Most Çanakkale 1915

most nad cieśniną Dardanele

Most Çanakkale 1915 (tur. Çanakkale 1915 Köprüsü) – most wiszący w prowincji Çanakkale w północno-zachodniej Turcji nad cieśniną Dardanele, łączy Azję z Europą. Znajduje się na południe od Lapseki i Gelibolu. Jest najdłuższym mostem wiszącym na świecie.

Most Çanakkale 1915
Çanakkale 1915 Köprüsü
{{{alt zdjęcia}}}
Państwo

 Turcja

Podstawowe dane
Przeszkoda

Dardanele

Długość

4608 m

Wysokość

318

Rozpiętość przęseł

2023 m

Data budowy

18 marca 2017 – 18 marca 2022

Projektant

COWI

Położenie na mapie Çanakkale
Mapa konturowa Çanakkale, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Most Çanakkale 1915”
Położenie na mapie Turcji
Mapa konturowa Turcji, blisko lewej krawiędzi nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Most Çanakkale 1915”
Ziemia40°20′18″N 26°37′58″E/40,338333 26,632778
Strona internetowa

Historia

edytuj

Most łączy dwa brzegi cieśniny Dardanele między Morzem Egejskim i Morzem Marmara[1]. Zastępując prom, skraca czas przeprawy przez cieśninę z 30 do 4 minut[2]. Łączy wioskę Sütlüce po europejskiej stronie, która znajduje się 10 km na południe od Gallipoli, i Lapseki po stronie azjatyckiej[3]. Most jest częścią autostrady Çanakkale-Malkara[2]. Inwestorem było konsorcjum czterech firm: dwóch z Korei Południowej: Daelim i SK E&C oraz dwóch z Turcji: Limak i Yapı Merkezi. Wygrały one przetarg rozpisany przez Ministerstwo Transportu i Infrastruktury i Generalną Dyrekcję ds. Autostrad[4]. Konsorcjum utworzyło spółkę Çanakkale Highway and Bridge Construction Investment and Operation (Very Good Inc.)[5]. W konkursie wzięły udział 4 międzynarodowe konsorcja[6]. Projekt jest finansowany w ramach partnerstwa BOT (Build-Operate-Transfer)[3]. Inwestor od momentu otwarcia będzie przez 16 lat i 2 miesiące odpowiadać za eksploatację mostu, a potem zarząd nad nim przejmie agencja rządowa[7]. Umowę podpisano 17 marca 2017 roku[8]. Konsorcjum ma zagwarantowane zyski z przejazdu 45 000 samochodów dziennie, jeśli zyski będą niższe, różnicę dopłaci rząd turecki[5].

Budowę rozpoczęto w 2017, a otwarcie nastąpiło 18 marca 2022 roku[9].

Projekt

edytuj

Projekt mostu przygotowała duńska firma COWI[10]. W projekcie należało uwzględnić silnie wiejące wiatry, zabezpieczenie mostu przed zderzeniem z pływającymi pod nim statkami oraz fakt, że jest to teren aktywny sejsmicznie[11]. Most ma 4608 m długości, a przęsło wiszące pomiędzy pylonami ma długość 2023 m[1]. Posiada 2 jezdnie, po 3 pasy w każdą stronę. Opłata za przejazd wynosi 15 euro plus VAT[5].

 
Widok na most Çanakkale 1915 podczas budowy (2021)

Symbolika

edytuj

Most otrzymał swoją nazwę dla upamiętnienia bitwy o Çanakkale 18 marca 1915 roku i zwycięstwa Imperium Osmańskiego. Rozpiętość przęsła mostu wynosząca 2023 m ma symbolizować 100. rocznicę proklamowania republiki[3].

Przypisy

edytuj
  1. a b Trwa budowa mostu podwieszanego z najdłuższym przęsłem na świecie [online], Inżynieria.com [dostęp 2020-04-16].
  2. a b 1915 Passes the Wind Test in Canakkale Bridge [online], www.raillynews.com, 15 grudnia 2017 [dostęp 2020-04-18].
  3. a b c Frequently Asked Questions. About. 1915Çanakkale [online], www.1915canakkale.com [dostęp 2020-04-17].
  4. CEO’s Message. About. 1915Çanakkale [online], www.1915canakkale.com [dostęp 2020-04-17].
  5. a b c Onedio.com, Temeli Atıldı: 7 Başlık ile 1915 Çanakkale Köprüsü Hakkında Bilmeniz Gerekenler [online], Onedio [dostęp 2020-04-17] (tur.).
  6. Norwegian Geotechnical Institute (NGI), Challenging foundation design for the world’s longest suspension bridge [online], Norwegian Geotechnical Institute (NGI) [dostęp 2020-04-17] (ang.).
  7. Daelim Wins World’s Longest Suspension Bridge Project in Turkey [online], www.daelim.co.kr [dostęp 2020-04-17].
  8. Turkey signs deal for building of world’s longest suspension bridge [online], Daily Sabah, 16 marca 2017 [dostęp 2020-04-17] (ang.).
  9. Turkey opens record-breaking bridge between Europe and Asia. CNN, 2022-03-18. [dostęp 2022-03-20]. (ang.).
  10. COWI Moves Up The Enr Ladder With New Record-Breaking Bridge [online], COWI [dostęp 2020-04-18] (ang.).
  11. Inger B. Kroon, 1915 Çanakkale Bridge. A world record span suspension bridge [online], 29 października 2019 [dostęp 2020-04-18].