Piparodzaj płazów bezogonowych z rodziny grzbietorodowatych (Pipidae).

Pipa[1]
Laurenti, 1768[2]
Ilustracja
Przedstawiciel rodzaju – grzbietoród amerykański (P. pipa)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

płazy

Rząd

płazy bezogonowe

Rodzina

grzbietorodowate

Rodzaj

Pipa

Typ nomenklatoryczny

Pipa americana Laurenti, 1768 (= Rana pipa Linnaeus, 1758)

Synonimy
Gatunki

zobacz opis w tekście

Zasięg występowania

edytuj

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w północnej Ameryce Południowej i Panamie[9].

Systematyka

edytuj

Etymologia

edytuj
  • Pipa: nazwa pipa oznaczająca w regionie Galibi w Surinamie „ropuchę”[10].
  • Piparius: wariant nazwy Pipa Laurenti, 1768[3]. Nazwa zastępcza dla „Pipa Dum.”.
  • Asterodactylus: gr. αστηρ astēr, αστερος asteros „gwiazda”[11]; δακτυλος daktulos „palec”[12]. Nazwa zastępcza dla Pipa Laurenti, 1768.
  • Leptopus: gr. λεπτος leptos „delikatny, drobny”[13]; πους pous, ποδος podos „stopa”[14]. Gatunek typowy: Leptopus asterodactylus Mayer, 1835 (= Rana pipa Linnaeus, 1758).
  • Protopipa: gr. πρωτο- prōto- „pierwszy, świeży”[15]; rodzaj Pipa Laurenti, 1768[7]. Gatunek typowy: Pipa aspera Müller, 1924.
  • Hemipipa: gr. ἡμι- hēmi- „pół-, mały”, od ἡμισυς hēmisus „połowa”[16]; rodzaj Pipa Laurenti, 1768[8]. Gatunek typowy: Protopipa carvalhoi Miranda-Ribeiro, 1937.

Podział systematyczny

edytuj

Do rodzaju należą następujące gatunki[9]:

Takson nieprzypisany do żywej lub wymarłej populacji (nomina inquirenda)[9]:

  • Pipa verrucosa Wiegmann, 1832

Kladogram

edytuj

Kladogram na podstawie badań filogenetycznych przeprowadzonych w 2001 roku przez Trueb i Massemina[18]:




P. parva



P. myersi





P. carvalhoi




P. aspera




P. arrabali




P. snethlageae



P. pipa







  1. Najprawdopodobniej niepoprawna późniejsza pisownia Asterodactylus Wagler, 1827.

Przypisy

edytuj
  1. Pipa, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. J.N. Laurenti: Specimen medicum, exhibens synopsin reptilium emendatam cum experimentis circa venena et antidota reptilium austracorum, quod authoritate et consensu. Viennae: Joan. Thomae, 1768, s. 24. (łac.).
  3. a b C.S. Rafinesque: Analyse de la nature, or, Tableau de l’univers et des corps organisés. Palerme: Aux dépens de l’auteur, 1815, s. 78. (fr.).
  4. J.G. Wagler. Przypis bez tytułu. „Isis von Oken”. 20, s. 726, 1827. (niem.). 
  5. A.F.J.K. Mayer: Analecten für vergleichende Anatomie. Bonn: Eduard Weber, 1835, s. 34. (niem.).
  6. H.R. Hogg. On the classification of the Amphibia. „The Magazine of Natural History”. New series. 3, s. 271, 1839. (ang.). 
  7. a b G.K. Noble. A new genus of Surinam Toads (Pipidae). „American Museum Novitates”. 164, s. 1–3, 1925. (ang.). 
  8. a b A. de Miranda Ribeiro. Ainda os batrachios do nordeste. „O Campo”. 1937, s. 26, 1937. (port.). 
  9. a b c D. Frost: Pipa Laurenti, 1768. [w:] Amphibian Species of the World 6.0, an Online Reference [on-line]. American Museum of Natural History. [dostęp 2020-02-03]. (ang.).
  10. Jaeger 1944 ↓, s. 176.
  11. Jaeger 1944 ↓, s. 25.
  12. Jaeger 1944 ↓, s. 67.
  13. Jaeger 1944 ↓, s. 122.
  14. Jaeger 1944 ↓, s. 180.
  15. Jaeger 1944 ↓, s. 185.
  16. Jaeger 1944 ↓, s. 103.
  17. W. Juszczyk: Gady i płazy. Wyd. 2. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1986, s. 63, seria: Mały słownik zoologiczny. ISBN 83-214-0043-4.
  18. L. Trueb & D. Massemin. The osteology and relationships of Pipa aspera (Amphibia: Anura: Pipidae), with notes on its natural history in French Guiana. „Amphibia-Reptilia”. 22 (1), s. 33–54, 2001. DOI: 10.1163/156853801750096169. (ang.). 

Bibliografia

edytuj