Niszczyciele rakietowe typu Almirante Brown
Niszczyciele rakietowe typu Almirante Brown (MEKO 360H2) – typ czterech argentyńskich niszczycieli rakietowych, zbudowanych w latach 80. XX wieku dla Marynarki Wojennej Argentyny przez niemiecką stocznię Blohm + Voss.
 „La Argentina” | |
| Kraj budowy | |
|---|---|
| Użytkownicy | |
| Stocznia | |
| Wejście do służby |
1983–1984 |
| Zbudowane okręty |
4 |
| Okręty w służbie |
4 |
| Dane taktyczno-techniczne | |
| Wyporność |
3360 ts pełna |
| Długość |
125,9 m |
| Szerokość |
14,0 m |
| Zanurzenie |
5,8 m |
| Napęd |
4 turbiny gazowe w układzie COGOG, 2 śruby |
| Prędkość |
30,5 węzła |
| Załoga |
200 |
| Uzbrojenie |
• 8 pocisków pokr. MM40 Exocet |
| Wyposażenie lotnicze |
1–2 śmigłowce AS-555-SN Fennec |
Wyporność pełna okrętów wynosi około 3360 ton, napęd stanowią turbiny gazowe w układzie COGOG pozwalające na osiąganie prędkości ponad 30 węzłów. Uzbrojenie główne stanowi działo uniwersalne kalibru 127 mm, osiem wyrzutni pocisków przeciwokrętowych MM40 Exocet i wyrzutnia pocisków przeciwlotniczych bliskiego zasięgu Aspide. Okręty przenoszą do dwóch śmigłowców.
Historia edytuj
Okręty projektu MEKO 360 zostały opracowane jako prywatne przedsięwzięcie zachodnioniemieckiej stoczni Blohm + Voss w ramach modułowej rodziny uniwersalnych okrętów różnej wielkości MEKO[1]. Pierwszym okrętem z tej rodziny była zbudowana dla Nigerii fregata „Aradu” (MEKO 360H), zamówiona w 1977 roku[2]. Okręty zmodyfikowanego projektu MEKO 360H2 zostały następnie zamówione przez Argentynę, rozbudowującą i unowocześniającą swoją marynarkę w latach 70[3]. Ich budowę autoryzował plan Dowództwa Generalnego Marynarki Wojennej, zatwierdzony dekretem nr 956 S z 28 marca 1974 roku[4]. Początkowo Argentyna zamówiła 11 grudnia 1978 roku sześć okrętów tego typu, z czego cztery miały być zbudowane we własnej stoczni z pomocą niemiecką, lecz ostatecznie w 1980 roku zmieniła zamówienie na cztery okręty MEKO 360 budowane w Niemczech i sześć mniejszych korwet typu MEKO 140, budowanych we własnej stoczni[5][1]. Okręty typu MEKO 360 klasyfikowane są w Argentynie jako niszczyciele (hiszp. destructor)[4], aczkolwiek część literatury z uwagi na umiarkowane rozmiary i uzbrojenie określa je jako fregaty[3].
Dla okrętów wybrano siłownię z turbin gazowych produkcji brytyjskiej, takich samych jak w znajdujących się już w marynarce Argentyny dwóch niszczycieli rakietowych brytyjskiego typu 42[5]. Systemy uzbrojenia wybrano włoskie, z wyjątkiem używanych już w Argentynie francuskich pocisków przeciwokrętowych Exocet, a radary i wyposażenie elektroniczne – holenderskie[1]. Stępki pod budowę okrętów położono w stoczni Blohm + Voss w Hamburgu w latach 1980–82, wodowano je w latach 1981–82, a weszły do służby argentyńskiej w latach 1983–1984[3].
Okręty edytuj
| Nazwa | Numer | Położenie stępki | Wodowanie | Wejście do służby |
| Almirante Brown | D 10 | 8 września 1980 | 28 marca 1981 | 26 stycznia 1983 |
| La Argentina | D 11 | 30 marca 1981 | 25 września 1981 | 4 maja 1983 |
| Heroína | D 12 | 24 sierpnia 1981 | 17 lutego 1982 | 31 października 1983 |
| Sarandí | D 13 | 9 marca 1982 | 31 sierpnia 1982 | 16 kwietnia 1984 |
Opis konstrukcji edytuj
Architektura i kadłub edytuj
.png)
Okręty mają gładkopokładowy kadłub, przy czym dolna kondygnacja nadbudówek na dziobie i rufie stanowi nadbudowę, ze ścianami stanowiącymi przedłużenie burt[7]. Burty mają na większości długości załamanie wzdłużne[7]. Na pokładzie dziobowym umieszczona jest wieża armaty uniwersalnej kalibru 127 mm, a dalej, na piętrze nadbudówki, dwie wieże działek przeciwlotniczych kalibru 40 mm obok siebie[7]. Całe śródokręcie zajmuje długa grupa nadbudówek, kończąca się hangarem dla śmigłowca, a pokład rufowy mieści lądowisko, z otwartym po bokach i od rufy pokładem roboczym pod nim[7]. Przednia ściana nadbudówki dziobowej jest nachylona, zwieńczona szerokim przeszklonym pomostem dowodzenia[7]. Na dachu nadbudówki dziobowej znajduje się piramidowy maszt, z jajowatą osłoną radaru artyleryjskiego na szczycie i masztem palowym za nim[7]. Główny maszt na śródokręciu ma formę litery T w widoku z przodu[7]. Bezpośrednio za nim, pośrodku długości okrętu, znajdują się obok siebie dwa charakterystyczne lekko rozchylone na boki opływowe kominy[7]. Dalej w kierunku rufy na dachu nadbudówki znajduje się pudełkowata podstawa dla radarów, a za nią wyrzutnia pocisków przeciwlotniczych Aspide[7].
Wyporność okrętów podawana jest na ogół: standardowa 2900, a pełna 3360 ts (ton angielskich)[6][3]. Nowsze źródło podaje wyporność standardową 2947, a pełną 3667 ts[8]. Długość całkowita wynosi 125,9 m, a między pionami 119 m[3]. Szerokość wynosi 14 m lub według innych publikacji, 15 m[a]. Zanurzenie maksymalne sięga 5,8 m[3].
Załoga składa się z 200 ludzi, w tym 26 oficerów[5].
Uzbrojenie edytuj
Uzbrojenie rakietowe przede wszystkim stanowi osiem wyrzutni pocisków przeciwokrętowych MM 40 Exocet, o zasięgu do 70 km i głowicy o masie 165 km[6]. Umieszczone są w dwóch blokach po cztery wyrzutnie we wspólnej prostopadłościennej obudowie, ustawionych na pokładzie nadbudówki przed kominem, ukośnie w kierunku do przodu, przy tym wyrzutnie lewoburtowe wystrzeliwują pociski na prawą burtę i na odwrót[6].
Przeciwlotnicze uzbrojenie rakietowe służy jedynie do bliskiej obrony i stanowi je kontenerowa ośmioprowadnicowa wyrzutnia Selenia Albatros dla pocisków przeciwlotniczych krótkiego zasięgu Aspide, na dachu nadbudówki na rufie[6]. Oprócz ośmiu pocisków w wyrzutni, dalsze 16 jest przechowywane w pudełkowatej nadbudówce stanowiącej podstawę do radarów[1]. Pociski naprowadzane są półaktywnie radarowo, mogą służyć do zwalczania celów w odległości do 13 km, na wysokościach od 15 do 5000 m, a masa głowicy wynosi 30 kg[6].
Główne uzbrojenie artyleryjskie stanowi automatyczne działo uniwersalne kalibru 127 mm OTO Melara o długości lufy 54 kalibry (L/54) w wieży na dziobie. Strzela pociskami o masie 32 kg, donośność do celów morskich wynosi 23 km, do celów powietrznych 7 km, szybkostrzelność 45 strz/min[6]. Zapas amunicji do takiej samej armaty na analogicznym okręcie nigeryjskim projektu MEKO 360H wynosi 460 nabojów[2]. Uzbrojenie to uzupełnia osiem automatycznych armat przeciwlotniczych 40 mm Breda/Bofors L/70 w czterech dwudziałowych wieżach, po bokach na pierwszym piętrze nadbudówki dziobowej i po bokach hangaru na rufie[6]. Strzelają pociskami o masie 0,96 kg, donośność do celów morskich wynosi 12,6 km, do celów powietrznych 4 km, szybkostrzelność 300 strz/min[6]. Zapas amunicji na analogicznym okręcie nigeryjskim wynosi 10 752 nabojów[2]. Dodatkowo okręty mają dwa działka kalibru 20 mm Oerlikon[6]. Ogień armaty uniwersalnej kierowany jest radarem, a ogień dział przeciwlotniczych dwoma dalocelownikami radarowo-optronicznymi, na dziobie i rufie[1].
Broń podwodną stanowi sześć wyrzutni torpedowych ILAS 3 kalibru 324 mm przeciw okrętom podwodnym (dwie potrójne, umieszczone na pokładzie na śródokręciu), z zapasem 18 torped[6]. Wystrzeliwano z nich torpedy Whitehead A 244, o zasięgu do 7 km[6]. Wcześniejsze publikacje wskazywały torpedy Mk 46[1].
Okręty mogą przenosić do dwóch śmigłowców, przeznaczonych przede wszystkim do walki z okrętami podwodnymi[1][3]. Przewidywano początkowo dla nich specjalizowane śmigłowce przeciwpodwodne Westland Lynx, lecz po wojnie o Falklandy Wielka Brytania odmówiła ich sprzedaży, co osłabiło możliwości okrętów pod tym względem[1]. Planowany następnie zakup włoskich śmigłowców AB 212 nie doszedł do skutku ze względów finansowych[3]. W efekcie, na okrętach używane były dwa francuskie lekkie śmigłowce SA-319B Alouette III[3]. Od przełomu XX/XXI wieku używane są lekkie śmigłowce AS 555 Fennec, w liczbie jednego na okręt (Argentyna w 2002 roku posiadała ich cztery, zakupione w 1996 roku)[9]. Śmigłowce SA-319B i AS 555 wyposażone są w radar i mogą przenosić po dwie torpedy przeciw okrętom podwodnym[9]. Od 2005 roku po modernizacji operują z nich także średnie śmigłowce SH-3 Sea King[8].
Napęd edytuj
Napęd stanowią cztery turbiny gazowe w systemie COGOG (pracujące rozłącznie), napędzające dwie śruby, w tym dwie turbiny mocy bojowej Rolls-Royce Olympus TM3B i dwie turbiny marszowe dla prędkości ekonomicznej Rolls-Royce Tyne RM1C[6]. Turbiny mocy bojowej rozwijają moc łączną 51 800 hp (38 627 kW), a turbiny marszowe 10 200 hp (7606 kW)[b]. Prędkość maksymalna wynosi 30,5 węzła[6]. Zasięg przy prędkości ekonomicznej 18 węzłów wynosi 4500 mil morskich[6].
Wyposażenie edytuj
.jpg)
- Radar dozoru ogólnego Signaal DA08A (na platformie za kominem, pracujący w paśmie F, o zasięgu do 204 km dla celu o SPO 2 m²)[6]
- radar dozoru nawodnego Signaal ZW06 (na dachu pomostu bojowego, pasmo I)[6]
- radar nawigacyjny Decca 1226 (pasmo I)[6]
- radar śledzenia celów Signaal STIR (na platformie za kominem, pracujący w pasmach I/J/K, o zasięgu do 140 km dla celu o SPO 1 m²)[6]
- radar kierowania ogniem Signaal WM25 (w jajowatej osłonie na maszcie piramidowym na dachu nadbudówki dziobowej)[6]
- 2 dalocelowniki radarowo-optroniczne Signaal LIROD kierowania ogniem działek 40 mm (na dachu pomostu bojowego i hangaru)[6]
- sonar Atlas Elektronik 80 (DSQS-21BZ) (średniej częstotliwości, w kadłubie)[6]
- system informacji bojowej Signaal SEWACO[6]
- system łączności Link 10/11[6]
Ze środków walki elektronicznej, okręty mają systemy rozpoznania i przeciwdziałania Sphinx i Scimitar, podwójną wyrzutnie pułapek CSEE Dagaie, dwie 20-lufowe wyrzutnie celów pozornych Breda 105 mm SCLAR oraz holowany wabik przeciwtorpedowy Graseby G1738[6]. Również z armaty można wystrzeliwać cele pozorne[6].
Uwagi edytuj
- ↑ Szerokość 14 m według strony oficjalnej marynarki Argentyny i Jane’s Fighting Ships 2002–2003 ↓, s. 11. Niektóre publikacje podają szerokość 15 m (Conway’s All the world’s fighting ships 1947–1995 ↓, s. 8, Jordan 1986 ↓, s. 18)
- ↑ Według Conway’s All the world’s fighting ships 1947–1995 ↓, s. 8 turbiny mocy bojowej rozwijają moc łączną 51 800 hp, a marszowe 10 200 hp, Jordan 1986 ↓, s. 18 podaje nieco mniejszą moc 51 600 hp (38 478 kW), natomiast roczniki Jane’s podają moc turbin bojowych 50 000 hp (37 284 kW) i marszowych 9900 hp (7382 kW) (np. Jane’s Fighting Ships 2002–2003 ↓, s. 11)
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e f g h Jordan 1986 ↓, s. 18-19.
- ↑ a b c Conway’s All the world’s fighting ships 1947–1995 ↓, s. 286.
- ↑ a b c d e f g h i Conway’s All the world’s fighting ships 1947–1995 ↓, s. 8
- ↑ a b Destructor ARA "Almirante Brown" (D-10). Armada Argentina. [dostęp 2023-03-31]. (hiszp.).
- ↑ a b c Jane’s Fighting Ships 1986-87 ↓, s. 11-12
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z Jane’s Fighting Ships 2002–2003 ↓, s. 11
- ↑ a b c d e f g h i Na podstawie rysunku i fotografii w Jane’s Fighting Ships 2002–2003 ↓, s. 11
- ↑ a b Jane’s Fighting Ships 2015–2016 ↓, s. 13
- ↑ a b Jane’s Fighting Ships 2002–2003 ↓, s. 11, 14.
Bibliografia edytuj
- World Navies Today: Argentina. (ang.).
- Conway’s All the world’s fighting ships 1947–1995. Robert Gardiner, Stephen Chumbley (red.). Annapolis: Naval Institute Press, 1995. ISBN 1-55750-132-7. (ang.).
- Jane’s Fighting Ships 1986-87. John Moore (red.). Londyn: Jane’s Publishing Company, 1986. ISBN 0-7106-0828-4. (ang.).
- Jane’s Fighting Ships 2002–2003. Stephen Saunders (red.). Jane’s Information Group Ltd, 2002. ISBN 0-7106-2432-8. (ang.).
- IHS Jane’s Fighting Ships 2015–2016. Stephen Saunders (red.). IHS, 2015. ISBN 978-0-7106-3143-5. (ang.).
- John Jordan: An illustrated guide to modern destroyers. Londyn: Salamander Books, 1986. ISBN 0-86101-203-8.