Olimpia Chodźko
Olimpia Ludwika Chodźko[1], także Chodźkowa[2], de domo Maleszewska (ur. 6 listopada 1797, zm. 5 lipca 1889 w Paryżu) – polska działaczka emigracyjna prowadząca salon w Paryżu, literatka i tłumaczka.
 Portret Olimpii Chodźko autorstwa Jamesa Hopwooda, 1840 | |
| Data urodzenia |
6 listopada 1797 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
5 lipca 1889 |
| Zawód, zajęcie |
działaczka emigracyjna, literatka |
Życiorys edytuj
Urodziła się 6 listopada 1797 roku w rodzinie polityka Piotra Jana Maleszewskiego i Janiny Franciszki Venture. Jej ojcem biologicznym mógł być Antoni Bréguet, syn Abrahama Ludwika Bréguet[2].
Po upadku powstania listopadowego zacieśniła więzy z polską emigracją, w szczególności z Joachimem Lelewelem i jego otoczeniem, w imieniu którego później pośredniczyła w wielu kwestiach[2]. Współpracowała z redakcjami takich periodyków, jak „Le National”, „Le Constitutionnel” czy „La Tribune”, zaś później także z „Gazette de France”, „La Semaine”, „Le Tour du Monde” czy „Le Magasin pittoresque”, dla których pisała o tematach związanych z Polską[2].
W okresie represji rządowych wobec polskiej emigracji, 13 maja 1834 roku przeprowadzono rewizję w jej mieszkaniu za podejrzenie „o współudział w spisku, zagrażającym bezpieczeństwu państwa”[2]. We wrześniu tego samego roku Olimpia wyszła za mąż za Leonarda Chodźko[2]. Wspierała męża w publikacji obszernego dzieła Pologne historique, littéraire, monumentale et pittoresque, do którego napisała wiele opowiadań i legend wzorowanych na twórczości lub będących przekładami Jana Chryzostoma Paska, Klementyny Hoffmanowej, Franciszka Wężyka, Stanisława Jaszowskiego czy Anny Nakwaskiej[2]. Zajmowała się także tłumaczeniem z języka polskiego na francuski. Przełożyła m.in. pamiętniki Ewy Felińskiej (1857) czy opowiadania Ignacego Chodźki[2].
Prowadziła salon, który jeszcze przed jej zamążpójściem cieszył się zainteresowaniem. Do jej gości należeli m.in. Konstanty Zaleski, Kazimierz Pułaski, Stanisław Worcell[2] czy Flora Tristan[3]. Dzięki zachowanej korespondencji Olimpii z Florą wiadomo, iż znajomość obu kobiet przerodziła się w romans[3][4]. Ze względu na ten związek Tristan angażowała się w działania na rzecz Polaków[3]. Ich relacja została opisana przez Mario Vargasa Llosę w powieści Raj tuż za rogiem[4].
W późniejszych latach, gdy Chodźko przestała skupiać się na kwestiach politycznych, bywali u niej przede wszystkim artyści, pisarze, ale i naukowcy francuscy i polscy[2], w tym pisarze Alphonse Daudet[2][3] i Henri Murger (który napisał później nowelę Madame Olympe), dziennikarz Philibert Audebrand czy historyk Philarète Chasles[2]. Organizowała koncerty i przedstawienia, w tym inscenizacje sztuk jednego z częstych bywalców jej salonu, Krystyna Ostrowskiego, który opisywał jej salon na łamach prasy[2].
Chodźko zmarła 5 lipca 1889 roku w Paryżu[2].
Przypisy edytuj
- ↑ Chodźko, Olimpia (1797-1889) [online], Deskryptory Biblioteki Narodowej [dostęp 2023-09-26].
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n Maria Czapska, Chodźkowa Olimpia Ludwika z Maleszewskich, [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. 3, Kraków: Polska Akademia Nauk, 1937, s. 389–390.
- ↑ a b c d Uczeń Wrońskiego - Éliphas Lévi w kręgu polskich mesjanistów, [w:] Rafał T. Prinke, Pamiętnik Biblioteki Kórnickiej, t. 30, Biblioteka Kórnicka PAN, 2013, s. 139–140.
- ↑ a b Katarzyna Szumlewicz, Od pariaski do Mesjaszki. Utopijna biografia Flory Tristan, „Teksty Drugie”, 2019, s. 348–349, DOI: 10.18318/td.2019.1.23, ISSN 0867-0633.