich noszenia (M.P. z 1985 r. nr 15, poz. 117, s s. 130-132)
  4. Uchwała nr 48 Rady Ministrów z dnia 10 kwietnia 1996 r. w sprawie uznania niektórych uchwał Rady Ministrów i jej organów za nieobowiązujące (M.P. z 1996 r. nr 29, poz. 301)
  5. Ustawa z dnia 18 stycznia 1996 r. o kulturze fizycznej (Dz.U. z 1996 r. nr 25, poz. 113)
  6. Informacja o zasadach rozpatrywania wniosków w sprawie przyznawania odznaki „Za zasługi dla Sportu” za osiągnięcia w działalności w zakresie sportu. msit.gov.pl. [dostęp 2017-07-31].
  7. Odznaka „Za Zasługi dla Sportu”. msport.gov.pl. [dostęp 2016-12-08].
  8. Stefan Oberleitner: Odznaki honorowe (resortowe) PRL 1944-1989. Rzeszów: PTN, 2000, s. 15-16