Paul Amadeus Pisk[1][2] (ur. 16 maja 1893 w Wiedniu, zm. 12 stycznia 1990 w Los Angeles[1][2][3]) – amerykański kompozytor i muzykolog pochodzenia austriackiego.

Paul Pisk
Imię i nazwisko

Paul Amadeus Pisk

Data i miejsce urodzenia

16 maja 1893
Wiedeń

Pochodzenie

austriackie

Data i miejsce śmierci

12 stycznia 1990
Los Angeles

Gatunki

muzyka poważna

Zawód

kompozytor, muzykolog

Życiorys

edytuj

Studiował muzykologię u Guido Adlera i Franza Schrekera na Uniwersytecie Wiedeńskim[1][3], gdzie w 1916 roku uzyskał stopień doktora na podstawie dysertacji Das Parodieverfahren in den Messen des Jacobus Gallus[1][3]. Uczył się też prywatnie gry na fortepianie u Juliusa Epsteina i kompozycji u Arnolda Schönberga[1][3]. W 1919 roku ukończył uzupełniające studia dyrygenckie w Konserwatorium Wiedeńskim[1][3]. W latach 1920–1928 razem z Paulem Stefanem i Albanem Bergiem był współwydawcą czasopisma „Musikblätter des Anbruch”, od 1921 do 1934 roku był także redaktorem socjalistycznego „Wiener Arbeiter-Zeitung”[3]. W latach 1922–1934 wykładał w Volkhochschule Volksheim w Wiedniu, od 1925 do 1926 roku uczył ponadto teorii w Neues Wiener Konservatorium[1][3]. Od 1922 roku był członkiem austriackiej sekcji Międzynarodowego Towarzystwa Muzyki Współczesnej[3]. Od 1931 do 1933 roku uczył w amerykańskim konserwatorium w Mondsee[1][3].

W 1936 roku wyemigrował do Stanów Zjednoczonych[1][2][3], w 1941 roku otrzymał obywatelstwo amerykańskie[1]. Wykładał na University of Redlands (1937–1951), Uniwersytecie Teksańskim w Austin (1951–1963) i Washington University in St. Louis (1963–1972)[1][2][3]. Gościnnie prowadził wykłady na Uniwersytecie Kalifornijskim w Los Angeles (1969), University of Cincinnati (1969) oraz Dartmouth College (1972)[1].

Był propagatorem twórczości kompozytorów drugiej szkoły wiedeńskiej[1]. Sam jednak w swojej własnej twórczości kompozytorskiej nie zaadaptował technik dodekafonii, nie wychodząc poza zwykłą atonalność[2][3]. Wspólnie z Homerem Ulrichem opublikował pracę A History of Music and Musical Style (Nowy Jork 1963)[1][3].

Wybrane kompozycje

edytuj

(na podstawie materiałów źródłowych[1])

Utwory orkiestrowe

  • Partita (1925)
  • Suite on American Folksongs na 24 instrumenty (1944)
  • Bucolic Suite na smyczki (1946)
  • Rococo Suite na altówkę i orkiestrę (1953)
  • Baroque Chamber Concerto na skrzypce i orkiestrę (1953)
  • Canzona na orkiestrę kameralną (1954)
  • 3 Ceremonial Rites (1958)
  • Elegy na smyczki (1958)
  • Sonnet na orkiestrę kameralną (1960)

Utwory kameralne

  • 4 sonaty skrzypcowe (I 1921, II 1927, III 1939, IV 1977)
  • Kwartet smyczkowy (1924)
  • Fantazja na klarnet i fortepian (1925)
  • Rondo na skrzypce i fortepian (1932)
  • Variations on a Waltz by Beethoven na skrzypce, altówkę i gitarę (1933)
  • Trio fortepianowe (1933)
  • Moresca Figures na skrzypce, klarnet i fortepian (1934)
  • Berceuse slave na obój i fortepian (1939)
  • Bohemian Dance Rondo na fagot i fortepian (1939)
  • Suita na 4 klarnety (1939)
  • Shanty-Boy Fantasy na obój i fortepian (1940)
  • Variations on an Old Trumpet Tune na sekstet dęty blaszany (1942)
  • Little Woodwind Music (1945)
  • Cortege na instrumenty dęte blaszane (1945)
  • Variations and Fugue on an American Theme na skrzypce i wiolonczelę (1946)
  • Sonata na klarnet i fortepian (1947)
  • Suita na obój i fortepian (1947)
  • Introduction and Rondo na flet i fortepian (1948)
  • 2 suity fletowe (I 1950, II 1969)
  • Intermezzo na klarnet i fortepian (1950)
  • Elegy and Scherzino na obój, 2 klarnety i fagot (1951)
  • Kwartet na 2 trąbki, róg i puzon (1951)
  • Sonata na róg i fortepian (1953)
  • Suita na 2 flety (1953)
  • Sonata na flet i fortepian (1954)
  • Suita na obój, klarnet i fortepian (1955)
  • Eclogue na skrzypce i fortepian (1955)
  • Idyll na obój i fortepian (1957)
  • Trio smyczkowe (1958)
  • Kwintet na instrumenty dęte drewniane (1958)
  • Trio na instrumenty dęte drewniane (1960)
  • Music na skrzypce, klarnet, wiolonczelę i fagot (1962)
  • Envoi na 6 instrumentów (1964)
  • Duo na klarnet i fagot (1966)
  • Perpetuum mobile na organy i kwartet dęty blaszany (1968)
  • Suita na instrumenty dęte i fortepian (1970)
  • Variables na klarnet i fortepian (1973)
  • Discuccions na obój, klarnet, fagot, altówkę i wiolonczelę (1974)
  • Kwintet na instrumenty dęte blaszane (1976)
  • Sonata na skrzypce i fortepian (1977)
  • Three Vignettes na klarnet i fagot (1977)
  • 3 Movements na skrzypce i altówkę (1978)
  • Trio na obój, klarnet i fagot (1979)
  • Music na obój i fortepian (1982)
  • Suita na wiolonczelę (1983)

Utwory wokalno-instrumentalne

  • 3 pieśni na głos i kwartet smyczkowy (1922)
  • kantata Die Neue Stadt (1926)
  • ballada sceniczna Der grosse Regenmacher na recytatora i orkiestrę (1931)
  • Requiem na baryton i orkiestrę (1942)
  • A Toccata of Galuppi na sopran i orkiestrę (1947)

Utwory sceniczne

  • monodram Schattenseite (1931)
  • baler American Suite (1948)

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e f g h i j k l m n o Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 5 Pisc–Stra. New York: Schirmer Books, 2001, s. 2809–2810. ISBN 0-02-865530-3.
  2. a b c d e The Harvard Biographical Dictionary of Music. Cambridge: Harvard University Press, 1996, s. 695. ISBN 0-674-37299-9.
  3. a b c d e f g h i j k l m Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 8. Część biograficzna pe–r. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 2004, s. 121. ISBN 978-83-224-0837-7.