Paździorek rdzawy

gatunek śluzowców

Paździorek rdzawy (Stemonitis axifera (Bull.) T. Macbr.) – gatunek śluzowców[2].

Paździorek rdzawy
Ilustracja
Dojrzewające zarodnie na pniu drzewa
Systematyka[1]
Domena

eukarionty

Królestwo

Protozoa

Typ

śluzowce

Klasa

Myxogastrea

Rząd

Stemonitida

Rodzina

Stemonitidaceae

Rodzaj

paździorek

Gatunek

paździorek rdzawy

Nazwa systematyczna
Stemonitis axifera (Bull.) T. Macbr.
N. Amer. Slime-Moulds (New York): 120 (1889)

Systematyka i nazewnictwo edytuj

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Stemonitidaceae, Stemonitida, Incertae sedis, Myxogastrea, Mycetozoa, Amoebozoa, Protozoa[2].

Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1791 r. Jean Baptiste Bulliard, nadając mu nazwę Trichia axifera. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1889 r. T.H. Macbride, przenosząc go do rodzaju Stemonitis[2].

Nazwa polska na podstawie opracowania Świat śluzowców...[3]

Morfologia edytuj

Plazmodium białe, rzadziej żółte. Zarodnie zazwyczaj występują ściśle obok siebie w dużych grupkach, tworząc zlepione klastry o średnicy 10–50 mm. Pojedyncza zarodnia ma kształt wydłużonego walca o zaokrąglonych końcach. Ma długość 7–20 mm i średnicę 2–3 mm. Osadzona jest na czarnym, cienkim trzonku o długości 3–7 mm. Trzonek wyrasta z błoniastej leżni i wrasta do zarodni, gdzie przechodzi w kolumellę. Włośnia o gładkiej powierzchni, ściśle związana z kolumellą. Ma postać kilku grubych gałęzi i mocnych włókien tworzących siatkę o małych, zaokrąglonych oczkach dość różnej wielkości. Zarodniki blade, różowo-brązowe, o średnicy 5–7 μm i gładkiej powierzchni[4].

Zarodnie początkowo są białe. Podczas dojrzewania cały czas ciemnieją. Stają się rdzawe, później brązowe, czekoladowobrązowe i na koniec niemal czarne[3].

Występowanie i siedlisko edytuj

Jest rozprzestrzeniony na całym świecie; poza Antarktydą występuje na wszystkich kontynentach i na wielu wyspach[5]. Jest najczęściej spotykanym gatunkiem paździorków[4].

W Polsce występuje w lasach liściastych i mieszanych przez cały sezon wegetacyjny, najczęściej latem. Rozwija się na martwym drewnie, zarówno drzew liściastych, jak i iglastych, na pniakach, pniach i gałęziach. Saprotrof[3].

W Ameryce Północnej jest ulubionym źródłem pokarmu dla ślimaków z rodzaju Philomycus, które wypełzają z ukrycia w nocy i zjadają zarodnie paździorka w kierunku od góry w dół. Preferują tylko młode zarodnie, pomijają dojrzałe[6].

Przypisy edytuj

  1. CABI databases. [dostęp 2014-09-25]. (ang.).
  2. a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2016-05-25] (ang.).
  3. a b c S. Wierzcholska i inni, Świat śluzowców, grzybów i mszaków Wigierskiego Parku Narodowego, „Przyroda Wigierskiego Parku Narodowego”, Suwałki 2010, s. 1–208.
  4. a b Stemonitis axifera [online], Mushroomobserve. [dostęp 2016-05-22].
  5. Discover Life Maps [online] [dostęp 2016-01-10].
  6. Harold W. Keller, Kenneth L. Snell, Feeding activities of slugs on Myxomycetes and macrofungi, „Mycologia”, 94 (5), 2002, s. 757–760.