Muzeum Miejskie w Nowej Soli

Muzeum Miejskie w Nowej Soli położone jest u zbiegu ulicy Muzealnej i Gimnazjalnej. Powierzchnia całościowa wynosi 3015 m². Muzeum obejmuje trzy budynki, ustawione w podkowę w stosunku do wewnętrznego dziedzińca. Do terenu muzeum należy również część dawnego ogrodu użytkowego, który w przyszłości ma być zagospodarowany.

Muzeum Miejskie w Nowej Soli

Gmach muzeum.
Państwo	Polska
Miejscowość	Nowa Sól
Adres	ul. Muzealna 20 67-100 Nowa Sól
Data założenia	1947
Powierzchnia ekspozycji	3015 m²
Dyrektor	dr Tomasz Andrzejewski
Położenie na mapie Polski Muzeum Miejskie w Nowej Soli
Położenie na mapie województwa lubuskiego Muzeum Miejskie w Nowej Soli
Położenie na mapie powiatu nowosolskiego Muzeum Miejskie w Nowej Soli
Położenie na mapie Nowej Soli Muzeum Miejskie w Nowej Soli
51°48′00,2160″N 15°42′56,3400″E
Strona internetowa

Gmach główny został stworzony przez Alexandra Gruschwitza (1819–1888), właściciela nowosolskiej fabryki nici. Budynek ten był prezentem dla jego syna Alfreda. Powstanie tego gmachu szacuje się na rok 1883, a już w rok później powstały dodatkowe budynki. Pierwsze muzeum powstało w 1916 roku. Urządzone zostało w budynku znajdującym się przy obecnej ulicy Witosa. W 1947 roku otwarto dzisiejsze muzeum, a trzy lata później przeniesiono wszystkie pozostałe eksponaty do obecnej siedziby. Liczba tych eksponatów była już pomniejszona, większość została zniszczona podczas wojny. Dawniej muzeum zajmowało się wystawiennictwem regionalnym i nie posiadało sprecyzowanych zbiorów rekwizytów. Obecnie placówka ta stała się ośrodkiem wielodziałowym.

W nowosolskim muzeum utworzono działy:

• Historyczny – dział ten zajmuje się historią zarówno dawną, jak i współczesną, numizmatyką i militariami. Kolekcja historii opiera się głównie na przedmiotach, dokumentach i mapach. Obejmuje również karty pocztowe oraz dużą liczbę zdjęć miasta i okolic. 5000 obiektów liczy sama kolekcja numizmatyczna (monety, medale, banknoty, odznaczenia). W skład militariów wchodzi kolekcja broni palnej i artyleryjskiej z XVIII-XX wieku, broni białej i drzewcowej.
• Artystyczny – ten dział narodził się w 1978 roku. Obecnie dział ten posiada 1500 zabytków z zakresu malarstwa, rysunku, rzeźby oraz rzemiosła artystycznego. Muzeum w swych kolekcjach reprezentuje dzieła nowosolskich artystów.
• Przyrodniczy – liczy on sobie ok. 1360 pozycji. Wydział ten zajmuje się w osobnym, drugim, niewielkim i parterowym pawilonie należącym do muzeum. Frontowa ściana pawilonu ozdobiona jest mozaiką wykonaną przez Grażynę Graszkę, przedstawiającą ptaki i inne zwierzęta. Dział ten posiada eksponaty prezentujące faunę i florę nadodrzańską. Większość tych eksponatów znajduje się na wystawie stałej. Wśród zbiorów możemy zobaczyć:
  • ponad 100 sztuk ptaków,
  • kilkadziesiąt ssaków,
  • około 1000 owadów,
  • dużą liczbę muszli ślimaków,
  • dużą liczbę zielnikowych roślin naczyniowych.
• Dział naukowo-oświatowy wraz z lokalnymi szkołami i ośrodkami organizuje konkursy plastyczne i historyczne dla dzieci i młodzieży. Zajmuje się również gromadzeniem prasy regionalnej oraz przygotowaniem publikacji własnych Muzeum.

Architektura budynku

Budynek wpisany jest do rejestru zabytków pod nr rej.: 2210 z 4.05.1976

Korpus główny jest budynkiem jednopiętrowym z wysokim parterem, elewacja pięcioprzęsłowa. Cześć frontową stanowi ryzalit środkowy wyposażany w drzwi wejściowe oraz dwa ryzality boczne. Budynek posiada cokół, gzyms kordonowy widoczny od strony frontowej, gzyms wieńczący oraz attykę ażurową. Wejście do muzeum tworzą dwuskrzydłowe drzwi z ościeżnicami. Nad drzwiami znajduje się naświetlnia. Po obu stronach drzwi pilastry. Dźwigają one tympanon (fronton). Do wejścia prowadzą schody wachlarzowe. Przed wejściem głównym prowadzącym do muzeum znajduje się rzeźba wykonana z brązu przedstawia kobietę ze złożonymi dłońmi. Z boku budynku znajdują się również drzwi, będące pomniejszoną kopią drzwi frontowych.

Na okna frontowe składają się dwie pary dużych okien zdobionych pilastrami oraz naczółkami. Nad nimi znajdują się okna mniejsze w renesansowym stylu (parapet, gzyms nadokienny). Nad drzwiami frontowymi znajdują się trzy okna z podłuczem. Tył budynku wyposażony jest w dwie pary dużych okien zdobionych pilastrami (kapitel pilastrów w porządku jońskim) i tympanonem, nad nimi cztery okna mniejsze ozdobione pilastrami (kapitel – porządek toskański).

Z boku budynku znajdują się podcienia (zamknięte po obu stronach). Nad nimi loggia posiadająca kolumnadę z czterech kolumn (środkowe w porządku toskańskim). Na kolumnach opiera się balkon. Balkon posiada trzy okna z podłuczem oraz pilastrami z bardzo ozdobnym kapitelem. Na lewym boku gmachu znajdują się dwa ryzality boczne wyposażone w pojedyncze blendy. Muzeum od strony ulicy ogrodzone jest betonowym murem, na którym od strony wewnętrznej wykonane są mozaiki.

• 
  Blendy
• 
  Kobieta – rzeźba z brązu
• 
  Portyk muzeum
• 
  Drzwi boczne
• 
  Okna muzeum
• 
  Podcień
• 
  Drzwi frontowe

Bibliografia

• dr Barbara Bielinis-Kopeć (red.): Zamki, dwory i pałace województwa lubuskiego, Zielona Góra 2008.