Grisaille

monochromatyczna technika malarska

Grisaille, en grisaille[1][2] (fr. gris – siwy, szary, popielaty; grisaille – szarość, szarzyzna; en grisaille – w szarościach) – monochromatyczna technika malarska oraz obrazy uzyskane tą techniką[3][4], dające złudzenie trójwymiarowości. Używana do kunsztownego naśladownictwa kamiennych rzeźb, reliefów lub sztukaterii[5]. Do malowania stosuje się tylko różne odcienie szarości (do białego włącznie).

Chrzest Chrystusa Andrea del Sarto
Rogier van der Weyden, Sąd Ostateczny (rewersy skrzydeł)

Technika en grisaille stanowi najczystszą formę malarstwa camaïeu (en camaïeu), w którym używa się tylko jednego koloru zróżnicowanego wyłącznie walorowo.

Malarstwo en grisaille znane było już w starożytności. W średniowieczu malowano tą techniką zewnętrzne powierzchnie (rewersy) skrzydeł ołtarzy (Jan van Eyck, Hans Memling, Rogier van der Weyden). Stosowano je też w witrażach, zwłaszcza w kościołach cysterskich. W okresie renesansu tworzono je z myślą o efektach rzeźbiarskich skończonego dzieła (np. fresk Giotta Cnoty i Przywary w Kaplicy Scrovegnich w Padwie). Taki typ malarstwa rozpowszechnił się w sztuce holenderskiej i niemieckiej XVII w. oraz we Francji w XVIII w. Szczególnie dużą popularnością cieszył się w okresie klasycyzmu.

PrzypisyEdytuj

  1. en grisaille. Encyklopedia PWN. [dostęp 2013-12-20].
  2. en grisaille. Słownik języka polskiego PWN. [dostęp 2013-12-20].
  3. grisaille. Słownik wyrazów obcych PWN. [dostęp 2013-12-20].
  4. grisaille. Słownik języka polskiego PWN. [dostęp 2013-12-20].
  5. Wilfried Koch: Style w Architekturze. Warszawa: Bertelsmann Publishing, 1996. ISBN 83-7129-288-0.

BibliografiaEdytuj

  • Oksfordzki leksykon sztuki, Ian Chilvers (oprac.) i inni, Warszawa: Arkady, 2002, ISBN 83-213-4157-8, OCLC 749307549.
  • Leksykon malarstwa i grafiki, red. nauk. Lothar Altmann, Warszawa: Arkady, 2012, ISBN 978-83-213-4729-5
  • Sztuka świata, t. 17, Słownik terminów A-K, Warszawa: Arkady, 2013, ISBN 978-83-213-4726-4
  • Krystyna Zwolińska, Zasław Malicki, Mały słownik terminów plastycznych, Warszawa: Wiedza Powszechna, 1974.

Linki zewnętrzneEdytuj