Pirometrprzyrząd pomiarowy służący do bezdotykowego pomiaru temperatury. Działa w oparciu o analizę promieniowania cieplnego emitowanego przez badane ciała[1].

Wszystkie ciała o temperaturze wyższej od temperatury zera bezwzględnego emitują promieniowanie cieplne o podobnej charakterystyce zwanej promieniowaniem ciała doskonale czarnego.

Proste pirometry mierzą ilość energii emitowanej poprzez pomiar temperatury elementu, na który pada promieniowanie. Do pomiaru temperatur powyżej 600 °C używane są pirometry optyczne, w których jasność świecenia badanego obiektu jest porównywana z jasnością obiektu wzorcowego (np. żarnika).

W pirometrach najwyższej klasy mierzących w zakresie niskich temperatur stosuje się optykę zwierciadlaną, analogiczną do stosowanej w aparatach fotograficznych - tzw. lustrzankach. W pirometrach, w których zastosowano optykę zwierciadlaną, nakierowanie pirometru na pole pomiarowe odbywa się w taki sam sposób, jak w tradycyjnych aparatach fotograficznych - operator przez okienko widzi obiekt. W niektórych rozwiązaniach na czas pomiaru włącza się wskaźnik laserowy. Problem z właściwym ustawieniem pirometru nie występuje w pirometrach światłowodowych, w których promieniowanie wnika do światłowodu przy powierzchni promieniującej[2].

W pirometrach stosuje się dwie grupy detektorów: termiczne i fotoelektryczne[3].

Pirometr używany jest między innymi przez straż pożarną do mierzenia temperatury w sytuacji braku możliwości podejścia do źródła ciepła.

Zastosowanie:

Pirometry znajdują szerokie zastosowanie, w różnych gałęziach gospodarki:

  • branża spożywcza: pomiar temperatury powierzchni żywności, monitorowanie temperatury w ladach chłodniczych, mroźniach, zamrażarkach
  • przemysł (motoryzacyjny, maszynowy itp.): monitorowanie temperatury podzespołów maszyn przemysłowych, sprawdzanie temperatury w miejscach niebezpiecznych lub trudno dostępnych, kontrola urządzeń elektrycznych i elektronicznych
  • klimatyzacja, wentylacja i chłodnictwo: monitorowanie stanu systemów klimatyzacyjnych i grzewczych, 
  • budownictwo: lokalizacja wilgotnych ścian i sufitów, wykrywanie przeciągów i prądów cieplnych
  • medycyna: pomiar temperatury człowieka.

Przypisy edytuj

  1. pirometr, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2023-03-24].
  2. Smolarz A. i inni: Pirometr światłowodowy. Czujniki Optoelektroniczne i Elektroniczna VI Konferencja Naukowa COE 2000, Warszawa 2000.
  3. Zbigniew Bielecki, Antoni Rogalski, Detekcja sygnałów optycznych, Warszawa: WNT, 2001, ISBN 83-204-2654-5, OCLC 749413794.