Węchomózgowie
Węchomózgowie (łac. rhinencephalon) – część kresomózgowia bezpośrednio powiązana ze zmysłem powonienia. Zbudowane jest z części obwodowej (opuszka węchowa) oraz korowej.
W obecnym mianownictwie anatomicznym węchomózgowie nie jest wyszczególniane jako osobna część kresomózgowia, a jego struktury należą bezpośrednio do części podstawnej kresomózgowia.
Struktury[1]:
- opuszka węchowa (łac. bulbus olfactorius)
- pasmo węchowe (łac. tractus olfactorius)
- trójkąt węchowy (łac. trigonum olfactorium) i prążki węchowe (łac. stria olfactoria)
- istota dziurkowana przednia (łac. substantia perforata anterior)
- zakręt półksiężycowaty (łac gyrus semilunaris) i zakręt okalający (łac. gyrus ambiens)
Funkcje:
- recepcja i percepcja wrażeń węchowych (integracyjna działalność mózgu)
- konsolidacja śladów pamięciowych (nemów)
- współodpowiadanie za dobowy proces czuwania i snu
- regulowanie reakcji neurohormonalnych (wpływa na guz popielaty)
- sterowanie zachowaniami instynktowo-popędowymi (np. instynkt macierzyński, popęd płciowy)
- znajdują się w nim ośrodki związane z regulacją emocji oraz odpowiadające za pobieranie wody i soli mineralnych z przewodu pokarmowego i nerek.
Opuszka węchowa
edytujJest to owalny twór na powierzchni podstawy mózgu, tworzy przednią część węchomózgowia. Jądro nerwowe, leżące na dolnej powierzchni płata czołowego i przyjmujące włókna węchowe z receptorów odorantów, którymi są komórki nabłonka węchowego nosa. Jest narządem wstępnie interpretującym bodźce chemiczne – rozpoznającym kategorię zapachu, wyodrębnioną na podstawie struktury cząsteczki odoranta (zobacz: kodowanie zapachu).
Przypisy
edytuj- ↑ Adam Bochenek, Michał Reicher: Anatomia Człowieka, tom IV, Układ nerwowy ośrodkowy. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 1993, s. 341-347. ISBN 83-200-1702-5.
Bibliografia
edytuj- Kresomózgowie; Drogi czuciowe i ruchowe; Droga węchowa. W: Adam Bochenek , Michał Reicher: Anatomia człowieka. T. IV: Układ nerwowy ośrodkowy. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2010. ISBN 978-83-200-4293-1.
- Małgorzata Świerkocka-Miastkowska, Maciej Klimarczyk, Roman Mazur. Zrozumieć układ limbiczny, 'To comprehend the limbic system'. „Psychiatria w Praktyce Ogólnolekarskiej”, s. 47–50, 2005. Via Medica. ISSN 1643-0956. [dostęp 2016-10-05].
- Janusz A. Starzyk (Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie) w oparciu o wykład Prof. Randall O'Reilly (University of Colorado), Prof. Jaap Murre (University of Amsterdam), Prof. Włodzisława Ducha (Uniwersytet Mikołaja Kopernika): Pamięć. Inteligentne Systemy Autonomiczne. [w:] Prezentacja wykładowa [on-line]. www.ohio.edu. [dostęp 2014-05-16]. (pol.).
- Fizjologiczne mechanizmy zachowania. [w:] Podstawy psychologii > Układ nerwowy człowieka [on-line]. Psychologia, Wordpress, www.beyondtheframe.pl, 23 marca 2012. [dostęp 2014-05-16]. (pol.).
- Kresomózgowie, jego budowa i funkcje. [w:] Wyklady.org > Biologia > Anatomia [on-line]. anatomia.wyklady.org. [dostęp 2014-05-16]. (pol.).