Papilio (Druryia) epiphorbas − gatunek motyla z rodziny paziowatych i podrodziny Papilioninae.

Papilio epiphorbas
Boisduval, 1833
Ilustracja
samiec
Ilustracja
samica
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Rząd

motyle

Rodzina

paziowate

Podrodzina

Papilioninae

Rodzaj

Papilio

Podrodzaj

(Druryia)

Gatunek

Papilio epiphorbas

Synonimy
  • Papilio epiphorbas f. hova Le Cerf, 1924
  • Papilio epiphorbas f. oriphorbas Le Cerf, 1924

Taksonomia

edytuj

Gatunek ten opisany został w 1833 roku przez Jean Baptiste'a Boisduvala[1]. Jest blisko spokrewniony z P. manlius i P. phorbanta[2][3]. Dawniej zaliczany był wraz z nimi do podrodzaju Princeps[4][2] do grupy gatunków P. nireus-group[2]. W 2011 Bernard Rond sklasyfikował P. manlius wraz z P. manlius, P. phorbanta i P. oribazus w grupę gatunków P. oribazus-group, której wszyscy przedstawiciele są endemitami różnych części madagaskarskiego regionu zoogeograficznego. Grupa ta umieszczana jest w podrodzaju Druryia[4]. Bliskie pokrewieństwo P. epiphorbas z P. oribazus potwierdzają wyniki badań molekularnych[5].

Paź o rozpiętości skrzydeł około 8–10 cm. Samiec ma wierzch ciała czarny, a spód brązowy. Wierzch jego skrzydeł przednich jest czarny z trzema niebiesko-zielonymi kropkami i takiej samej barwy krótką przepaską, a spód ciemnobrązowy. Tylne skrzydła samca mają krótkie ogonki, wierzch czarny z łańcuszkiem niebiesko-zielonych kropek przy krawędzi i szeroką plamą tejże barwy, a spód brązowy z łańcuszkiem drobnych złotawych plamek i złotawym okiem na wewnętrznej krawędzi. Samica jest natomiast jaśniejsza, obszary niebiesko-zielone mają mniejszy połysk, na tylnych skrzydłach ma więcej plamek, a spód skrzydeł ciemnobrązowy i marmurkowany[6].

Występowanie i podgatunki

edytuj

Gatunek w swoim zasięgu ograniczony do madagaskarskiej krainy zoogeograficznej[4][2]. Zasiedla lasy, skraje lasów, a także środowiska antropogeniczne[2]. Wyróżnia się 3 podgatunki będące endemitami trzech różnych wysp[4][2]:

  • Papilio epiphorbas epiphorbas Boisduval, 1833 − podgatunek nominatywny, endemiczny dla Madagaskaru[4][2]. Szeroko rozprzestrzeniony na wyspie i niezagrożony[7].

Przypisy

edytuj
  1. Jean Baptiste Boisduval. Mémoire sur les Lépidoptères de Madagascar, Bourbon et Maurice. „Nouvelles Annales du Muséum d’Histoire Naturelle, Paris”. 2 (2), s. 149-270, 1833. 
  2. a b c d e f g h i Mark C. Williams: File C – Papilionidae - Tribe Papilionini. [w:] Afrotropical Butterflies and Skippers [on-line]. [dostęp 2014-12-18].
  3. P. M. H. Davis, M. J. C. Barnes. The Butterflies of Mauritius. „Journal of Research on the Lepidoptera”. 30 (3-4), s. 145-161, 1991. 
  4. a b c d e f g Papilio. [w:] nic.funet.fi [on-line]. [dostęp 2014-12-17].
  5. Evgueni V. Zakharov, Michael S. Caterino, Felix A. H. Sperling. Molecular Phylogeny, Historical Biogeography, and Divergence Time Estimates for Swallowtail Butterflies of the Genus Papilio (Lepidoptera: Papilionidae). „Systematic Biology”. 53 (2), s. 193–215, 2004. Society of Systematic Biologists. DOI: 10.1080/10635150490423403. 
  6. Papilio epiphorbas. [w:] Butterflycorner [on-line]. [dostęp 2014-12-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-12-20)].
  7. N. Mark Collins, Michael G. Morris: Threatened Swallowtail Butterflies of the World: The IUCN Red Data Book. Gland, Cambridge: IUCN, 1985.