Nicolae Ciucă

rumuński wojskowy i polityk

Nicolae Ionel Ciucă (ur. 7 lutego 1967 w m. Plenița w okręgu Dolj[1]) – rumuński wojskowy, generał, w latach 2015–2019 szef sztabu generalnego, w latach 2019–2021 minister obrony narodowej, w grudniu 2020 pełniący obowiązki, a od listopada 2021 do czerwca 2023 premier Rumunii, w latach 2022–2024 przewodniczący Partii Narodowo-Liberalnej, od 2023 przewodniczący Senatu.

Nicolae Ciucă
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

7 lutego 1967
Plenița

Premier Rumunii
Okres

od 25 listopada 2021
do 12 czerwca 2023

Przynależność polityczna

Partia Narodowo-Liberalna

Poprzednik

Florin Cîțu

Następca

Cătălin Predoiu (p.o.)

Premier Rumunii (p.o.)
Okres

od 7 grudnia 2020
do 23 grudnia 2020

Przynależność polityczna

Partia Narodowo-Liberalna

Poprzednik

Ludovic Orban

Następca

Florin Cîțu

Minister obrony Rumunii
Okres

od listopada 2019
do listopada 2021

Przynależność polityczna

Partia Narodowo-Liberalna

Poprzednik

Gabriel-Beniamin Leș

Następca

Vasile Dîncu

Życiorys

edytuj

W 1985 ukończył liceum wojskowe w Krajowie, a w 1988 szkołę oficerską Școala Militară de Ofițeri Activi „Nicolae Bălcescu” w Sybinie. Absolwent licznych kursów i szkoleń w uczelniach wojskowych. Doktorat z zakresu nauk wojskowych uzyskał w 2003 na Uniwersytecie Obrony Narodowej im. Karola I w Bukareszcie. Długoletni żołnierz sił zbrojnych Rumunii, w 2015 otrzymał najwyższy stopień generalski. W trakcie swojej kariery brał udział w misjach w Angoli, Bośni i Hercegowinie, Afganistanie oraz Iraku, gdzie w 2004 dowodził wojskami rumuńskimi w pierwszej po II wojnie światowej bitwie z udziałem żołnierzy swojego kraju[1].

W 2007 został zastępcą dowódcy brygady wojsk zmechanizowanych, następnie od 2009 pełnił funkcję jej dowódcy. W latach 2011–2014 dowodził dywizją piechoty. W październiku 2014 powołany na zastępcę szefa sztabu generalnego, a w styczniu 2015 objął funkcję szefa sztabu generalnego, najwyższe wojskowe stanowisko w siłach zbrojnych. W grudniu 2018 prezydent Klaus Iohannis przedłużył mu kadencję o rok, co doprowadziło do sporu z socjaldemokratyczną premier Vioriką Dăncilą[1].

W październiku 2019 został ogłoszony kandydatem na ministra obrony narodowej w tworzonym wówczas rządzie Ludovika Orbana, lidera Partii Narodowo-Liberalnej. W tym samym miesiącu przeszedł do rezerwy[2]. W listopadzie 2019 rozpoczął urzędowanie na stanowisku ministra[3]. Pozostał na tej funkcji również w utworzonym w marcu 2020 drugim gabinecie dotychczasowego premiera[4].

W wyborach w 2020 uzyskał mandat senatora[5]. 7 grudnia 2020, dzień po wyborach, które według wstępnych wyników wygrała opozycyjna Partia Socjaldemokratyczna, Ludovic Orban ogłosił swoją rezygnację z funkcji premiera. Tego samego dnia Nicolae Ciucă decyzją prezydenta Klausa Iohannisa został pełniącym obowiązki premiera[6]. Wykonywał je do 23 grudnia 2020, kiedy to powołany został rząd Florina Cîțu. W nowym gabinecie z rekomendacji PNL utrzymał stanowisko ministra obrony narodowej[7]. W październiku 2021 w trakcie kryzysu politycznego otrzymał misję utworzenia nowego rządu, która zakończyła się jednak niepowodzeniem[8].

Ostatecznie w listopadzie 2021 PNL porozumiała się z Partią Socjaldemokratyczną i UDMR. Nicolae Ciucă został wspólnym kandydatem tych ugrupowań na premiera. 22 listopada został desygnowany na ten urząd[9], a następnie przedstawił kandydatów na członków gabinetu[10]. 25 listopada nowy rząd został zatwierdzony przez parlament – za zagłosowało 318 posłów do Izby Deputowanych oraz członków Senatu[11]. Gabinet Nicolae Ciuki rozpoczął funkcjonowanie tego samego dnia po tym, jak prezydent Klaus Iohannis podpisał dekret o jego powołaniu i dokonał zaprzysiężenia członków rządu[12].

W kwietniu 2022 wybrany na nowego przewodniczącego Partii Narodowo-Liberalnej[13]. 12 czerwca 2023 ustąpił z funkcji premiera, realizując umowę koalicyjną przewidującą zastąpienie go przez przedstawiciela socjaldemokratów w trakcie trwającej kadencji parlamentu[14]. Następnego dnia został wybrany na przewodniczącego Senatu[15].

W 2024 wystartował jako kandydat PNL w wyborach prezydenckich. W pierwszej turze z listopada otrzymał 8,8% głosów, zajmując 5. miejsce spośród 14 zarejestrowanych pretendentów[16]. Jeszcze w tym samym miesiącu zrezygnował z funkcji przewodniczącego partii[17].

Przypisy

edytuj
  1. a b c Cine este Nicolae Ciucă, propus ministrul Apărării: militar de carieră, cunoscut ca „generalul deșertului”, a condus în Irak prima bătalie a soldaților români după al doilea război mondial. hotnews.ro, 24 października 2019. [dostęp 2019-11-04]. (rum.).
  2. Nicolae Ciucă explică trecerea în rezervă: A fost poate cea mai grea decizie a unei cariere începute acum 38 ani. digi24.ro, 28 października 2019. [dostęp 2019-11-04]. (rum.).
  3. Cabinetul Orban a depus jurământul de învestitură în funcţii. agerpres.ro, 4 listopada 2019. [dostęp 2019-11-04]. (rum.).
  4. Ludovic Orban și miniștrii cabinetului au ieșit din izolare pentru depunerea jurământului. Ceremonie cu masca de protecție pe față la Palatul Cotroceni. Condiții de prevenție excepționale!. tvr.ro, 14 marca 2020. [dostęp 2020-03-14]. (rum.).
  5. Dolj: Lista finala a deputaţilor şi senatorilor 2020–2024. cronicaolteniei.ro, 14 grudnia 2020. [dostęp 2023-06-13]. (rum.).
  6. Nicolae Ciucă, premier interimar. hotnews.ro, 7 grudnia 2020. [dostęp 2020-12-07]. (rum.).
  7. Decret pentru numirea Guvernului României. presidency.ro, 23 grudnia 2020. [dostęp 2020-12-23]. (rum.).
  8. Matei Rosca: Romanian PM-designate Ciucă gives up mandate to form government. politico.eu, 2 listopada 2021. [dostęp 2021-11-04]. (ang.).
  9. Anna Wolska: Rumunia: Emerytowany generał z misją utworzenia nowego rządu. euractiv.pl, 22 listopada 2021. [dostęp 2021-11-24].
  10. Andreea Ofițeru: Miniştrii propuşi în Guvernul Ciucă sunt audiaţi în Parlament. europalibera.org, 24 listopada 2021. [dostęp 2021-11-25]. (rum.).
  11. Guvernul PNL-PSD-UDMR condus de Nicolae Ciucă a trecut de Parlament cu 318 voturi. Ciucă: Am înțeles cu toții că este vorba despre asumarea responsabilității. hotnews.ro, 25 listopada 2021. [dostęp 2021-11-25]. (rum.).
  12. Decret semnat de Președintele României, Klaus Iohannis, pentru numirea Guvernului României. presidency.ro, 25 listopada 2021. [dostęp 2021-11-25]. (rum.).
  13. Nicolae Ciuca, elected as chairman of PNL. nineoclock.ro, 10 kwietnia 2022. [dostęp 2022-04-10]. (ang.).
  14. Romanian Prime Minister Transfer Moves Forward Following Settlement Of Teacher Strike. rferl.org, 12 czerwca 2023. [dostęp 2023-06-13]. (rum.).
  15. Andreea Rubica: Nicolae Ciucă a fost ales președintele al Senatului. adevarul.ro, 13 czerwca 2023. [dostęp 2023-06-13]. (rum.).
  16. Rareș Mereuță: REZULTATE FINALE anunțate de BEC după numărarea a 100% din secții: Călin Georgescu – 22,94%, Elena Lasconi – 19,18%, Marcel Ciolacu – 19,15%. gandul.ro, 25 listopada 2024. [dostęp 2024-11-25]. (rum.).
  17. Bolojan: PNL o susţine pe Elena Lasconi la alegerile prezidenţiale, fără nici o negociere. financialintelligence.ro, 25 listopada 2024. [dostęp 2024-11-25]. (rum.).