Poecilus punctulatus
Poecilus punctulatus – gatunek chrząszcza z rodziny biegaczowatych i podrodziny dzierowatych.
| Poecilus punctulatus | |||||
| (Schaller, 1783) | |||||
| Systematyka | |||||
| Domena | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Królestwo | |||||
| Typ | |||||
| Gromada | |||||
| Rząd | |||||
| Podrząd | |||||
| Rodzina | |||||
| Podrodzina | |||||
| Nadplemię | |||||
| Plemię | |||||
| Podplemię | |||||
| Rodzaj | |||||
| Podrodzaj | |||||
| Gatunek |
Poecilus (Poecilus) punctulatus | ||||
| |||||
Taksonomia edytuj
Gatunek ten opisany został po raz pierwszy w 1783 roku przez Johanna Gottlieba Schallera pod nazwą Carabus punctulatus[1].
Morfologia edytuj
Chrząszcz o wydłużonym i spłaszczonym[2] ciele długości od 10[3] do 14,3 mm[4], ubarwiony całkowicie czarno, u obu płci z matowymi pokrywami. Całkowicie czarne czułki mają człony od pierwszego do trzeciego zaopatrzone w ostre kile[3][4][2]. Przedplecze ma ostro zaznaczone tylne kąty i bardzo słabo odciśnięte dołki przypodstawowe[2]. Rowki brzeżne przy krawędziach bocznych przedplecza są na całej długości równie wąskie, nierozszerzone w tyle[4]. Pokrywy mają wyraźnie mikrosiateczkowane i płaskie międzyrzędy[3][2], a rzędy słabo wgłębione, zaznaczone tylko jako bardzo delikatne szeregi punktów[3][4][2]. Para chetoporów (punktów szczecinkowych) przytarczkowych występuje zawsze. Na międzyrzędzie trzecim występuje od dwóch do czterech (zwykle trzy) chetoporów, zwykle umieszczonych blisko trzeciego rzędu. Skrzydła tylnej pary są w pełni wykształcone[4]. Odnóża cechują się stopami ze szczecinkami na spodzie ostatniego członu; te tylnej pary nie mają wyraźnych bruzd po zewnętrznych stronach stóp[2].
Ekologia i występowanie edytuj
Owad rozmieszczony na nizinach[4]. Zamieszkuje suche i nasłonecznione tereny otwarte, zwłaszcza o piaszczystym podłożu, w tym stepy, ugory i pola uprawne[4][5].
Gatunek palearktyczny. W Europie znany jest z Hiszpanii, Francji, Belgii, Holandii, Niemiec, Szwajcarii, Austrii, północnych Włoch, Danii, Szwecji, Estonii, Łotwy, Litwy, Polski, Czech, Słowacji, Węgier, Białorusi, Ukrainy, Mołdawii, Bułgarii, Bośni i Hercegowiny, Serbii, Czarnogóry oraz europejskiej części Rosji, a w Azji z zachodniosyberyjskiej części Rosji, Kazachstanu, Uzbekistanu, Iranu i Chin[6][7].
W Bohemii jest owadem zanikającym, a na Morawach odnajdywanym sporadycznie[4]. Na „Czerwonej liście gatunków zagrożonych Republiki Czeskiej” umieszczony jest jako gatunek narażony na wymarcie (VU)[8]. Na Słowacji jest sporadycznie spotykany[4].
Przypisy edytuj
- ↑ J.G. Schaller. Neue Insecten beschrieben. „Schriften der Naturforschenden Gesellschaft zu Halle”. 1 (Dessau), s. 217-332 (318), 1783.
- ↑ a b c d e f Von Arved Lompe: Gattung: Poecilus Bonnelli 1810. [w:] Käfer Europas [on-line]. 2021. [dostęp 2024-02-22].
- ↑ a b c d Jürgen Trautner, Kartin Geigenmüller: Tiger Beetles, Ground Beetles. Ilustrated Key to the Cicindellidae and Carabidae of Europe. Josef Margraf, 1987, s. 40-47, 61-69, 254-259.
- ↑ a b c d e f g h i Karel Hůrka: Carabidae of the Czech and Slovak Republics. Zlin: Kabourek, 1996, s. 36-44, 248-256.
- ↑ Bolesław Burakowski, Maciej Mroczkowski, Janina Stefańska, Chrząszcze – Coleoptera. Biegaczowate – Carabidae, część 2, „Katalog Fauny Polski”, 3, 13, Warszawa: Instytut Zoologiczny Polskiej Akademii Nauk, 1974.
- ↑ Wolfgang Lorenz, Poecilus (Poecilus) punctulatus (Schaller, 1783), O. Bánki i inni red. [online], Catalogue of Life Checklist, 29 lipca 2021 [dostęp 2024-02-22].
- ↑ Y. Bousquet, Pterostichini, [w:] Ivan Löbl, Aleš Smetana (red.), Catalogue of Palaearctic Coleoptera. Volume I. Archostemata - Myxophaga - Adephaga, Stenstrup, Denmark: Apollo Books, 2003, s. 479-485, ISBN 87-88757-73-0.
- ↑ Jan Farkač, David Král, Martin Škorupík: Červený seznam ohrožených druhů České republiky. Bezobratlí. List of threatened species in the Czech Republic. Invertebrates.. Praha: Agentura ochrany přírody a krajiny ČR, 2005. ISBN 80-86064-96-4.