Nezavertailovca
Nezavertailovca (ros. Незавертайловка, ukr. Незавертайлівка) – wieś w Mołdawii, faktycznie na terenie nieuznawanego międzynarodowo Naddniestrza, w rejonie Slobozia.
| Państwo | |
|---|---|
| Populacja (1997) • liczba ludności |
|
| Kod pocztowy |
MD-5720 |
Położenie na mapie Naddniestrza  | |
Położenie na mapie Mołdawii  | |
 46°36′28″N 29°55′53″E/46,607778 29,931389
| |
Położenie edytuj
Wieś znajduje się w odległości 36 kilometrów na południowy wschód od Tyraspola[1], położone między Dnestrovskiem, z którym bezpośrednio sąsiaduje, a Turunczukiem[2]. Do wsi należy również północna część wyspy na Turunczuku; niezagospodarowana część południowa należy do Ukrainy[3].
Historia edytuj
W połowie XV w. na miejscu Nezavertailovki znajdowała się tatarska osada Kajaklia. Wzmianka o niej pochodzi z 1541. Z kolei informacje o wsi noszącej współczesną nazwę pochodzą z 1789[1]. Na temat nazwy miejscowości istnieją dwie legendy. Według pierwszej Nezavertailovkę założyli Kozacy zaporoscy, którzy opuścili Sicz po jej likwidacji i musieli w tym miejscu zatrzymać się, gdyż drogę odciął im wezbrany Dniestr. Nazwa miejscowości sugeruje według tej legendy, że jej założyciele nie mogli powrócić (od ukr. повертатися, powertatysja - wracać). Drugie wyjaśnienie nazwy wsi odwołuje się do ukazu Katarzyny II, która pozwoliła zbiegłym chłopom-mieszkańcom strefy pogranicznej, gdzie znajdowała się wieś, nie powracać do swoich panów[2].
Niezawiertajłowka znajdowała się w ujeździe tyraspolskim guberni mikołajowskiej, od 1803 - chersońskiej[1]. W końcu XVIII i XIX w. wieś szybko rozwijała się dzięki napływowi ludności mołdawskiej[2]. W 1799 żyło w niej 499 Mołdawian, w połowie kolejnego wieku - już 1135[1].
W Związku Radzieckim Nezavertailovca znalazła się w granicach rejonu słobodziejskiego (Slobozia) Mołdawskiej Autonomicznej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej, następnie, po przyłączeniu Mołdawii, w Mołdawskiej SRR[1]. We wsi utworzony został kołchoz im. Karola Marksa, wzniesiono też jego pomnik[3].
Po II wojnie światowej władze radzieckie zamknęły działającą we wsi cerkiew, w której otwarto kino, a następnie przekazano dyrekcji kołchozu i bibliotece[1]. Sąsiadujący z cerkwią cmentarz został zniszczony, na jego miejscu zbudowano stadion[1]. Obecnie (2016) w miejscowości działa prawosławna parafia Zaśnięcia Matki Bożej, należąca do dekanatu słobodziejskiego eparchii tyraspolskiej i dubosarskiej, która nie posiada cerkwi, a jedynie domową kaplicę[4].
W 1960 we wsi powstało muzeum regionalne[2]. W Nezavertailovce znajduje się również pomnik marszałka Gieorgija Żukowa[3] oraz mogiła żołnierzy armii radzieckiej z pomnikiem ich pamięci[5].
Znaczące przemiany w miejscowości wywołała budowa i oddanie do użytku elektrowni cieplnej w Dnestrovscu nad Cuciurganem[1].
Mieszkańcy wsi pracują w rolnictwie (uprawa warzyw i owoców, w tym winorośli), a także w rybołówstwie[1].
Demografia edytuj
W 1997 w Nezavertailovce żyło 6048 mieszkańców[1]. Dane spisu powszechnego w Naddniestrzu z 2004 wskazują natomiast 4742 osoby, z czego:
- 2723 Mołdawian,
- 1100 Ukraińców,
- 866 Rosjan,
- 11 Bułgarów,
- 10 Białorusinów,
- 7 Gagauzów,
- 4 Niemców,
- 21 osób innej narodowości[6].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e f g h i j Nezavertailovca, UTA din stinga Nistrului [online], www.moldovenii.md [dostęp 2017-01-04].
- ↑ a b c d W. Kudrin, Znakom'ties..., s. 264.
- ↑ a b c W. Kudrin, Znakom'ties..., s. 265.
- ↑ Благочиния [online], diocese-tiras.org [dostęp 2017-01-04].
- ↑ СВЕДЕНИЯ О НЕДВИЖИМЫХ ОБЪЕКТАХ КУЛЬТУРНОГО НАСЛЕДИЯ, РАСПОЛОЖЕННЫХ НА ТЕРРИТОРИИ СЛОБОДЗЕЙСКОГО РАЙОНА [online], slobadmin.ru [dostęp 2017-01-04] [zarchiwizowane z adresu 2017-07-12].
- ↑ Ethnic composition of Transnistria 2004 [online], pop-stat.mashke.org [dostęp 2017-01-08].
Bibliografia edytuj
- Władimir Kudrin: Znakom'ties': Pridniestrowje. Bendery: Poligrafist, 2015.