Plac Svornosti

Plac Svornosti w Českým Krumlovie – czworokątny plac, rynek, stanowiący centrum Starego Miasta.

Plac Svornosti

Stare Miasto
Český Krumlov, Rynek Starego Miasta
Państwo	Czechy
Miejscowość	Český Krumlov
Położenie na mapie kraju południowoczeskiego Plac Svornosti
Położenie na mapie Czech Plac Svornosti
48°48′39,0″N 14°18′55,0″E

Plac wraz z historycznym centrum miasta, jest wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Stare miasto wzmiankowane jest po raz pierwszy w 1274 roku. Powstało ono na tzw. zielonej łące, tzn. w miejscu gdzie nie było wcześniej osady. Plac centralny założony w XIII wieku na typowym dla tego okresu planie czworokąta, na prawym brzegu rzeki Wełtawy, która w tym miejscu tworzy zakole otaczające Stare Miasto. Wyznaczony przez cztery szeregi mieszczańskich domów, z ulicami wychodzącymi z jego rogów. Ulice te prowadzą do dawnych miejskich bram . Wzorowano się na planie architektonicznym Czeskich Budziejowic. Pierwsze domy przy rynku były drewniane, w XIV i XV wieku pojawiły się tu domy murowane. Obecnie domy te mają gotycki lub renesansowy charakter. Często domy renesansowe powstawały przez połączenie wąskich gotyckich obiektów w większe budowle, a fasady tych domów są połączone arkadami.

Przykładem takiej renesansowej budowli jest ratusz, który powstał z połączenia gotyckich kamienic w około 1597 roku, a w 1796 forma domu została uproszczona przez dodanie klasycystycznych attyk. Fasadę budynku ratusza zdobią: godło Republiki Czeskiej, herb miasta Český Krumlov oraz herby rodowe Eggenbergów i Schwarzenbergów. W podziemiu ratusza znajduje się Muzeum Tortur. Pierwotny ratusz znajdował się w innej kamienicy, gdzie znajdowało się także miejskie więzienie, które funkcjonowało do XVIII wieku.

Dominującym obiektem rynku jest studnia miejska z kolumną morową. Na słupie znajduje się rzeźba Marii Panny Immaculaty z 1712–1716 roku. Jest ona dziełem praskiego rzeźbiarza Matyasa Vaclava Jackela i miejscowego kamieniarza Jana Planskera.
Pierwsza wzmianka o podłączeniu wody na Rynku w Českým Krumlovie pochodzi z 1388 roku. Najstarsza studnia była drewniana, uzupełniona korytem, z którego konie piły wodę. W 1577 roku została podłączona woda z miejskiego stawu przy Górnej Bramie, a studnia zamieniona została na kamienną. W 1843 roku stan techniczny studni był tak zły, że zdecydowano o jej likwidacji. Nowy zbiornik wody wybudowano w obecnej lokalizacji i połączono ze słupem morowym. Fontannę tę wykonał kamieniarz Josef Hauber. Obiekt jest ozdobiony rzeźbami świętych, ustawionych na dwóch poziomach. W górnym znajdują się figury: św. Wacława, św. Wita, św. Jana Ewangelisty, św. Judy Tadeusza. W dolnym poziomie ustawione są figury św. Franciszka Xawerego, św. Sebastiana, św. Kajetana i św. Rocha. Budowa słupa była finansowana przez Marię Ernestinę ze Schwarzenberku jako wotum dziękczynne za zakończenie epidemii dżumy, która dotknęła miasto w latach 1680–1682.

Bibliografia

• Zdena Flašková: Czeski Krumlov Historyczna część miasta, gród i zamek. 2010. ISBN 80-86141-35-7.
• Izabela Krausová-Żur: Przewodnik Czechy, gospoda pełna humoru. 2010. ISBN 978-83-7661-072-6.
• Historia Bram i Fortyfikacji w Czeskim Krumlovie. encyklopedie.ckrumlov.cz. [dostęp 2021-04-25].