Plymouth (marka samochodów)

amerykański producent samochodów
(Przekierowano z Plymouth (motoryzacja))

Plymouth – dawny amerykański producent samochodów osobowych, z siedzibą w Auburn Hills, działający w latach 1928–2001. Należał do amerykańskiego koncernu Chrysler.

Plymouth
Ilustracja
Państwo

 Stany Zjednoczone

Stan

 Michigan

Siedziba

Auburn Hills

Data założenia

1928[1]

Data likwidacji

2001[2]

Udziałowcy

Chrysler (100%)

brak współrzędnych
Plymouth Model Q
Plymouth Concord
Plymouth Suburban
Plymouth Barracuda
Plymouth Duster
Plymouth Reliant
Plymouth Horizon
Plymouth Voyager
Plymouth Acclaim
Plymouth Breeze
Plymouth Neon
Plymouth Prowler

Historia edytuj

Początki edytuj

Pierwszy samochód marki Plymouth został zaprezentowany 7 lipca 1928 roku[1]. Był to moment wkroczenia Chryslera na rynek tanich samochodów, który był w tym czasie zdominowany przez Chevroleta oraz Forda[3]. Modele Plymoutha były nieznacznie droższe od konkurencji, jednak już w standardzie oferowały hydrauliczne hamulce. Plymouthy były początkowo sprzedawane wyłącznie w salonach Chryslera[4].

Podstawowym zadaniem samochodów Plymouth było wypełnienie niszy w segmencie tanich samochodów, a w czasie wielkiego kryzysu lat 30. samochody te miały dodatkowo pomóc Chryslerowi przetrwać ciężkie czasy[5]. We wczesnych latach 30. samochody Plymoutha sprzedawane były w salonach wszystkich oddziałów Chryslera (Chrysler, DeSoto, oraz Dodge)[6].

Przez większość czasu produkcji Plymouth był jedną z najlepiej sprzedających się marek w USA i plasował się na trzecim miejscu, za Chevroletem i Fordem[7]. Po II wojnie światowej produkcję samochodów tej marki wznowiono w lutym 1946 roku, a w 1948 roku modelowym Plymouth zdołał jedyny raz prześcignąć Forda w liczbie sprzedanych egzemplarzy, zajmując drugie miejsce w Stanach[8][a]. Pierwsze nowe modele powojenne zaprezentowano w 1949 roku[9]. W latach 40. i 50. Plymouth na ogół zajmował trzecie miejsce pod względem sprzedaży, mając około 10% udziału w rynku i sprzedając od 400 do ponad 700 tysięcy samochodów rocznie[10]. Po 1956 samochody Plymoutha znane były z wytrzymałości oraz przystępności. Pomimo wprowadzenia w 1957 roku nowoczesnej stylizacji Forward Look w ramach koncernu Chryslera, reputacja Plymoutha na świecie uległa znacznemu pogorszeniu, samochody szybko korodowały, narzekano na złą jakość montażu[11].

Spadek znaczenia edytuj

Na początku lat 60. XX wieku koncern Chrysler zmienił politykę cenową wobec Plymoutha, zmniejszając różnice cenowe między jego modelami, a konstrukcjami pokrewnego bardziej prestiżowego Dodge'a[12]. Przełożyło się to na konsekwentnie malejące znaczenie Plymoutha na amerykańskim rynku, który stracił zarazem na unikalności swoich konstrukcji[12]. W 1960 roku sprzedaż znacznie spadła, także z uwagi na wprowadzenie nowej taniej marki Valiant, która jednak już w kolejnym roku została dołączona jako model Plymoutha[5]. Valiant mimo to nie odniósł dużego sukcesu, a samochody Plymoutha z początku lat 60. wyróżniały się kontrowersyjną stylistyką[13]. W latach 1960–62 Plymouth sprzedawał poniżej 400 tysięcy samochodów rocznie, a w 1962 roku jego pozycja spadła najniżej – na siódme miejsce na rynku[14]. Sytuacja uległa następnie pewnej poprawie, zwłaszcza po wprowadzeniu w połowie dekady sportowego modelu Barracuda i nowego dużego sedana Fury[5]. W efekcie tego, od 1965 roku do początku lat 70. Plymouth sprzedawał ponownie po około 700 tysięcy samochodów rocznie, zajmując czwarte miejsce na rynku, a w latach 1970–71 nawet trzecie, z udziałem w rynku 8-9%[14]. Po 1973 roku marka ponownie zaczęła chylić się ku upadkowi, nie oferując oryginalnych samochodów i konkurując w dużej mierze z innymi markami Chryslera, a nie innymi koncernami amerykańskimi[5]. W latach 80. Dodge dotychczas plasujący się poniżej w wynikach sprzedaży zyskał lepsze wyniki sprzedażowe, a rola Plymoutha została na przełomie lat 80. i 90. zmarginalizowana do samochodów będących odpowiednikami konstrukcji oferowanych już przez Dodge lub Chryslera[12].

Końcowe lata edytuj

Pod koniec lat 90. Plymouth oferował cztery modele: minivana Voyager/Grand Voyager, średniej klasy sedana Breeze, kompaktowego Neona oraz sportowego Prowlera[15]. Oprócz modelu Prowler, Plymouth nie posiadał własnych samochodów, które byłyby nieobecne w palecie modeli Dodge[12]. Ostatnią nowością wydaną przez Plymoutha była druga generacja modelu Neon z lat 2000–2001, choć w tym samym czasie rozwijany wówczas Chrysler PT Cruiser konstruowany był z myślą o Plymouthu jako jego kolejny nowy model[16].

Po trwale spadającym znaczeniu rynkowym i malejącej sprzedaży, nie mający dalszej wizji funkcjonowania firmy koncern DaimlerChrysler podjął decyzję o likwidacji Plymoutha w 2001 roku[17], z czego dotychczas oferowane przez niego modele Prowler i Voyager zostały wcielone do gamy Chryslera[18]. Ostatnim samochodem wyprodukowanym w historii przez przedsiębiorstwo był srebrny Plymouth Neon, który opuścił zakłady produkcyjne w Belvidere 28 czerwca 2001 roku[12].

Modele samochodów edytuj

Historyczne edytuj

Studyjne edytuj

  • Plymouth Backpack (1995)
  • Plymouth Pronto Spyder (1998)
  • Plymouth 'Cuda (2008)


Uwagi edytuj

  1. W rzeczywistości Plymouth model 1948 prześcignął Forda w liczbie egzemplarzy dzięki dłuższej 15-miesięcznej produkcji tego modelu oraz krótszemu 1948 rokowi modelowemu Forda, natomiast w roku kalendarzowym Ford wyprodukował więcej samochodów. Flory 2008 ↓, s. 175

Przypisy edytuj

  1. a b Vincent Curcio, Chrysler: The Life and Times of an Automotive Genius, Oxford University Press, 2001, s. 394, ISBN 978-0-19-514705-6 [dostęp 2021-03-29] (ang.).
  2. Wes Eisenschenk, 1969 Plymouth Road Runner, CarTech Inc, 17 kwietnia 2017, s. 81, ISBN 978-1-61325-302-1 [dostęp 2021-05-30] (ang.).
  3. John Cunningham Wood, Michael C. Wood, Alfred P. Sloan: Critical Evaluations in Business and Management, Taylor & Francis, 2003, s. 234, ISBN 978-0-415-24829-7 [dostęp 2021-03-29] (ang.).
  4. Charles K. Hyde, Riding the Roller Coaster: A History of the Chrysler Corporation, Wayne State University Press, 2003, s. 76, ISBN 978-0-8143-3091-3 [dostęp 2021-03-29] (ang.).
  5. a b c d Flory 2004 ↓, s. 9.
  6. Vincent Curcio, Chrysler: The Life and Times of an Automotive Genius, Oxford University Press, 2001, s. 473, ISBN 978-0-19-514705-6 [dostęp 2021-03-29] (ang.).
  7. James G. Cobb, The Return of Detroit's 'Low Priced Three', „The New York Times”, 15 czerwca 1997, ISSN 0362-4331 [dostęp 2021-03-29] (ang.).
  8. Flory 2008 ↓, s. 61-62, 175.
  9. Flory 2008 ↓, s. 61-62, 240.
  10. Flory 2008 ↓, s. 62-994.
  11. Why V8 engines were less important in the 1950s than commonly believed. [dostęp 2021-12-23]. (ang.).
  12. a b c d e Plymouth Obituary: The Rise, Fall and Death of an Automobile Brand. [dostęp 2021-12-23]. (ang.).
  13. Flory 2004 ↓, s. 123, 184.
  14. a b Flory 2004 ↓, s. 60-922.
  15. Remember the Plymouth Prowler? We Look Back on the Unlikeliest Car of the ’90s. [dostęp 2021-12-23]. (ang.).
  16. Ostatni PT Cruiser po dziesięciu latach. [dostęp 2021-12-23]. (pol.).
  17. PLYMOUTH. [dostęp 2021-12-23]. (pol.).
  18. Plymouth – historia marki, która rządziła w latach 60.. [dostęp 2021-12-23]. (pol.).

Bibliografia edytuj

  • Kimes, Beverly Rae (Historian and Author) and Clark, Henry Austin, Jr. (Chief of Research) (MCMLXXXIX). Standard Catalog of American Cars, 1805-1942 (Second edition). Krause Publications, Inc. ISBN 0-87341-111-0.
  • J. "Kelly" Flory: American Cars, 1946–1959: Every Model, Year by Year. McFarland & Company, 2008. ISBN 978-0-7864-3229-5. (ang.).
  • J. "Kelly" Flory: American Cars, 1960–1972: Every Model, Year by Year. McFarland & Company, 2004. ISBN 978-0-7864-1273-0. (ang.).

Linki zewnętrzne edytuj