Mit'hat Aranitasi
Mit'hat Mustafa Aranitasi lub Mit'hat Mustafa Araniti (ur. 15 marca 1912 w Salonikach, zm. 29 listopada 1992 w Tiranie) – albański sędzia, publicysta i satyryk, autor ponad 250 tłumaczeń[1][2][3].
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przynależność polityczna | |
| Małżonek |
Agime Pipa |
| Odznaczenia | |
 
| |
Życiorys edytuj
Uczył się w szkołach podstawowych w austriackim Freistadcie oraz na wyspie Korfu, następnie naukę kontynuował w Pizie i Rzymie oraz studiował prawo na Uniwersytecie w Zagrzebiu[4][5]. Współpracował z czasopismami Illyria, Bota e Re, Revista Literare oraz Bashkimi i Kombit; jako publicysta używał pseudonimów Rrém Vogli, Jago Blini, Ja Që Hë i Sufi Asmon Sufës[4][5].
Na początku lat 40. pełnił funkcję sędziego pokoju w Gjirokastrze, a Prizrenie, Elbasanie i Durrësie[4][5]. Należał do Albańskiej Partii Socjaldemokratycznej[2]. Angażował się również w działalność nacjonalistycznej organizacji Balli Kombëtar; w sierpniu 1943 był jej delegatem do konferencji w Mukje[4].
Od końca 1943 roku do 21 listopada 1944 roku pełnił funkcję szefa sztabu albańskiego Ministerstwa Sprawidliwości[4]. Został wówczas aresztowany[2] za działalność w Balli Kombëtar i wypuszczony na wolność w kwietniu 1954 roku; wyrok odbywał w Tiranie[4][1] i w Burrelu[5]. Od maja 1954 do swojej śmierci był internowany[4][1]; zajmował się wówczas rolnictwem oraz tłumaczeniem w dziedzinie albanistyki, archeologii, numizmatyki i etymologii dla muzeów archeologicznych w Tiranie oraz w Durrësie[5]. Przekłady Aranitasiego były u niego zamawiane przez Uniwersytet Tirański oraz Akademię Nauk Albanii na potrzeby zasilenia zasobów swoich bibliotek[6].
Znał języki włoski, serbski, angielski, francuski, niemiecki, rosyjski, turecki i rumuński[5].
Prace edytuj
Wybrane tłumaczenia[4][1][5] edytuj
- Bibliografia ilire Aleksandara Stipčevicia
- Fjalor etimologjik i indogjermanishtes Kamila Prashnikera i A. Schrobera
- Fjalor i emrave personalë ilirë të vjetër Hansa Krahego
- Gjuha e ilirëve Hansa Krahego
- Gjuha e ilirëve të vjetër: fjalor i relikteve gjuhësore ilire Antuna Mayera
- Gjuha mesapishte C. de Simone’a
- Ilirët, historia, jeta, kultura Aleksandara Stipčevicia
- Illyricus Fluvius Radoslava Katičicia
- Kërkime iliro-shqiptare Lajosa Thallóczy’ego
- Lashtësia e gjallë: studime onomastike ilire Duje Rendicia Miočevicia
- Miscellanea Illyrica: kontribut për dokumentimin arkaik të dyndjes egjeane Dragi Garašanin
- Onomastika dardane Fanuli Papazoglu
Ordery edytuj
Został nagrodzony pośmiertnie orderami Latarni Demokracji, Nderi i Kombit oraz Naima Frashëriego[5].
Życie prywatne edytuj
Syn Naxhije oraz Mustafy[5] – pułkownika armii osmańskiej, stacjonującego w Salonikach[1] oraz albańskiego ministra wojny w latach 1923–1924[5]. Sam Mit'hat Araniti miał brata oraz córkę[1].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e f Kolec Topalli: Mit'hat Araniti - Përkthimi i rrallë i "Fjalorit etimologjik të gjuhëve indoevropiane" nga Kolec Topalli. radiandradi.com, 2016-02-21. (alb.).
- ↑ a b c d Ndoja 2013 ↓, s. 25-26.
- ↑ Elsie 1997 ↓, s. 260.
- ↑ a b c d e f g h i Azem Qazimi, Çelo Hoxha, Fjalor enciklopedik i viktimave të terrorit komunist A-Ç, iskk.gov.al, 2012, s. 121-122, ISBN 978-9928-168-01-6 (alb.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l Mit'hat Mustafa Aranitasi 1912-1992, biografi e shkurtë. radiandradi.com, 2018-10-19. (alb.).
- ↑ Muça 2012 ↓, s. 17-20.
- ↑ Butka 2013 ↓, s. 282.
Bibliografia edytuj
- Robert Elsie, Histori e Letërsisë Shqiptare, 1997.
- Skënder Muça, Mithat Araniti dhe kontributi i tij në fushën e shkencave të albanologjisë, „Almanak”, 17-20, 2, 2012.
- Uran Butka, Kryengritjet e para kundërkomuniste, 2013, ISBN 978-9928-168-09-2.
- Leka Ndoja, Tjetërsimi i veprës intelektuale gjatë komunizmit në Shqipëri, 2013, ISBN 978-9928-168-12-2.