Off-Broadway – profesjonalny teatr nowojorski o wielkości widowni mniejszej niż 500 miejsc, przez co zgodnie z zasadami klasyfikacyjnymi nie może być zdefiniowany jako teatr broadwayowski. Produkcja off-broadwayowska jest sztuką teatralną, musicalem lub rewią[1].

The SoHo Playhouse w Nowym Jorku (2011)

Historia

edytuj

Definicja

edytuj

Pojęcie początkowo odnosiło się do teatrów (i dzieł w nich wystawianych) zlokalizowanych na bocznych ulicach przecinających Broadway w okolicy Theater District - tam gdzie zgrupowane są teatry broadwayowskie. Termin został potem przedefiniowany przez League of Off-Broadway Theatres and Producers (zrzeszenie właścicieli i producentów) i obecnie oznacza profesjonalny teatr w Nowym Jorku z liczbą miejsc od 100 do 499, jak również produkcje tam wykonywane podlegające pod umowy ze związkami branżowymi[1]. Poprzednio (niezależnie od wielkości sali) za teatr broadwayowski uznawano każdy teatr zlokalizowany na Manhattanie w tzw. Broadway Box (pomiędzy 6 i 8 Aleją oraz Times Square i 42 Ulicą), natomiast pozostałe należały do off-Broadwayu i off-off-Broadwayu. Zmiana definicji była korzystna dla teatrów spełniających standardy jakościowe, jak i wykonawców tam występujących, ze względu na wyższe stawki i lepszą ochronę związkową na Broadwayu[2]. Przykładem odwrotnym - obecnych teatrów off-Broadway dawniej klasyfikowanych jako broadwayowskie - są Laura Pels Theatre i Snapple Theater Center niespełniające limitu miejsc.

Teatry nieprzekraczające 100 miejsc na widowni są klasyfikowane jako off-off-Broadway.

Osiągnięcia

edytuj

Według krytyków początki off-Broadwayu należy datować na początek lat pięćdziesiątych XX wieku[3] w reakcji na wzrastającą komercjalizację Broadwayu i potrzebę zapewnienia „schronienia dla nowej generacji” kreatywnych artystów. Pierwszym znaczącym osiągnięciem było wznowienie w 1954 roku Opery za trzy grosze (Kurta Weilla i Bertolda Brechta).

Wiele przedstawień z off-Broadwayu po odniesieniu sukcesu zostało przeniesione na Broadway. Dotyczy to m.in. musicali:

oraz sztuk:

  • Doubt,
  • I Am My Own Wife,
  • Bridge & Tunnel,
  • The Normal Heart,
  • Coastal Disturbances

Wiele produkcji było wystawianych przez wiele lat wyłącznie na off-Broadwayu. Rekordzistą jest wystawiany 42 lata The Fantasticks[4].

Nagrody

edytuj

Dzieła, wykonawcy i personel techniczny off-Broadwayu mają prawo do ubiegania się o nagrody:

Dziełom z off-Broadwayu nie przysługują natomiast nagrody Tony Awards. Tylko raz, w 1956 (zanim zmieniono zasady przyznawania nagród Tony) Lotte Lenya zdobyła tę nagrodę dla „najlepszej aktorki drugoplanowej w musicalu” za Operę za trzy grosze[6].

Zobacz też

edytuj

Linki zewnętrzne

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b Off-Broadway Minimum Basic Agreement. [dostęp 2013-10-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-02-28)].
  2. Equity
  3. "Off Broadway, Part 1". Bloom, Ken and Vlastnik, Frank. Broadway Musicals:The 101 Greatest Shows of All Time, Black Dog Publishing, 2008, p. 94 ISBN 1-57912-313-9
  4. Off Broadway Theatre Information. [dostęp 2021-07-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-11-27)].
  5. Andrew Gans: Winners of Drama League Awards Announced. Playbill. [dostęp 2024-10-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2024-10-22)]. (ang.).
  6. Threepenny Opera Off Broadway. [dostęp 2013-10-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-03-30)].