Mistrz Świętej Krwi

Mistrz Świętej Krwi (fr. Maître du Saint-Sang) – południowo niderlandzki malarz czynny w Brugii ok. 1530-1540.

Mistrz Świętej Krwi
Ilustracja
Opłakiwanie
tryptyk wykonany dla Bractwa Świętej Krwi
Dziedzina sztuki

malarstwo

Życie i działalność artystyczna edytuj

Prawdopodobnie pochodził z Antwerpii. Przydomek nadał mu belgijski historyk sztuki Georges Hulin de Loo w 1902 roku, który przypisał mu autorstwo znajdującego się kaplicy Świętej Krwi w Brugii Tryptyku Opłakiwania z 1519 roku, wykonanego w dla Bractwa Świętej Krwi. Wokół stylu anonimowego mistrza zgromadzono trzydzieści obrazów i włączono je do oeuvre Mistrza Świętej Krwi. W jego stylu widać silne wpływy szkoły antwerpskiej, z której być może się wywodził zanim przybył do Brugii, a zwłaszcza prac Massysa[1].
Wszystkie obrazy powstały w Brugii, co może wskazywać na istnienie w tym mieście warsztatu malarskiego mistrza. Malował głównie sceny religijne oraz jest autorem kilku wersji Samobójstwa Lukrecji. W jego pracach widoczne są podobieństwa do dzieł innych artystów aktywnych w tym czasie w Brugii m.in. Gerarda Davida, Arberta Cornelisa, Ambrosiusa Bensona i Jana Provoosta[2] oraz wpływy brugijskiej tradycji Memlinga[1]. Według niemieckiego historyka Maxa Friedländera brak portretów donatorów na tryptykach może oznaczać, że nie były one wykonane na zamówienie lecz z przeznaczeniem na sprzedaż na wolnym rynku[2]. Teorię tę podważa zachowanie się Tryptyku Madonny z Dzieciątkiem, z Świętą Katarzyną i Święta Barbarą z brugijskiego Groeningemuseum, gdzie na skrzydłach widać wizerunki donatorów Christiaansa Jochima i jego drugiej żony Jossine Lamsins.

Przypisywane prace edytuj

 
Samobójstwo Lukrecji
Obraz z Muzeum Sztuk Pięknych w Budapeszcie
 
Madonna z Dzieciątkiem
Museum of Fine Arts, Houston
  • Tryptyk Opłakiwania - ok 1515-1519, Muzeum van het Heilige Bloed, Brugia
    • Scena Opłakiwania - kwatera środkowa 102 x 70 cm;
    • Maria Magdalena i Maria Kleopas - skrzydło środkowe: 102 x 31 cm;
    • Józef z Arymatei z dwoma mężczyznami - skrzydło prawe: 102 x 31 cm
  • Zdjęcie z krzyża - tryptyk: 1520, Metropolitan Museum of Art[3]
    • Zdjęcie z krzyża - kwatera środkowa, 90.5 x 72.4 cm
    • Święty Nikodem - skrzydło lewe, 90.2 x 31.4 cm
    • Maria Magdalena - skrzydło prawe 91.1 x 32.1 cm
  • Tryptyk Madonny z Dzieciątkiem - 1520 - 1525, 87,5 x 66 cm. Groeningemuseum, Brugia
    • Tryptyku Madonny z Dzieciątkiem, z Świętą Katarzyną i Święta Barbarą - kwatera środkowa
    • Donator Christiaans Jochim z patronem Janem Chrzcicielem - skrzydło lewe
    • Jossine Lamsins z patronem - skrzydło prawe
    • Zwiastowanie - rewers wykonany w technice grisaille
  • Samobójstwo Lukrecji - 1523, 65 x 49 cm, Muzeum Sztuk Pięknych w Budapeszcie
  • Samobójstwo Lukrecji - 1501 - 1520, 71 x 55 cm, Akademia Sztuk Pięknych w Wiedniu[4]
  • Samobójstwo Lukrecji - ok 1530, 57,7 x 43,3 cm, Królewskie Muzea Sztuk Pięknych, Bruksela[5]
  • Tryptyk Gloryfikacji Marii - St Jakob Brugia
  • Zwiastowanie - Tryptyk: 39 x 33 cm (kwatera centralna), 43 x 15 cm (skrzydła), Prado,[6]
  • Madonna z Dzieciątkiem i muzykującymi aniołami - 121 x 87 cm, Prado[7]
  • Maria z Dzieciątkiem - 6.2 x 50.2 cm, Museum of Fine Arts, Houston[8]
  • Ukrzyżowanie - Bob Jones University Art Gallery, Greenville
  • Święta Katarzyna i Święta Barbara - skrzydła tryptyku: Cleveland Museum of Art[9]
  • Tryptyk Gloryfikacji Marii - czasem przypisywany Ambrosiusowi Bensonowi: Sint Jacobskirk w Brugii, Brugia[10]
    • Gloryfikacja Madonny - kwatera środkowa: 95 x 117 cm;
    • Cesarz August i Sybilla Tyburtyńska - skrzydło lewe: 96 x 33 cm;
    • Święty Jan - skrzydło prawe: 96 x 33 cm
    • Ecce Homo - rewers po prawej stronie: 96 x 53 cm
    • Maria ze świętym Janem i Franciszkiem - rewers po lewej stronie 96 x 53 cm[11]
  • Ecce Homo - Musée de Flandres à Cassel
  • Ecce Homo - 109 cm x 167 cm, Prado, (nr.inv. P01559)[12]
  • Madonna z Dzieciątkiem na tle krajobrazu - 56,5 x 42,5 cm[13]
  • Tryptyk Madonny z Dzieciątkiem - 73,5 x 106,5 cm, kolekcja prywatna[14]
    • Madonna z Dzieciątkiem - kwatera środkowa
    • Elżbieta Węgierska - skrzydło lewe
    • Święty Andrzej - skrzydło prawe

Przypisy edytuj

  1. a b Genaille 2001 ↓, s. 243.
  2. a b Master of the Holy Blood. Oxford Grove Art. [dostęp 2014-09-27]. (ang.).
  3. Obraz w Metropolitan Museum of Art
  4. Obraz w Akademii Sztuk Pięknych
  5. Obraz w Królewskim Muzeum Sztuk Pięknych
  6. Obraz na BALaT
  7. Obraz na BALaT
  8. Obraz na online
  9. Obraz w Cleveland Museum of Art
  10. Obraz na Art History Reference. [dostęp 2014-10-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-10-17)].
  11. Obraz na Art History Reference. [dostęp 2014-10-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-10-17)].
  12. Obraz w Prado
  13. Obraz na on-line
  14. Obraz na on-line. [dostęp 2014-10-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-10-19)].

Bibliografia edytuj

  • Robert Genaille: Encyklopedia malarstwa flamandzkiego i holenderskiego. Warszawa: PWN, 2001. ISBN 83-221-0686-6.
  • Robert Genaille: Słownik malarstwa holenderskiego i flamandzkiego. Warszawa: WAiF, 1975.