Muhbir
Muhbir (مخبر., „Informator”) – czasopismo w języku osmańskim, wydawane w latach 1866–1868[1], początkowo w Imperium Osmańskim, następnie na emigracji w Londynie[2].
| Państwo | |
|---|---|
| Adres | |
| Język | |
| Pierwszy numer |
1866 |
| Ostatni numer |
1868 |
| Redaktor naczelny | |
| OCLC | |
Czasopismo było organem prasowym grupy zwolenników europeizacji państwa, którzy zapoczątkowali Ruch Młodoosmański. Redaktorem naczelnym był Ali Suavi. 21 lutego 1867 na łamach Muhbir wydrukowano tłumaczenie manifestu przebywającego w Paryżu księcia Mustafy Fazıla, który ogłosił go w języku francuskim, w formie listu otwartego do sułtana Abdülaziza. Ten memoriał, przedrukowany wkrótce przez inne czasopisma i przetłumaczony także na inne języki używane w państwie osmańskim, wyliczał błędy i braki sułtańskich rządów, wskazywał na brak prawnego zabezpieczenia praw i własności poddanych oraz nieuczciwość i niekompetencję doradców sułtana, postulował wprowadzenie konstytucji i kontroli urzędników sułtańskich poszczególnych prowincji Imperium przez wybitnych przedstawicieli społeczeństwa[3]. W związku z ożywieniem społecznym, wywołanym tą publikacją, 6 kwietnia 1867 rząd w specjalnym komunikacie zapowiedział represje wobec prasy „atakującej fundamenty państwowości”. Redakcja czasopisma Muhbir została zamknięta przez władze 9 kwietnia 1867, Alemu Suaviemu nakazano zamieszkanie w Kastamonu w północnej Anatolii, natomiast jego współpracownicy zostali skierowani do innych prowincji. W maju tego samego roku Ali Suavi i dwaj inni przywódcy ruchu młodoosmańskiego uciekli do Paryża, gdzie wraz z księciem Mustafą Fazılem utworzyli emigracyjny ośrodek polityczny[4]. Latem tego samego roku dołączyli inni uczestnicy ruchu, którzy zbiegli przed represjami, nasilonymi po nieudanej próbie zamachu stanu mającej na celu obsadzenie na tronie znanego z liberalnych poglądów księcia Murada[5]. W sierpniu 1867 Ali Suavi dzięki finansowemu poparciu księcia Mustafy Fazıla wznowił wydawanie czasopisma Muhbir w Londynie[2].
Przypisy
edytuj- ↑ Wituch 1980 ↓, s. 19.
- ↑ a b Wituch 1980 ↓, s. 27.
- ↑ Wituch 1980 ↓, s. 24–25.
- ↑ Wituch 1980 ↓, s. 26–27.
- ↑ Historia nowożytna krajów Azji i Afryki 1980 ↓, s. 302.
Bibliografia
edytuj- Historia nowożytna krajów Azji i Afryki. Warszawa: Książka i Wiedza, 1980. OCLC 749591318. (pol.).
- Tomasz Wituch: Tureckie przemiany. Dzieje Turcji 1878-1923. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo naukowe, 1980. ISBN 83-01-01698-1. OCLC 836830376. (pol.).