Plac Pracy w Jekaterynburgu

Plac Pracy w Jekaterynburgu (ros. Площадь Труда) – jeden z placów położonych w rosyjskim mieście Jekaterynburg.

plac Pracy
Площадь Труда
Rejon leninowski
Ilustracja
Widok na plac Pracy
Państwo

 Rosja

Miejscowość

Jekaterynburg

Położenie na mapie Jekaterynburga
Mapa konturowa Jekaterynburga, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „plac Pracy”
Położenie na mapie Rosji
Mapa konturowa Rosji, po lewej znajduje się punkt z opisem „plac Pracy”
Położenie na mapie obwodu swierdłowskiego
Mapa konturowa obwodu swierdłowskiego, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „plac Pracy”
Ziemia56°50′18,2″N 60°36′24,4″E/56,838378 60,606778

Informacje ogólne edytuj

Plac Pracy w Jekaterynburgu położony jest w ścisłym centrum miasta, administracyjnie znajduje się on na terenie rejonu leninowskiego[1]. W jego pobliżu znajdują się jedne z najważniejszych arterii miasta: ulica Maksima Gorkiego, ulica Aleksandra Puszkina i Prospekt Włodzimierza Lenina[1]. Najbliższa stacja jekaterynburskiego metra to położona w odległości około 450 metrów od placu to Stacja Plac 1905 Roku.

Historia edytuj

Teren dzisiejszego placu Pracy jest jednym z najstarszych miejsc w Jekaterynburgu[2][3]. Już na początku 1723 roku rozpoczęto wznosić na terenie obecnego placu drewnianą cerkiew dedykowaną świętej Katarzynie Aleksandryjskiej[2][3]. Budynek został ukończony w 1726 roku, a w 1747 roku spłonął[2][3]. W latach 1758-1768 na miejscu spalonej cerkwi wzniesiono sobór św. Katarzyny, który miał stać się jednym z najważniejszych symboli Jekaterynburga w okresie Imperium Rosyjskiego[2][3][4]. Nazwa placu wokół soboru ulegała parokrotnie zmianie, jednak zawsze związana była z budynkiem świątyni stojącym w jego centrum. Był on znany jako plac Cerkiewny (Церковная), Soborowy (Соборная) i wreszcie Jekatieriński (Екатерининская)[5][6]. Najważniejsze budynki wzniesione w XIX wieku przy placu to przede wszystkim Dom Sewastianowa (wzniesiony w latach 1863-1866) i budynek dawnej apteki autorstwa Michaiła Małachowa (1820 rok)[6].

Obecny kształt zaczął uzyskiwać po 1917 roku. Po przewrocie bolszewickim i ugruntowaniu się władzy sowieckiej nastąpiły zmiany w otoczeniu i architekturze tego miejsca. Doszło też do ostatecznej zmiany nazwy placu. W latach 1925-1928 przy placu powstały m.in. budynek rady miejskiej i konstruktywistyczna siedziba poczty głównej[6]. Wokół placu swe siedziby miały znaleźć biura i agencje związane z nowym porządkiem, stąd stojący po jego środku wielki sobór Jekatieriński nie mógł być zbyt długo tolerowany. W 1930 roku decyzją swierdłowskiej[a] rady miejskiej świątynia została zamknięta, a następnie w dniach 5-8 kwietnia tego samego roku wysadzona w powietrze[2][3]. Pozyskany z niej materiał budowlany miał posłużyć przy wznoszeniu innych obiektów związanych z socjalizmem[2][3]. W latach trzydziestych XX wieku plac uzyskuje obecny wygląd, a swą siedzibę znajdują przy nim budynki regionalnych komitetów Wszechzwiązkowej Partii Komunistycznej (bolszewików)[6] i Komsomołu[1].

W 1962 roku na środku placu, pomiędzy terenami zielonymi i spacerowymi, wzniesiona została fontanna Kamienny Kwiat[7]. Wykonano ją w stylu epoki, z różowego marmuru, z elementami metalowymi pomalowanymi na kolor tzw. jekaterynburskiego malachitu[7]. Zmiany w wyglądzie i architekturze placu zaszły już po rozpadzie Związku Radzieckiego. 18 sierpnia 1991 roku umieszczono na nim drewniany krzyż, a stało się to w miejscu gdzie niegdyś znajdował się główny ołtarz soboru św. Katarzyny[8][3]. Miał on przypominać mieszkańcom o historii tego terenu[8]. W 1998 roku obchodzono 275 rocznicę założenia Jekaterynburga[9]. Na miejscu krzyża powstała wtedy kaplica św. Katarzyny[9]. 14 sierpnia 1999 roku w bliskiej odległości od placu odsłonięto pomnik Tatiszczewa i de Gennina[10].

Plac Pracy obecnie edytuj

 
Widok na znajdującą się na placu fontannę i kaplicę św. Katarzyny.

Projekt odbudowy soboru św. Katarzyny edytuj

18 marca 2010 roku arcybiskup jekaterynburski Wincenty ogłosił, że w porozumieniu z władzami obwodu swierdłowskiego, rozważana jest odbudowa soboru św. Katarzyny[11]. Pomysł ten poparł gubernator swierdłowski Aleksander Miszarin[11]. Jednak w samym mieście, zarówno wśród jego mieszkańców jak i elit, idea ta wywołała wiele sporów i kontrowersji[12][13][14]. Szybko zmobilizowali się przeciwnicy odbudowy soboru, którzy zaczęli domagać się zachowania placu Pracy w jego obecnej formie[13]. Twierdzili, że jest to swego rodzaju oaza spokoju i zieleni w tej części miasta, a fontanna się tam znajdująca jest już jednym z symboli miasta, ważnym dla jego mieszkańców[13]. Wskazywano także na problemy komunikacyjne i transportowe jakie mogą wyniknąć z zabudowania tego obszaru[14].

10 kwietnia 2010 roku na jekaterynburskim placu Pracy odbyła się wielka manifestacja przeciwników odbudowy soboru Jekaterińskiego[15]. Według szacunków organizatorów zgromadziła ona ponad 6 tysięcy uczestników[15]. Zbiegła się ona z osiemdziesiątą rocznicą zniszczenia świątyni przez bolszewików[16]. Niejako w odpowiedzi, 14 maja 2010 roku, przez teren placu przeszła procesja wiernych pod przewodnictwem arcybiskupa Wincentego, która zatrzymała się przy kaplicy św. Katarzyny[17]. Wzięło w niej udział około 10 tysięcy wiernych[17]. Kolejne miesiące sporu nie przyniosły rozwiązania problemu. Według doniesień lokalnych mediów z czerwca 2012 roku kwestia rekonstrukcji soboru nie będzie na razie podejmowana, zarówno przez władze kościelne jak i świeckie[18].

Miejsce manifestacji edytuj

Plac Pracy stał się popularnym miejscem różnego rodzaju pikiet, manifestacji i protestów - organizowanych przez różne grupy społeczne i polityczne[19][20][21][22]. 28 sierpnia 2012 roku administracja miejska nie wydała zgody na antyrządową demonstrację, w której wziąć mieli udział m.in. rosyjscy opozycjoniści, Siergiej Udalcow i Ilja Ponomariow[23]. 12 września 2012 roku przedstawiciele władz obwodowych i miejskich zapowiedzieli, że trwają prace mające na celu zakazanie organizacji wszelkich manifestacji na placu Pracy[24]. Krytycy tego pomysłu twierdzą, że działanie te mają być wstępem do zakazania protestów w centrum Jekaterynburga[24]. Władze mają rzekomo na celu wypchnięcie potencjalnych manifestacji na tereny peryferyjne, gdzie siła protestów będzie znacznie mniejsza, a ich głos mniej słyszalny[24]. Administracja miejska i obwodowa zaprzeczyły tym oskarżeniom[24].

Ostatnia większa manifestacja na placu odbyła się 17 września 2012[25]. Protestujący wznosili hasła antyrządowe i antyputinowskie, domagając się demokratyzacji kraju i uczciwych wyborów[25]. W proteście wzięło udział pomiędzy 500 a 1000 ludzi[25]. Zdaniem lokalnych mediów, w związku z doniesieniami o zamknięciu placu dla pikiet i manifestacji, mógł to być ostatni legalny protest zorganizowany na jekaterynburskim placu Pracy[25].

Uwagi edytuj

  1. W 1924 r. Jekaterynburg przemianowano na Swierdłowsk, a do dawnej nazwy powrócono w 1991 roku.

Przypisy edytuj

  1. a b c Ekbsl.ru: Площадь Труда. [dostęp 2012-10-29]. (ros.).
  2. a b c d e f Orthodox-newspaper.ru: Градо-екатеринбургский Екатерининский собор: храм в сердце и памяти. [dostęp 2012-10-29]. (ros.).
  3. a b c d e f g Preobrazgenie.org: Панорама Екатеринбурга начала XX века: Екатерининский собор. [dostęp 2012-10-29]. (ros.).
  4. Eburg.mk.ru: Церковная справедливость. [dostęp 2012-10-29]. (ros.).
  5. Nashural.ru: Названия улиц дореволюционного и нынешнего Екатеринбурга. [dostęp 2012-10-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-10-03)]. (ros.).
  6. a b c d Enc-dic.com: Площадь Труда. [dostęp 2012-10-29]. (ros.).
  7. a b Allishall.ru: Объекты культуры г.Екатеринбурга: Площадь Труда. [dostęp 2012-10-29]. (ros.).
  8. a b Xрамы-екатеринбурга.рф: Часовня Святой Великомученицы Екатерины. [dostęp 2012-10-29]. (ros.).
  9. a b Orthodox.etel.ru: В Центре Екатеринбурга К 275-летию Города Появится Православная Часовня. [dostęp 2012-10-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-12-23)]. (ros.).
  10. 1723.ru: Болваны + Бивис & Батхэд + Тату. [dostęp 2012-10-29]. (ros.).
  11. a b Justmedia.ru: Владыка Викентий: На месте фонтана «Каменный цветок» находился первый храм в Екатеринбурге. [dostęp 2012-10-29]. (ros.).
  12. Ura.ru: Мишарин и Викентий предлагают поставить новый храм в центре. [dostęp 2012-10-29]. (ros.).
  13. a b c Newsland.ru: Екатеринбург. Тролли против храма. [dostęp 2012-10-29]. (ros.).
  14. a b Ura.ru: Вопрос о новом храме в Екатеринбурге расколол общество и власть. Мишарин – за, Чернецкий против. [dostęp 2012-10-29]. (ros.).
  15. a b Rusrep.ru: Храм раздора. [dostęp 2012-10-29]. (ros.).
  16. Orthodox-newspaper.ru: В Екатеринбурге прошел второй в новейшей истории антирелигиозный митинг. [dostęp 2012-10-29]. (ros.).
  17. a b Orthodox-newspaper.ru: Около десяти тысяч екатеринбуржцев приняли участие в Крестном ходе с чудотворной иконой Божией Матери «Неупиваемая Чаша». [dostęp 2012-10-29]. (ros.).
  18. E1.ru: В Екатеринбурге будет построен большой храмовый комплекс. [dostęp 2012-10-29]. (ros.).
  19. Nr2.ru: «Белоленточникам» запретили устраивать митинг на площади Труда в Екатеринбурге. [dostęp 2012-10-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-10-28)]. (ros.).
  20. Ura.ru: «Где все-таки пройдет пикет в субботу в Екатеринбурге»? Поясняем последний раз: где, когда и опасно ли туда идти. [dostęp 2012-10-29]. (ros.).
  21. Uralweb.ru: Площадь труда вновь политизируется в субботу в Екатеринбурге. [dostęp 2012-10-29]. (ros.).
  22. Nakanune.ru: В Екатеринбурге на площади Труда 5 марта состоится сельхозярмарка. Оппозиция: "Это психологическая борьба". [dostęp 2012-10-29]. (ros.).
  23. Apiural.ru: Мэрия запретила проводить митинг с участием лидеров российской оппозиции на площади Труда. [dostęp 2012-10-29]. (ros.).
  24. a b c d E1.ru: На площади Труда Екатеринбурга запрещают митинги. [dostęp 2012-10-29]. (ros.).
  25. a b c d E2-e4.tv: На площади Труда в Екатеринбурге состоялась, возможно, последняя акция оппозиции. [dostęp 2012-10-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-10-05)]. (ros.).

Linki zewnętrzne edytuj