Mycosphaerella graminicola
Mycosphaerella graminicola (Fuckel) J. Schröt. – gatunek grzybów z klasy Dothideomycetes[1]. U pszenicy i pszenżyta wywołuje chorobę o nazwie septorioza paskowana liści pszenicy[2]. Według ankiety przeprowadzonej wśród fitopatologów przez czasopismo "Molecular Plant Pathology" w 2012 r. gatunek ten znalazł się wśród 10 gatunków grzybów o największym znaczeniu w gospodarce człowieka[3].
 Septorioza liści pszenicy | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
Mycosphaerella graminicola |
| Nazwa systematyczna | |
| Mycosphaerella graminicola (Fuckel) J. Schröt. Krypt.-Fl. Schlesien (Breslau) 3.2(3): 340 (1894) | |
Systematyka i nazewnictwo
edytujPozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Mycosphaeria, Mycosphaerellaceae, Capnodiales, Dothideomycetidae, Dothideomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy zdiagnozował go w 1865 r. K.W. Fuckel nadając mu nazwę Sphaeria graminicola. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu J. Schröter w 1894 r.[1]
- Septoria curtisiana Sacc. 1884
- Septoria graminum Desm. 1843
- Septoria graminum var. avenae Desm.
- Septoria graminum var. colpodii Teterevn.-Babajan & Husseinova 1975
- Septoria graminum Desm. 1843 var. graminum
- Septoria graminum var. lolii Desm.
- Septoria tritici Berk. & M.A. Curtis 1874
- Septoria tritici var. lolicola R. Sprague & Aar.G. Johnson 1944
- Sphaerella graminicola Fuckel 1870
- Sphaeria graminicola Fuckel 1865
Morfologia i rozwój
edytujGrzyb mikroskopijny, pasożyt i saprotrof. Tworzy zarówno anamorfę, jak i teleomorfę. Ta ostatnia rozwija się jako saprotrof na obumarłych resztkach pożniwnych. Wytwarza okrągłe, ciemnobrązowe i zagłębione w tkankach roślinnych pseudotecja[2]. Mają średnicę 80-150 μm i ostiolę na szczycie. Worki podłużne, gruszkowate, grubościenne, dwutunikowe, 8-zarodnikowe, o długości 30-40 (50) μm i szerokości 11-44 (20) μm. Powstają w nich bezbarwne, eliptyczne askospory z jedną przegrodą. Znajduje się ona w środku, lub nieco bliżej jednego z końców (częściej). Długość askospor wynosi od 9 do 16 (18) μm, szerokość od 2,5 do 4 μm[5].
Stadium anamorfy rozwija się na roślinach jako pasożyt. Na obumarłych już i znekrotyzowanych tkankach roślin wytwarza pyknidia o średnicy 60–200 μm. Są spłaszczone, okrągłe lub elipsoidalne i zagłębione w tkance rośliny. Mają owalny otwór ujściowy na szczycie. Początkowo są jasnobrązowe, potem coraz ciemniejsze, w końcu czarne. Wyrastają w przestrzeniach przedechowych rośliny w ten sposób, że ich ujścia wystają przez szparki aparatów oddechowych. Powstające w nich konidia (zwane też pykniosporami) są nitkowate, bezbarwne, proste lub nieco wygięte, mają zaokrągloną podstawę i stopniowo zwężający się koniec. Posiadają zazwyczaj dwie lub trzy przegrody. Rozmiary: 35–98 × 1–3 μm[2].
Infekcji dokonują zarówno askospory, jak i konidia. Patogen zimuje na obumarłych resztkach roślin i już jesienią infekuje siewki po zasiewach[2].
Rozwój Mycosphaerella graminicola
edytuj |
 |
 |
 |
Przypisy
edytuj- ↑ a b c Index Fungorum. [dostęp 2016-12-16]. (ang.).
- ↑ a b c d Selim Kryczyński, Zbigniew Weber (red.), Fitopatologia, t. 1. Podstawy fitopatologii, Poznań: Powszechne Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 2010, s. 304-306, ISBN 978-83-09-01063-0.
- ↑ Dean R, Van Kan JA, Pretorius ZA, et al.. The Top 10 fungal pathogens in molecular plant pathology. „Mol. Plant Pathol.”. 13 (4), s. 414–30, May 2012. DOI: 10.1111/j.1364-3703.2011.00783.x. PMID: 22471698. (ang.).
- ↑ Species Fungorum. [dostęp 2016-12-16]. (ang.).
- ↑ Mycobank. Mycospaerella graminicola. [dostęp 2016-12-16].