NGC 2403 (również PGC 21396 lub UGC 3918) – galaktyka spiralna z poprzeczką (SBc), znajdująca się w odległości ok. 8 milionów lat świetlnych[3], leży w gwiazdozbiorze Żyrafy. Została odkryta 1 listopada 1788 roku przez Williama Herschela[4]. Galaktyka ta należy do Grupy galaktyk M81.

NGC 2403
Ilustracja
NGC 2403 (Mount Lemmon SkyCenter)
Odkrywca

William Herschel

Data odkrycia

1 listopada 1788

Dane obserwacyjne (J2000)
Gwiazdozbiór

Żyrafa

Typ

spiralna z poprzeczką (SBc)

Rektascensja

07h 36m 50,6s[1]

Deklinacja

65° 36′ 06″[1]

Odległość

~8 mln ly

Przesunięcie ku czerwieni

0,000430[2]

Jasność obserwowana

8,2[1]m

Rozmiary kątowe

23,4' × 11,8'[1]

Alternatywne oznaczenia
UGC 3918, IRAS07321+6543, MCG 11-10-7, KARA 197, ZWG 309.40, ZWG 310.3, PGC 21396
Centrum NGC 2403 z zaznaczonymi supernowymi i różnymi formacjami

Do tej pory w NGC 2403 zaobserwowano 3 supernoweSN 1954J, SN 2002kg i SN 2004dj[5]. SN 1954J była tzw. fałszywą supernową, najprawdopodobniej rozbłyskiem gwiazdy zmiennej typu eta Carinae[5]. Wybuch supernowej w 2004 to jeden z najjaśniejszych i najbliższych Ziemi, mających miejsce w czasach nowożytnych[6].

W galaktyce NGC 2403 odkryto pierwszą cefeidę spoza Grupy Lokalnej[3]. Obiekt ten został później wykorzystany do wyznaczenia odległości galaktyki. Okazało się, że wynosi ona około 8 milionów lat świetlnych[7].

To jedna z bliższych nam galaktyk spiralnych, grawitacyjnie związana z galaktykami M81 i M82 w Wielkiej Niedźwiedzicy. Ma wielkość 8,5m i całkiem jasne jądro, ale jej halo jest nieco prześwietlone przez dwie jasne gwiazdy pierwszego planu, leżące przy obu końcach szerokiego na 12 minut łuku owalu[6]. Podobnie jak wiele galaktyk tego typu, NGC 2403 powstała w wyniku zderzenia galaktyk, ale w odróżnieniu od innych galaktyk spiralnych ramiona NGC 2403 poruszają się z różnymi prędkościami. Obecnie zjawisko to pozostaje niewyjaśnione, choć podejrzewa się, że może być związane z obecnością dużej ilości ciemnej materii[3].

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b c d NGC 2403 w serwisie SEDS.org (Revised NGC and IC Catalog) (ang.)
  2. NGC 2403 w bazie SIMBAD (ang.)
  3. a b c Tammy Plotner: A New Spin On NGC 2403. Universe Today, 2001-03-05. [dostęp 2011-03-07]. (ang.).
  4. Courtney Seligman: NGC 2403. Celestial Atlas. [dostęp 2014-08-15]. (ang.).
  5. a b List of Supernovae. [w:] IAU Central Bureau for Astronomical Telegrams [on-line]. Międzynarodowa Unia Astronomiczna. [dostęp 2014-08-14]. (ang.).
  6. a b Praca zbiorowa: Kosmos. Warszawa: Buchmann Sp. z o.o., 2012, s. 326. ISBN 978-83-7670-323-7.
  7. Tomasz Szymański: Kosmos. Wędrówki po nocnym niebie.. T. 8. Poznań: Oxford Educationale Sp. z o.o., 2010, s. 23. ISBN 978-83-252-1359-6.

Linki zewnętrzne

edytuj