Pałac Jakuba Hertza

pałac przy al. Tadeusza Kościuszki 4 w Łodzi

Pałac Jakuba Hertza – pałac położony przy al. Tadeusza Kościuszki 4 w Łodzi. Budynek został wzniesiony przez Izraela Poznańskiego dla jego córki Anny, oraz jej męża – Jakuba Hertza przy ulicy Spacerowej[2].

Pałac Jakuba Hertza
Zabytek: nr rej. A/286 z 27 grudnia 1982 r.[1]
Ilustracja
Współczesny (2010) wygląd budynku
Państwo

 Polska

Miejscowość

Łódź

Adres

al. T. Kościuszki 4

Styl architektoniczny

modernizm klasycyzujący (poprzednio: renesans francuski)

Architekt

Juliusz Jung, Hilary Majewski, Marian Lalewicz

Rozpoczęcie budowy

1891

Ukończenie budowy

1892

Ważniejsze przebudowy

1930

Pierwszy właściciel

Izrael Poznański

Kolejni właściciele

Izba Przemysłowo–Handlowa, Uniwersytet Medyczny

Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, w centrum znajduje się punkt z opisem „Pałac Jakuba Hertza”
Położenie na mapie województwa łódzkiego
Mapa konturowa województwa łódzkiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Pałac Jakuba Hertza”
Położenie na mapie Łodzi
Mapa konturowa Łodzi, w centrum znajduje się punkt z opisem „Pałac Jakuba Hertza”
Ziemia51°46′11,33″N 19°27′14,14″E/51,769814 19,453928

Historia

edytuj
 
Wielka Synagoga i Pałac Hertza ok. roku 1896

Według doniesień ówczesnej prasy pałac został zaprojektowany przez Juliusza Junga[3][4], blisko współpracującego z Izraelem Poznańskim, natomiast zachowana kopia projektu nosi podpis Hilarego Majewskiego[5]. Autorstwo projektu bywa też przypisywane Adolfowi Zeligsonowi. Rezydencja została wzniesiona na działce sąsiadującej z Wielką Synagogą, w której budowę również był zaangażowany Izrael Poznański. Na tej samej działce co pałac, ale od strony ulicy Piotrkowskiej Izrael Poznański wybudował kamienicę[6].

Po II wojnie światowej pałac przekazano łódzkiej Akademii Medycznej. Mieści się w nim rektorat Uniwersytetu Medycznego[2].

Architektura

edytuj

Pałac został zaprojektowany w stylu neorenesansowym. Front budynku charakteryzowały dwa boczne ryzality, oraz spacerowa loggia zajmująca środkową część pierwszego piętra. Pałac był przykryty wysokim, mansardowym dachem[7]. W południowym ryzalicie znalazła się brama, prowadząca na dziedziniec. Wnętrza pałacu były bogato zdobione, m.in. polichromiami Antoniego Adama Piotrowskiego[6]. W okresie międzywojennym miała miejsce przebudowa, która adaptowała rezydencję do potrzeb nowego właściciela – Izby Przemysłowo–Handlowej. Zmiany polegały przede wszystkim na przekształceniu elewacji frontowej w konwencji modernizmu z elementami klasycyzmu[4]. Autorem projektu przebudowy był Marian Lalewicz[4][7]. Z kolei zmiany we wnętrzu budynku obejmowały ukształtowanie nowych pomieszczeń i klatki schodowej z wykorzystaniem brunatnego marmuru[8].

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo łódzkie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024, s. 39 [dostęp 2011-11-20].
  2. a b Leszek Skrzydło: Rody fabrykanckie. Łódź: Oficyna Bibliofilów, 1999, s. 58. ISBN 83-87522-23-6.
  3. Krzysztof Stefański: Ludzie którzy zbudowali Łódź Leksykon architektów i budowniczych miasta (do 1939 roku). Łódź: Księży Młyn Dom Wydawniczy, 2009, s. 80. ISBN 978-83-61253-44-0.
  4. a b c Joanna Olenderek: Łódzki modernizm i inne nurty przedwojennego budownictwa, Tom 1, Obiekty użyteczności publicznej. Łódź: Księży Młyn Dom Wydawniczy, 2011, s. 33. ISBN 978-83-7729-087-3.
  5. Dariusz Kędzierski: Ulice Łodzi. Łódź: Księży Młyn Dom Wydawniczy, 2009, s. 59–60. ISBN 978-83-61253-45-7.
  6. a b Pałac Jakuba Hertza. Portal Turystyczno–Krajoznawczy Województwa Łódzkiego. [dostęp 2011-11-20].
  7. a b Pałac Jakuba Hertza i Anny Poznańskiej. Centrum Informacji Turystycznej w Łodzi. [dostęp 2011-11-20].
  8. Krzysztof Stefański, Lata 1928/1929-1933. Triumf modernizmu, [w:] Krzysztof Stefański, Błażej Ciarkowski, Modernizm w architekturze Łodzi XX wieku, Łódź: Księży Młyn Dom Wydawniczy, 2018, ISBN 978-83-7729-440-6.