Pałac w Krzyżowej

Pałac w Krzyżowej
	nr rej. pałac A/4257/915/WŁ z 31.12.1982, park A/4255/1168/WŁ z 28.03.1986, folwark A/4254/1281/WŁ z 20.12.1989
	; Pałac od południa
Państwo	Polska
Województwo	dolnośląskie
Miejscowość	Krzyżowa
Adres	Krzyżowa 7, 58-112 Grodziszcze
Typ budynku	pałac
Styl architektoniczny	neobarok
Architekt	F. A. Hammerschmidt
Rozpoczęcie budowy	1712 r.
Ukończenie budowy	1726 r.
	Położenie na mapie gminy wiejskiej Świdnica Pałac w Krzyżowej
	Położenie na mapie Polski Pałac w Krzyżowej
	Położenie na mapie województwa dolnośląskiego Pałac w Krzyżowej
	Położenie na mapie powiatu świdnickiego Pałac w Krzyżowej
	50°47′49,20″N 16°32′04,97″E/50,797000 16,534714
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa

Pałac w Krzyżowej – zabytkowy pałac w Polsce, położony w województwie dolnośląskim, w powiecie świdnickim, w gminie Świdnica, w miejscowości Krzyżowa.

Położenie edytuj

Pałac położony jest na południowym skraju Równiny Świdnickiej, nad rzeką Piławą.

Historia edytuj

Pałac w Krzyżowej został wybudowany w latach 1712–1726 najprawdopodobniej według projektu Felixa Hammerschmidta dla rodziny von Zedlitz^[2], na miejscu stojącego tu wcześniej XVI wiecznego dworu, zniszczonego w trakcie wojny trzydziestoletniej^[3]. Na polecenie Helmuta Karla von Moltke pałac został przebudowany w latach 1868–1869 według projektu berlińskiego architekta Gödekinga^[3]. Następna przebudowa miała miejsce w latach 1891–1900^[3].

W latach 1992–1997 przeprowadzono kompleksowy remont i rewaloryzację pałacu^[3].

Architektura edytuj

Pałac w Krzyżowej to neobarokowa, wysoko podpiwniczona, dwukondygnacyjna budowla wzniesiona na planie prostokąta, nakryta dachem mansardowym z lukarnami^[3]. Fasada pałacu ma jedenaście osi i czteroosiowy pseudoryzalit^[3]. Do wejścia głównego prowadzą kamienne, zwężające się schody z żelazną, kutą balustradą i półkolisty podest wysokiego parteru^[3]. Główne wejście w ozdobnym portalu z dwiema kolumnami jońskimi po bokach potrzymującymi fronton zawierający kartusz z herbami Helmuta Karla von Moltke (po lewej) i Mary von Burt, ur. 1825 (po prawej). Wnętrza są dwutraktowe na wszystkich kondygnacjach^[3].

Galeria edytuj

Pałac od zachodu
Portal
Herb: Helmuta v. Moltke i Mary von Burt
Dawna stróżówka
Dawna wozownia
Herb Helmuta K. von Moltke
Herb Mary von Burt
Płaskorzeźba Helmuta v. Moltke (wieża widokowa)

Przypisy edytuj

↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 170. [dostęp 2015-03-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-27)].
↑ Józef Pilch: Leksykon zabytków architektury Dolnego Śląska. Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 2005, s. 173. ISBN 83-213-4366-X.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Romuald Łuczyński: Zamki, dwory i pałace w Sudetach. Legnica: Stowarzyszenie „Wspólnota Akademicka”, 2008, s. 194–199. ISBN 978-83-89102-63-8.

Bibliografia edytuj

Romuald Łuczyński: Zamki, dwory i pałace w Sudetach. Legnica: Stowarzyszenie „Wspólnota Akademicka”, 2008, ISBN 978-83-89102-63-8.
Słownik geografii turystycznej Sudetów. Masyw Ślęży. Równina Świdnicka. Kotlina Dzierżoniowska, t. 20, pod red. Marka Staffy, Wrocław: „I-Bis”, 2005, ISBN 83-85773-78-9, s. 268
Rezydencje ziemi świdnickiej, zespół redakcyjny: W. Rośkowicz, S. Nowotny, R. Skowron, Świdnica 1997, s. 31.

[nid-1] Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 170. [dostęp 2015-03-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-27)].

[pilch-2] Józef Pilch: Leksykon zabytków architektury Dolnego Śląska. Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 2005, s. 173. ISBN 83-213-4366-X.

[łuczyński-3] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Romuald Łuczyński: Zamki, dwory i pałace w Sudetach. Legnica: Stowarzyszenie „Wspólnota Akademicka”, 2008, s. 194–199. ISBN 978-83-89102-63-8.

[1]

[2]

[3]