Pinus muricata D. Don – gatunek drzewa iglastego z rodziny sosnowatych (Pinaceae). Występuje w Meksyku (Baja California) i USA (Kalifornia).

Pinus muricata
Ilustracja
Systematyka[1][2][3]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

nagonasienne

Klasa

iglaste

Rząd

sosnowce

Rodzina

sosnowate

Rodzaj

sosna

Gatunek

P. muricata

Nazwa systematyczna
Pinus muricata D. Don
Trans. Linn. Soc. London, Bot. 17: 441. 1836
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4]

Morfologia

edytuj
Pokrój
Korona drzewa zaokrąglona, spłaszczona lub nieregularna. Często formuje zbite, splątane, kilkumetrowej wysokości zarośla, okrywające ziemię na przestrzeni kilkudziesięciu metrów.
Pień
Prosty lub skrzywiony, osiąga 24 m wysokości i do 90 cm średnicy. Kora ciemnoszara, głęboko, podłużnie spękana.
Liście
Igły zebrane po 2 na krótkopędach. Dorastają do 8–15 cm długości, (1,2)1,5(2) mm grubości. Lekko skręcone.
Szyszki
Szyszki męskie podłużnie jajowate, o długości do 5 mm, pomarańczowe. Szyszki żeńskie rosną grupami w okółkach, przeważnie asymetryczne, przed otwarciem podłużnie jajowate, po otwarciu wygięte, długości 4–9 cm. Siedzące lub na krótkich szypułkach o długości 2–4 mm. Nasiona elipsoidalne, ciemnobrązowe, długości 6–7 mm, opatrzone skrzydełkiem o długości 15–20 mm.

Biologia i ekologia

edytuj

Drzewo wiatropylne. Szyszki nasienne dojrzewają w ciągu 2 lat, pozostają na drzewie nawet 70 lat. Igły pozostają na drzewie przez 2–3 lata.

 
Siedlisko

Występuje na wysokości 0–300 m n.p.m.[5].

Jest gospodarzem rośliny pasożytniczej Arceuthobium littorum (pasożyt pędowy)[6].

Systematyka i zmienność

edytuj

Synonimy: Pinus edgariana Hartw., P. muricata var. anthonyi Lemmon, P. remorata H. Mason, P. muricata f. remorata (Mason) Hoover, P. muricata var. borealis Axelrod nom. inval., P. muricata var. stantonii Axelrod nom. inval., P. muricata var. remorata (H. Mason) Silba[5].

Populacje o małych, symetrycznych szyszkach, rosnące przeważnie na południowym krańcu zasięgu gatunku, są czasem wydzielane w odrębny gatunek Pinus remorata lub traktowane jako forma P. muricata f. remorata.

Pozycja gatunku w obrębie rodzaju Pinus[7]:

  • podrodzaj Pinus
    • sekcja Trifoliae
      • podsekcja Attenuatae
        • gatunek P. muricata

Zagrożenia

edytuj

Międzynarodowa organizacja IUCN przyznała temu gatunkowi kategorię zagrożenia NT (near threatened), czyli jest gatunkiem bliskim zagrożenia[4].

Przypisy

edytuj
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Pinales : Pinaceae, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-02-28] (ang.).
  3. M.J.M. Christenhusz i inni, A new classification and linear sequence of extant gymnosperms, „Phytotaxa”, 19 (1), 2011, s. 55–70, DOI10.11646/phytotaxa.19.1.3 (ang.).
  4. a b A. Farjon, Pinus muricata, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2009-09-18] (ang.).
  5. a b Christopher J. Earle: Pinus muricata. [w:] Gymnosperm Database [on-line]. [dostęp 2009-09-18]. (ang.).
  6. F.G. Hawksworth, D. Wiens. Dwarf mistletoes: Biology, pathology and systematics. „Agriculture Handbook”. 709, 1996. Washington, DC: U.S.D.A. Forest Service. [dostęp 2009-09-18]. 
  7. Christopher J. Earle: Pinus. [w:] Gymnosperm Database [on-line]. [dostęp 2009-09-18]. (ang.).