Pierwsza Pomorska Wystawa Rolnictwa i Przemysłu 1925 w Grudziądzu

Pierwsza Pomorska Wystawa Rolnictwa i Przemysłu 1925 w Grudziądzu (także: Wystawa Dorobku Pomorza) – wystawa przemysłowa, która odbyła się w Grudziądzu w dniach 26 czerwca do 12 lipca 1925 roku[1].

Pierwsza Pomorska Wystawa Rolnictwa i Przemysłu 1925 w Grudziądzu
Ilustracja
Pawilony na wystawie
Państwo

 Polska

Miejscowość

Grudziądz

Data

26 czerwca–12 lipca 1925

brak współrzędnych
Pawilon morski, wybudowany na koszt państwa
Pawilon leśnictwa, wybudowany na koszt państwa

Opis edytuj

Pomysł organizacji wystawy prezentującej historię, kulturę i polski dorobek przemysłowy Pomorza pojawił się w 1923 roku, a inicjatorem jej organizacji i późniejszym prezesem komitetu wystawy był Stanisław Wachowiak (w trakcie trwania wystawy wojewoda pomorski). Prezesem komitetu wykonawczego wystawy był Józef Włodek, prezydent miasta Grudziądza, natomiast dyrektorem został inż. Władysław Saryusz-Bielski. Wystawę otworzył Prezydent RP Stanisław Wojciechowski[2].

Wystawa składała się z 56 obiektów, z których 28 zostało wybudowane przez komitet wystawy, a pozostałe 28 było własnością wystawców prywatnych[2]. Pawilony wystawowe zbudowano na obszarze około 6 hektarów przy ul. Hallera, a ich projektantem i kierownikiem budowy był inż. Jerzy Müller, który w latach późniejszych był architektem rozbudowy Gdyni. Na potrzeby wystawowe przeznaczono także budynek Państwowej Szkoły Budowy Maszyn oraz sale grudziądzkiego muzeum (Wystawa Sztuk Pięknych). W pawilonach zaprezentowano osiągnięcia polskiego Pomorza w dziedzinie przemysłu ciężkiego, leśnictwa i rolnictwa, przemysłu zdobniczego i rzemiosła, a także krajoznawstwa[3][4].

Eksponaty zajęły powierzchnię ok. 2500 m², z tego 500 m² wykorzystano na pokaz rolnictwa, a ok. 1800 m² na ekspozycję przemysłową, pozostałą przestrzeń zajęły inne działy. Wśród gmachów największą powierzchnię miał pawilon przemysłu (1200 m²), wyróżniał się także tzw. pawilon morski, mieszczący wystawę poświęconą Bałtykowi[5]. Pawilon morski i pawilon leśnictwa zostały wybudowane na koszt państwa polskiego[5]. W wystawie wzięło udział ok. 450 wystawców, z tego 186 w obszarze rolnictwa, 81 reprezentowało przemysł fabryczny, 100 rzemiosło, 37 kulturę i sztukę, a reszta pozostałe działy. Oprócz tego pokazano ok. 1000 sztuk zwierząt. Wystawcy pochodzili z całej Polski. Wystawę zwiedziło przeszło 300 tys. osób, w tym 60 tys. spoza Grudziądza[2].

Podczas wystawy odbył się w Grudziądzu Kongres Kupiectwa Polskiego, na który zjechali kupcy z całej Polski[2].

Przypisy edytuj

  1. D. Binder, Al. Janowski, PIERWSZA POMORSKA WYSTAWA ROLNICTWA I PRZEMYSŁU dn. 26.VI-12.VII-25 r. W GRUDZIĄDZU, WRAŻENIA Z WYSTAWY GRUDZIĄDZKIEJ., [w:] Kazimierz Kulwieć (red.), Ziemia : miesięcznik krajoznawczy ilustrowany 1925, R.X, nr 9, Polskie Towarzystwo Krajoznawcze, wrzesień 1925, 162-166 (6-10) [dostęp 2020-04-03].
  2. a b c d Wystawy powszechne: ich historja, organizacja, położenie prawne i wartość społeczno-gospodarcza - Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa [online], www.wbc.poznan.pl, s. 110 [dostęp 2020-04-03].
  3. Wiesław Błachnio, Pierwsza Pomorska Wystawa Rolniczo–Przemysłowa w oczach wybitnych postaci, „Biuletyn Koła Miłośników Dziejów Grudziądza” (7 (347)), Koło Miłośników Dziejów Grudziądza, 20 lutego 2013 [dostęp 2022-01-26].
  4. Tadeusz Świtała, Poznań w roku 1926, w: Kronika Miasta Poznania, nr 3/1988, s.100, ISSN 0137-3552
  5. a b Renata Knyspel-Kopeć, Pierwsza Pomorska Wystawa Rolnictwa i Przemysłu w Grudziądzu (1925 r.) w świetle lokalnych artykułów prasowych, „Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku”, 16, 2016, DOI10.18778/2080-8313.16.10, ISSN 2450-6796 [dostęp 2020-04-03].