Park Romualda Traugutta w Warszawie
Park im. Romualda Traugutta – park w śródmieściu Warszawy.
 Park Romualda Traugutta, po lewej widoczny fort Legionów | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Dzielnica | |
| Powierzchnia |
10,4 ha |
| Data założenia |
1925–1929 |
| Projektant |
Leon Danielewicz, Stanisław Zadora-Życieński |
Położenie na mapie Warszawy  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |
 52°15′38,5920″N 21°00′10,9440″E/52,260720 21,003040
| |
| Strona internetowa | |
Opis
edytujPark został założony w latach 1925–1929 według projektu Leona Danilewicza i Stanisława Zadory-Życieńskiego[1]. Powstał na terenie pofortecznym między Cytadelą a Nowym Miastem, na którym znajdowało się m.in. miejsce stracenia Romualda Traugutta[1]. Nazwa parku została nadana uchwałą Rady Miejskiej z dnia 27 września 1926 roku[2].
Pierwotnie zajmował on powierzchnię 22 ha[3]. Składał się z trzech części: wschodniej o powierzchni 6,5 ha, urządzonej w 1925 roku i ograniczonej ulicami: Zakroczymską, Wenedów, Wybrzeżem Gdańskim i Sanguszki; środkowej o powierzchni 4,5 ha pomiędzy ulicami Zakroczymską i Międzyparkową, udostępnionej w 1926 roku, oraz części zachodniej o powierzchni 11 ha wokół fortu Traugutta, urządzonej w latach 1927–1929[3].
Po zmniejszeniu i wyodrębnieniu w latach 50. XX wieku jego zachodniej części (nadano jej imię Janusza Kusocińskiego), park ma powierzchnię 10,4 ha[4]. W 2023 roku trzem alejom parkowym nadano imiona: Heleny Kirkorowej, Józefy Gudzińskiej i Marii Ilnickiej[5].
Ważniejsze obiekty
edytuj- Fort Legionów
- Fort Traugutta
- Zdrój Stanisława Augusta Poniatowskiego
- krzyż i głaz pamiątkowy w miejscu stracenia Romualda Traugutta, Rafała Krajewskiego, Józefa Toczyskiego, Romana Żulińskiego i Jana Jeziorańskiego (odsłonięty 5 sierpnia 1916 roku)[6]
- rzeźba Macierzyństwo z 1903 roku dłuta Wacława Szymanowskiego, ustawiona w parku w 1929[7].
- rzeźba Samotność (Trzy cienie) Zofii Woźnej z 1965 roku, wykonana z trzech kolumn rozebranego pałacu Kronenberga[8]
- pomnik Nauczycieli
- Instalacja Rozdroże 2010 – cztery rzeźby Magdaleny Abakanowicz (przy ul. Sanguszki w pobliżu skrzyżowania z Wisłostradą)[9].
Galeria
edytuj-
Rzeźba Macierzyństwo Wacława Szymanowskiego -
Kamień upamiętniający straconych członków Rządu Narodowego -
Pomnik Nauczycieli -
Instalacja Rozdroże 2010 Magdaleny Abakanowicz
Przypisy
edytuj- ↑ a b Anna Pawlikowska-Piechocińska: Turystyka i wypoczynek w zabytkowych parkach Warszawy. Gdynia: Novae Res, 2009, s. 92. ISBN 978-83-61194-88-0.
- ↑ Uchwała Rady Miejskiej z dnia 27 września 1926 r. w sprawie nazw ulic w Cytadeli i w mieście. „Dziennik Zarządu Miasta Stołecznego Warszawy”. nr 67/68, s. 1-3, 1926-10-20.
- ↑ a b Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 619. ISBN 83-01-08836-2.
- ↑ Park im. R. Traugutta. [w:] Urząd m.st. Warszawy [on-line]. zielona.um.warszawa.pl. [dostęp 2014-10-05].
- ↑ Kronika miesiąca. „Stolica”, s. 4, listopad−grudzień 2023.
- ↑ Stanisław Ciepłowski: Wpisane w kamień i spiż. Inskrypcje pamiątkowe w Warszawie XVII–XX w. Warszawa: Argraf, 2004, s. 319. ISBN 83-912463-4-5.
- ↑ Irena Grzesiuk-Olszewska: Warszawska rzeźba pomnikowa. Warszawa: Wydawnictwo Neriton, 2003, s. 252. ISBN 83-88973-59-2.
- ↑ Zygmunt Stępiński: Gawędy warszawskiego architekta. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1984, s. 154. ISBN 83-03-00447-6.
- ↑ Mateusz Pacewicz: Rzeźby Abakanowicz odsłonięte. To jednak nie rycerze. warszawa.wyborcza.pl, 14 listopada 2010. [dostęp 2017-08-20].