Osiedle Robotnicze w Krakowie

Osiedle Robotnicze w Krakowie – osiedle domów robotniczych przy ulicy Praskiej (w okresie budowy nosiła nazwę ul. Czarodziejskiej[1]) w Krakowie, w dzielnicy VIII Dębniki.

Osiedle Robotnicze
Ilustracja
Osiedle Robotnicze, bloki przy ul. Praskiej 57 i 59
Państwo

 Polska

Miasto

Kraków

Dzielnica

VIII Dębniki

Data budowy

1935–lata 50. XX wieku

Architekt

Stefan Piwowarczyk

Położenie na mapie Krakowa
Mapa konturowa Krakowa, po lewej znajduje się punkt z opisem „Osiedle Robotnicze”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Osiedle Robotnicze”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Osiedle Robotnicze”
Ziemia50°02′44,5″N 19°54′32,0″E/50,045694 19,908889

Osiedle powstało z inicjatywy Towarzystwa Osiedli Robotniczych i miało przeciwdziałać brakowi mieszkań dla robotników[2]. Część z mieszkań przekazano bezpłatnie robotnikom powyżej 50. roku życia zasłużonym w bojach o niepodległość kraju [2].

Oryginalny projekt Stefana Piwowarczyka (a nie jak niektórzy uważają Fryderyka Tadaniera, który pełnił obowiązki kierownika budowy[3]) przewidywał powstanie czternastu jednopiętrowych bloków[2]. Osiedle miało realizować program existenzminimum, czyli zapewnienia podstawowych potrzeb mieszkaniowych. Mieszkania miały powierzchnię 36 m², a w ich skład wchodziły pokój, kuchnia, przedpokój i łazienka[3].

Budowę osiedla rozpoczęto w kwietniu 1935 w zachodniej części ówczesnej XI dzielnicy Dębniki, w pobliżu Wisły, jednak w oddaleniu od istniejącej zabudowy[3][1]. Początkowo prace postępowały w dużym tempie, bo pierwsze 2 bloki oddano do użytku już w listopadzie tego samego roku[3]. Budowę wstrzymano w 1938 ze względu na brak funduszy[2]. W tym okresie powstało osiem budynków po nieparzystej stronie ulicy oraz dwa budynki po stronie parzystej[3][4]. Na początku lat 1950. wszystkie bloki nadbudowano o jedno piętro oraz dobudowano trzy budynki i szkołę dopełniając pierwotny projekt osiedla, ingerując jednak w oryginalne bryły budynków[2].

Przed wojną w ramach osiedla powstał również budynek Domu Społecznego (obecnie Dębnicki Ośrodek Kultury „Tęcza” oraz siedziba Rady Dzielnicy VIII Dębniki) z salą widowiskową, przedszkolem, biblioteką i sklepami. Stanowi on przykład architektury funkcjonalistycznej[2].

Zobacz też edytuj

Pozostałe osiedla międzywojennego Krakowa:

Linki zewnętrzne edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b Plan miasta Krakowa. 1937. [dostęp 2015-09-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-02-02)]. (pol.).
  2. a b c d e f Krzysztof Jakubowski: Kraków na starych widokówkach. Osiedle robotnicze. Gazeta Wyborcza, 2012. [dostęp 2015-09-01]. (pol.).
  3. a b c d e Barbara Zbroja: Architektura międzywojennego Krakowa 1918-1939. Kraków: Wysoki Zamek, 2013, s. 320. ISBN 978-83-936117-7-5.
  4. Szczegółowy plan Krakowa z przyległymi gminami. 1947. [dostęp 2015-09-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-02-02)]. (pol.).